مهندسی جهل 069
مهندسی جهل 069: آشنایی با تعاریف تورک ها از سیاست، دولت و امور سیاسی، در کتاب تورکی قدیمی دست نوشته
در برنامه شصت و نهم از "مهندسی جهل" با کتاب جدیدی به زبان تورکی و در موضوع بسیار تخصصی آشنا شدیم.
نام کتاب؛ "کتاب السیاسىة" است که به قلم "ليبري زاده"(؟َ!) نوشته شده است.
موضوع این کتاب تورکی دست نوشته قدیمی خطی، "سیاست، دولت، رفتار سیاستمداران و اداره امور جمهور و جمعیت ها" است.
چون کتاب در چهل صفحه ترتیب یافته است، نویسنده مجبور بوده است، از اضافه نویسی و تطویل کلام خودداری بکند.
لذا، نویسنده بدون این که "بسم الله" هم بگوید، وارد تعریف مفاهیم مهم سیاست و منبع مشروعیت آن شده است.
نویسنده کتاب را این گونه آغاز می کند: "ملک و سلطنت معناسنه اولان دولت بر نوع آیین اوزره اجتماع بشر یونر عبارتّدر و هر دولت و سلطنت و جمهور و جمعیتده لاجرم اجرای قواعد دین و تنظیم امور مسلمین ایچون بر حاکم قاهر لازم و اهمدر که مراسم اوامر و نواهی یی محافظه ایدوب قوانین سیاسیه کما ینبغی رعایت اولنه تا فرق ملت افسر دولت ایله سرفراز و لباس سلطنت شریعت ایله اعزاز بوله و بالاتفاق هر دولتک قیام و بقاسنه شرط اولان سیاستدر و بو محلده سیاست احکامدن عبارتدر و احکام دخی یا عقل در و حکمت عملیدن بر قسم اولان سیاست ملوک کبی و یا شرعیدر کتاب الله و سنّت رسول اللهده وارد اولان احکام الهیه کبی."
همان طور که ملاحظه می شود، نویسنده کتاب، دولت را نوعی "آیین" برای اجتماع بشری فرض کرده است که باید اجتماع را "یونر" بکند. یعنی اداره و رهبری بکند.
چرا وجود دولت "لاجرم" است؟
چون، دولت و در نتیجه سیاست، برای اجرای قواعد دین و تنظیم امور مسلمین لازم است.
به نظر می رسد که تورکان به سیاست، و جایگاه نیروهای مختلف اجتماعی در کش و قوس قدرت و سیاست آگاهی کامل داشته اند.
این کتاب تورکی قدیمی نشان می دهد که تورکان، از دخول در سیاست و تئوری سازی در باره آن هراسی نداشته اند. آن ها، حداقل، در برهه ای از زمان گذشته حق داشته اند تا با پرهیز از افسانه سازی و داستان سرایی و بحث از سیاست در قالب حیوانات، وارد بحث سیاست، دولت و اداره امور جمهور و جمعیت ها بشوند.
به نظر می رسد که ما تورکان در ایران، به خاطر زندگی در زندان مهندسی جهل فارسیسم و غرب مسیحی، با این نوع از کتاب های علمی و تئوریک در زبان و در تاریخ تورکان آشنایی نیافته ایم.
برای همین هم به غلط تصور می کنیم که زبان تورکی توانایی تئوری سازی در زبان تورکی در علوم مختلف، از جمله در علوم سیاسی و سیاست را ندارد.
در نتیجه، نمی توانیم از کتاب های تورکی در رشته های علمی و تخصصی در دانشگاه ها و در مطالعات دانشگاهی از آن ها استفاده بکنیم.
همان طور که نمی توانیم و حق هم نداریم که آثار مکتوب تاریخی پدرانمان را با نظریه های غیر تورک ها و به خصوص غربی ها مقایسه بکنیم.
چرا که غربی های اشغالگر اجازه نداده اند و اجازه نمی دهند که ما تورکان، با آثار قلمی و تمدنی اجداد تورک خودمان آشنا شده، به اعتماد به نفس ملی در عرصه های علمی و تئوریک دست بیابیم.
در ایران تحت اشغال غربی ها و زیر مدیریت فارس زبان ها، حق نداریم تا از آثار تمدن مکتوب تورکی در مطالعات تطبیقی علوم مختلف، از جمله علوم سیاسی استفاده بکنیم. نه تنها حق نداریم تئوری های تورکان را به عنوان نظریه های تورک ها در تاریخ سیاسی جوامع تورک و بخشی از تمدن سیاسی تورک ها مد نظر قرار بدهیم، بلکه حق نداریم با زبان تورکی آشنا شده، با این زبان علمی و قابلیت تولید علوم آشنا شده و از آن در عرصه های زندگی علمی و تحقیقی خود بهره ببریم.
کتاب، در عین حالی که به موضوع پیچیده سیاست و اداره امور سیاسی می پردازد، اما ناچار است تا از کلمات و مفاهیم تخصصی علوم سیاسی، علوم اجتماعی، علوم مرتبط با تاریخ و … استفاده بکند اما زبان کتاب، ساده، صمیمی و قابل فهم است.
متاسفانه، ما تورکان تحت اشغال سرزمینی و عقلی در ایران، بر اساس اهداف و برنامه های معینی اجنبی های دور و نزدیک به ما، در یک صد سال اخیر، با توانایی های علمی و تکنولوژیکی زبان تورکی بیگانه گردانده شده ایم.
سیاسیون و دانشجویان تورکی که اندکی با زبان تورکی تخصصی در رشته های مرتبط با علوم سیاسی، علوم اجتماعی و … تحصیل می کنند، می توانند آن کتاب را به راحتی خوانده و متوجه جزئیات مفهومی آن بشوند.
تنها شرط فهم آن کتاب تورکی با موضوع سیاست، آشنایی با مفاهیم و کلمات تورکی تخصصی است.
چرا که ما تورکان در ایران، با مفاهیم و کلمات فارسی در رشته های سیاسی و اجتماعی آشنا شده ایم. ما تورک ها نمی توانیم با ذهنی که آغشته به کلمات و مفاهیم فارسی است، مفاهیم و کلمات تورکی تخصصی را خوانده و ادراک بکنیم.
چرا که هر کلمه ای، در هر زبانی، تاریخ، احساسات، آداب و رسوم، رفتار و منش، تجربه های تلخ و شیرین و … آن ملت در تاریخ را در درون خود حمل می کند.
نمی توان آداب، رسوم، تاریخ، دین، ادراک دینی، احساسات، تمدن مکتوب، تجارب و … یک ملت را به درون ملت دیگری برده و به همان معنا و مفهوم در ملت مبداء، در میان ملت مقصد هم ادراک کرد.
کلمات هم، به همان سبک و سیاق، هویت های تاریخی، احساسی، تجربی، و … یک جامعه را در درون خود دارند و مفاهیم و احساسات و تاریخ هر کلمه، در هر اجتماعی، شناسنامه و هویت تاریخی آن ملت است و در آن جامعه و جمعیت معنای خاصی دارد که در جامعه دیگر متفاوت از آن معنا و مفهوم خواهد بود.
حتی اگر ظاهر و صدای کلماتی در زبان ها و تمدن ها و فرهنگ هایی شبیه به هم و حتی یکسان دیده و شنیده بشوند، مفاهیم و کاربرد آن ها با همدیگر مختلف و متفاوت خواهند بود.
برای مثال، شاهد هستیم که حدود نود درصد کلمات طبان فارسی، ترکیبی از زبان های تورکی و عربی هستند اما فارسی خوان ها و فارسی دان ها نمی توانند با همان کلمات تورکی و عربی رایج در متن زبان و جامعه فارسی، نوشتار و گفتار رایج در میان جوامع تورک و عرب را بفهمند.
چرا که مفاهیم همان کلمات تورکی و عربی، گر چه بخش هایی از تاریخ، تجربه، احساسات، شرایط اجتماعی و … تورکی تورک ها و عربی و عرب ها را حفظ کرده اند، اما رنگ و بوی دیگری از زبان، جامعه و اجتماعات فارسی زبان ها را هم گرفته و حتی آن ها را در جهت مخالف و ضد آن چه در زبان و در میان تورک ها و عرب ها ساری و جاری بوده و است، درآورده است.
این کتاب دست نوشته قدیمی تورکی، برای آموزش سیاست و آشنایی با نظریه های سیاسی، تاریخ تحول سیاست و مفاهیم سیاسی در میان تورک ها حائز اهمیت بسیاری است.
کاش افرادی از میان دانش جویان و اندیشمندان تورک که در رشته های علوم اجتماعی، علوم سیاسی و … دستی بر آتش این علوم دارند، پیدا شده، چنین کتاب هایی را یافته، خوانده و با شرحی بر آن ها، آن هم در زبان تورکی، آن ها را منتشر بکنند تا جامعه تورکان، بخصوص تورکان در اسارت ایران فارسزده، با چنان میراث اجدادشان آشنا بشوند.
آشنایی با این نوع از کتاب ها و تمدن مکتوب تورکی و تورک ها، به تجدید و بازسازی اعتماد به نفس ملی در میان تورک ها منجر خواهد شد.
همچنین جای مقایسه نظریه های سیاسی تورک ها با نظریه های سیاسی غیر تورک ها، بخصوص غربی ها و فارس ها هم خالی دیده می شود.
انصافعلی هدایت
13 مئی 2025
No comments:
Post a Comment