Tuesday, May 31, 2022

کیتاب اوخومالییق: سومورگه‌چی و سومورگه‌لشتیریلن‌لر - 24

 کیتاب اوخومالییق: سومورگه‌چی و سومورگه‌لشتیریلن‌لر‌ - 24

یازار: آلبرت مئمی 

31.05.2022

https://www.instagram.com/tv/CeO-OGKlO9P/?igshid=YmMyMTA2M2Y=


یازار دئدی: سولچو سومورگه چی میللته اینانمیر ... گوزون ایره لییه تیکیر. وارسایئملارین ائوزه رینده دورور. داها ایرهلی ده، بو اینسانلارین آراسیندان دا لیدرلر موطلقا دوغاجاق دیر.
سومورگه اولوسونون اونجوللری اولمازسا، ایدئولوژیسی اولمازسا او میللت، یولون بولاماز. گوزون باشقا گوجلره تیکر کی اونلارین یئرینه سومورگه چی ایله ساواشسین و اونلاری ائوزگولویه بوراخسین. چوخ حایدف اولسون کی بو دوشونجه، فارس شیعه چیلیگینین ان باشدا گلن ائوزللیگی دیر. ایرانلیلار (فارس اولوسو، فارسلیق ایدئولوژیسی، فارسچیلیق، ایرانچیلیق، فارسچی-ایرانچیلیق)، تاریخ بویو ساواشمامیش. ساواشدان قاچمیش. تسلیم و سئغیناقچی روحو ایله یاشامیش. بونون ائوچون ده ال آلتی اولموش. حوکومتلر هر نه ادیرلر اتسینلر، آیاغا قالخمامیش. دئوریم یاراتمامیش. ظولوم نه قدر اولور اولسون، دوزموش. ظولومدن قورتارماغا کندیسی اصلا چالئشمامیش. باشقا دئولتلرین گیریشینه، ساواشینا و اونلارا حاکیم اولان حوکومتی یئخماسینا اومودلارین باغلامیش. 
اگر رسمی، فارسلاشمیش تاریخی باخارساق کی چوخونلوقلا یالانلاردان عیبارت دیر، عاینی یاشامی گوروروز. دئییشله ره گورا، ساسانیلر چاغیندا، هم دئولت همده دینچی لر فارسلارین و باشقا میللتلرین نفس یولون بئله کسمیشلر ایمیش. ظولوملر، دوزمدن آشیب داشمیشمیش. بیرئیلر ایله توپلوملار جانا گلمیشلر. پیچاق، گمیکه دایانمیش ایمیش. آمما میللت مال کیمی دوزورلرمیش. هامی دئولتله، دینله، دینچی لرله، موخالیفلرمیش. زورون، طوولومون آلتیندان چیخماغی گوزلرمیش آمما بیر کیمسه آیا قالخیب، عوصیان اتسین دییه آیاغا قالخمازلارمیش. هپ باشقاسی قالخسین دییه گوزلرمیشلر.
بو آرادا، ساسانیلرین سومورگه سی اولونموش عربرده، بیر دوشونجه دئییشیمی اولور. بئیین لرده دئوریم ائوز وئریر. دونیایا، ائولومه، یاشاما، یاتماغا، دورماغا، ساواشا، ائولدورمه یه، ائولمه یه فارقیلی و یئنی بیر آنلاملار یوکله نیر. الی یالین، کاسیب، آج، سوسوز، ساسانیلرین سومورگه سی اولموش بیر توپلولوقلار، ایچدن ایچه دئییشیمه گئدیرلر. دوشونجه لری دئییشدیکجه، تاوئرلاری، ایشلری، گوروشلری، ایستکلری، ایراده لریده دئییشیر. سومورگه لشمه دن قورتارماغا و ساسانیلرین ظولوملریندن قورتولوش ائوچون آیاغا قالخیرلار. الی یالین، یالین قات سیلاحلاری ایله، وار یوخ جانلاری ایله، یولا دوشورلر. ائولرین ساسانیلرین و دینچیلرینین حاکیملیگیندن قورتاریرلار. آمما بو دوشونجه ده "عدالت" دییه، "قارداشلیق" دییه، "برابرلیک" دییه و بونلارا تای یئنی قاوراملار وار. باشقا توپلوملارین ظولومدن قورتارماسین و بونلارین دوشونجه سین منیمسه مه سینده ایستیرلر. کندیلریندن سورورلار؛ نه دن باشقا توپلوملاریدا، ساسانی دینچی لریندن قورتاراراق، همی اونلارین فیکیرین ائدوزوموزه ساری چئویرمییک، همده بو ساواشلارین سونوندا ساسانیلرین یئرینه، بیزحاکیم اولاراق  داها چوخ قازانجلار الده اتمییک؟
ساسانیلرین ائوزرینه گلمه دن، ساسانیلر و دینچی لری قاچماغا باشلار. توپلوملار، گوزله دیکلری آزادلیق وئرین ساواشچی گوجلرین گورونجه، ایچه ریده ده عوصیان ادرلر. دینچی لری و حاکیمییته باغلی اولانلاری، هر یئرده تاپارلارسا، سون بیرئیه دک ائولدورورلر. یئنی دوشونجه نی، آزادلیق، قورتولوشون موشتولوقو گورور، تسلیم اولورلار. اونلارین گوروشون منیمسه یه رک، اونلارا عسگر اولور و ساواشارلار.
بیر اوزون سوره دن سونرا، گئنه ظولوملر یئره گویه سغاماز. هئش ککیمسه، یئنی بیر دوشونجه گتیریب، ظولومو اورتادان قالدئراماز. گوزلر گئنه کندی توپلومونا یوخ، دئشاری تیکیلر. تورکلر کلیر. تورکلرین بایراغی آلتینا گیررلر. غزنوریلر گلیر، سلجولقلار گلیر، موغوللار گلیر، عدالتی، برابرلیگی، موساواتی، راحاتلیقی، ظولومسولویو، آزادلیقی اورادا آختاریرلار. اجنبی لر،خومئینی نی گتیریریرلر، بو توپلوملار اونو آی ائوزونه بئله گورور کیمی دانئشار، یاشار. اونا قوشولارلار. قئرقین یاشادارلار. قئرقین یاشاتمانین قئرخ ایل داوامی اولار. ائولرینه بئله رحم و شفقت گوسترمزلر. هر کیمین الی چاتار، ساسانی دئوری کیمی، دئولت مامورو اولسون، دینچی سی اولور اولسون، دئولته یادا دینچیلره یاخین اولانلار اولسون، یئتر تاکی توپلوملاری چال چاپ اتسین لر.
توم اهالی، ظولومدن، چال چاپدان، آیرئ سئچگینلیکدن، اوغورلوقدان، روشوتدن، خیانتدن، ائولومله قارشیلاشماقدان، توتولماقدان، زیندانلاردا چورومکدن، آدام سایئلماماقدان جانا گلمیشلر آمما ایاغا قالخمازلار. دئوریم اتمزلر. دوز ها دوز، گوزلرلر. بلکه بیر اجنبی گوج، اونلارا حاکیم اولان گوج له ساواشار. اونلاری ظولومدن آزاد ادر. هر کیم اولور اولسون آمما ائوزلری اولماسین دییه بکلرلر.
ظولوم اوقیانوسوندا یاشارکن، آمریکایا گوز تیکیبلر. آمریکا گلسین بیزی قورتارسین. بو دورومدان قارتارماق ائوچون، دینلرین دئییشدیرمه گه باشلامیشلار. هر آی مین لر ایرانلی، قونشو ائولکه لره قاچاراق، اونلارا سئغنارلار. دین دئییشدیررلر. باشقا بیر ائوکه یه گئتمک ایسترلر.
بونلاریا اک اولاراق، میلیونلار کیشی وار کی ائورکلری ایراندان قاچماق ایستر آمما قورخودان، باشارئسیزلیقدان، یول یونتم بیلمه دن، پولسوزلوقدان، "وطن" دییه اورادا یاشارلار. اگر اونلارا بیر فورصت وئریلیرسه، یوزده دوخسانی بو توپراقلاری آرخاسیندا بوراخاراق، یئنی توپراقلارا، یئنی دئولتلر بایراغی آلتینا، یئنی دینه قوللوق اتمک ائوچون یوللانارلار.
آمما بو ظولوملره دوزورلر. اینقیلاب اتمیرلر. او گونو بکلیرلر کی دئش گئجلر ایرانا سالدئرسین تا بونلارا دئولتی، دئولت مامورلارین، دینچی موللالاری، حوکومه ته باغلی اولانلارین غارتی، چکدیکلری و دوزدوکلری آجیلیقلارین اینتیقامین آلماق ائوچون بیر فورصت توتسونلار.
بو میللتلر، مینلر ایل دیر عاینی بو دورومو یاشامیش و حالادا یاشار. بو بیر دوشونجه سیزلیک داییره سی دیر کی ایران آدلانان سیستیمین توپلوملاری، هر نئچه نسیلدن بیر اونو یاشار و بو یاشامی و داییره نی فئرلانار. اورادان چیخما یولونو ائوز ایچینده آختارماز. دوشونمز. دوشونه مزده. چون بئیین گوجلری لیغلیغا باتئب.
یازارین جومله لریندن بللی اولور کی ایشغال اولونموش، بئینی، دوشونجه سی سومورگه لشمیش بیر اولوسلارین هامیسیندا بونا تای خسته لیکلر وار. آمما اونلار، ان آزیندان، کندی ایچلرینه اومود باغلارلار. اونلارف گوزلرین سئنر دئشئنا تیکمه میشلر کی اورادا، بیر سیلاحلی گوج گلیبن، توپراقلارین ایشغال اده رک، بونلاری حتکملریندنف دینچی لریندن، مامورلاریندان خیلاص اتسین. اونلار، کندیلریندن بیر کاچ بیرئیین، یئتیشمه سین، لیدرلیگه یوکسلمه سین، گوزلرلر.
بیزده ایسه، لیدرلیک له  و یئنی دوشونجه لرله، ایدئولوژی لرله، دوشمانلیق وار. هر کیم ایستیر کندیسی لیدر اولسون. اولادا بیلمیر. باشقاسیدا باش قالدیریرسا، اونلا یولا گئتمیر کی هئش، اونون قبرین قازیر. دقیقا حاکیملر ایسته دیگی یول یونتمی توتولار. نئجه کی ظالیم حاکیملر باشقالدیرانلارین باشلارین قئریرلار تا رقیب اولماسین و میللتین اومودو کسیلسین، بیرئیلر ائوزلریده عاینی ایشی گورورلر. بلکه چالئشیرلار، ایچده کی باش قالدیرانلاری توتدورماقلا، ظالیم حوکومته یاخینلاشئبان، چال چاپدان پای آلسینلار دییه، ایچله رینده کی باشقالدیرانلارلا دوشمانلیق ادیرلر. عاینی حالدا، گوزلریده دیشاریدان گلن و اونلاری قورتاران بیر گوجو بکلیر.
لیدر یا ائوجلوللر کیم دیرلر؟
ان باشدا، اونلارین دوشونجه لری فارقیلی چالیشیر. دونیایا فارقیلی باخیرلار. اینسانلاری، انسانلیقی، فارقیلی گورورلر. ایچلرینده بیر یئنی دوشونجه، ایدئولوژی یاشار و قورتولوش یوللارین آختارارلار. قورخوسوز اولمالی. ائولومدن، توتولماقدان، ائولدورمکدن، قاندان، قان تورکمکدن، قانلاری توکولمکدن چکینمزلر. اونلارین بئینینده، ان اونملی قونولارین باشیندا قورتولوش و یئنی حاکیمییت قورماق گلیر. اونلار، قورتولوش چاغیندا، بیرئیلرین ائوزگورلوکلرینه، حاقلارینا، دئموکراسییه، اینسان حاقلارینا چوخ اونم وئرنمزلر. اونم قورتولوش، ظالیم و سومورگه چی حاکیمییتی یئخماق و یئنی اولوسال بیر حاکیمییت قورماق دیر. بو سئورجده، بیرئیلرین حاقلاری، ائوزگورلوکلری، ائموکراسی، حاقلار، حوقوقلار، قورتولوشون ال آیاقلارین باغلار.
 هر بیر ائونجول، اولوسونون قورتولوشو ائوپون، اینسانلاری، توپلوملاری بیرلشدیرمه لی. اونلاری باشقا باشقا دوشنجه لرین اسیری اولاراق، قورتولوشون چتین اولاراق، زورا دوشمه سینه یول وئرمه مه لی. بیرئیلری، توپلوملاری دوشونجه اولاراق بیرلشدیرمه لی. داغینیق، بیرئیلردن، توپلوملاردان، یئنی بیر توملوک حالیندا بیرلیک یاراتمالیو بو بیرلیگی هر جور قارماشادان، دوشونجه لرین آیرئمجیلیقیندان، بولونمه دن اوزاق ساخلامالی دیر.
دیققت ایله باخارساق، بورادا بیر دیکتاتورلوق اورتایا چیخار. عجبا، بیر اولوس، سومورگه لشمکدن چئخئبان، دیکتاتورلوقا گیرمک عاغیللی یول یونتم می دیر؟ قورتولوشون، دیکتاتورلوقدان باشقا یول یونتمی یوخ مو دور؟
جاوابا پئچمه میشدن یو سورونواورتایا قویمالی یدر کی بیر اولوسون، سومورگه لشه رک، توم اولوسال کیملیکلری، ائوزللیکلری، سومورگه چیلیکده ارییب آرادان گتئمه سی اونملی دیر یوخسا، قورتولوش ائوچون، یئنی اولوسال حاکیمییت قورماق و بو حاکیمییتی قوروماق ائوچون، بیر سوره لیک دیکتاتورلوق اونملی دیر؟
بیریلری سومورگه لشمه نی داها قولای یول سئچه بیلیرلر. آمما سومورگه لشمه نین کندیسی بئله، دیکتاتورلوقو یاشاماق دئمک دیر. سومورگه، سومورگه چیلیک سه، دیکتاتور و دیکتاتورلوق دئمک دیر. دیکتاتورلوقدان دولایی دیر کی سومورگه اولونموش اولوسون، سومورگه چیلرین اولان حاقلاری یوخ دور. بو حاقلارین باشیندا اولوسال حاکیمییت گلیر کی سومورگه چینین وار آمما سومورگه نین یوخو دور و سومورگه حاکیمییتین سیاسال اولاراق یاشاماق زوروندا دیر. دیکتاتورلوقلا، سومورگه نین ائوزگورلویون، حاقلارین، قانونلارین، دیلین، تاریخین، ادبیاتین، گلنکلرین، دوشونجه سیستیمین، تعلیم سیستیمین، ایداره سیستیمین، پولیس و امنیت سیستیملرین، عدلیه سیستیملرین،  بازارین، خام مادده لرین، بئیین گوجون، مال و ثروتین، قول و ایش گوجون، بانکلارین، وئرگیلرین، میدیالارین، اینجه صنعتلرین و... سومورگه لشتیریلن لرین اللریندن آلمیش. اونلاری قول دورومونا گتیرمیش. سومورگه اهالیسینین، توپلوم، بیرئی اولاراق، سومورگه لشمکدن باشقا حاقلاری و سئچه نکلری یوخ دور کی.
او زامان کی سوز گلیر بیر اولوسون ان اونملی توپلومسال حاقلارینا، اولوسال حاکیمییت ان تمل حاق دیر. بونو قورماق ائوچون ده، ائونجوللرف ایدئولوژی، بیرلشمک، ال بیر، فیکیر بیر اولماق گرکیر. او زامانا دک کی میللی حاکیمیت یئنره اوتورمامیش، توم قوروملاری قورولمامیش، کندیسینی تهلوکه لردن دئشاریدا ساخلامامیش، دیکتاتورلوق لازیم بیر کئچیش دیر. طبیعی کی بو گئچیشین بیر سونودا وار. سونودا بیرئیسل حاقلار، دئموکراسی، چوخونلوقلار و چئشیتلی دوشونجه لر، ائورگوتلرله ائورگوتلنمه لر، فئرقالار، اولمالی دیر.
بو دوشونجه، اوخوجویا چوخ عجیبه گله بیلیر. حتتا قبول بئله اتمه یه بیلیر. نیه کی اوخوجونون یئینین یئخامیشلار و هر قونویا تای بو قونونودا یاریمچیق و ترسه گوسترمیشلر.
دونیادا ان دئموکراتیک ائولکه لر بئله، بو سورجی گئچیرمیشلر. دئموکراسی بیر گئجه ده و بیر اولوسون کندی اولوسال حاکیمییتین یاراتماقلا اورتایا چئخابیلمز. چئخئرسا، همن دئموکراسی دوشمانلاری الی ایله داغئدیلار. دوشمنلر، هر فورصتدن، اولوسال حاکیمییتی یخماغا چالئشاجاقلار. بو فورصتی، دئموکراسی آدی آلتیندا الده اده بیلرلر. بونون ائوچون دور کی بیر سورو، دیکتاتورلوق سیستیمی قورولمالی دیر تا هر او ائیلملر کی میللی حاکیمییتی تهلوکییه سالابیلری اورتادان قالدئرسینلار. هابئله دوشمانلار قارشئسئندا، بیر یوموروق اولماق گرکیر.
بو دوشونجه یه ائورنک اولارا، آزربایجان تورکلرینین گئچمیش ان سون میللی حاکیمییتینین دورومونا باتخماقیمیز گرکیر. قاجارلی ناصیر الدین شاهدان باشلانان ایصلاحلارین سونوچو، مشروطه، دئمورکاسی، قانون، اینسان حاقلاری اولاجاقمیش. چون ایشلرین بوتونو بو یونده پروقراملانمیشمیش. رحمتلیک شاجارلی موظفرالدین شاه "مجلیس" قورولسون دییه فرمان ایمضالامیش. اونون فرمانیندا ایسه "مشروطه دن بیر سوز اولمامیش. بیر اینجی سیاسال بیرئی کی "مظوطه" سوزونه رسمییت وئرمیش، محمدعلی شاه دیر کی آتاسی ائولندن سونرا، تبریزدن طهرانا کوچموش و شاهلیق تاختینه ایلشمیش.
بو شاه، توم پروپاگاندالارین ترسینه، مشروطه قانونلارین ان اوست سوییه ده ایشلک اتمیش و اونلارادا تسلیم اولموش. آمما فارسچی، اینگیلیسه باغلی اولانلار، اینگیلیس الی ایله سیلاحلانان و مالی دستکلنن تیروریستلر، شهرلرده، ایالتلرده، ویلایتلرده عوصیان پیخارمیشلار. امنییتی پوزموشلار. آزوقه لری آلیب، یاپای قحطلیق بئله سالمیشلار. ایشه او قدر ایرلی گوتورموشلر کی مجلیسین دیبینده و شاه آدلی مچیدده بئله ایکی یوزدن فاصلا تیرورچو ائورگوتلری واریمیش. بو ائورگوتلرین بیر چوخودا مجلیس دکی دئموکراسی آدی آلتیندا چالیشان نوماینده لره باغلی ایمیش. بونلار، بیر نئچه سی دئولت منصوبلارینین و هابئیه شاهین تیرورونا سیلاح چکمیشلر.
ان سونوندا، مشزوطه و مملکت، میللی حاکیمییت تهلوکییه گیرمیش. شاه حضرتلری، توم اونملی سیاسال ائورگوتلر ایله گوروشلر یاپمیش و مملکتین دورومون آنلاتمیش آمما اونلار تورکون میللی حاکیمییتین یئخماقا قرالی ایمیشلر. ایش اورا چاتیر کی شاهین مشورتچیلری بو سونوجا چاتیرلار کی مجلیس باغلانیرسا، تیرور قوروپلارینین قایناقلاردا قاپانار دییه دوشونولموش.
بو گئدیشاتین سونوجو بللی دیر. ئیشاری و دوشمان گوجلر، خایین لری دستکله یرک، مشروطه نین توم الده ادینمیشله لرینه قارشی کودئتا اتمیشلر. دورد ایل سونرادا، تورکلرین و دونیانین ان دئموکراتیک میللی حاکیمییتین یئخمئشلار. نه دن؟ چون، میللی حاکیمییتی، دوشمانلارین قارشیسیندا سیغورتا ادن توم قوروملار قورولمامیش. اگر ده قورولموشلارسا بئله، اوزمانلاشمامیشلار.
تورکلرین دئموکراتیک سیبستیملری داغئلاراق، فارسلارین یوز ایل سورن دیکتاتورلوق دئوری باشلامیش و هله ده کی وار سونا گلمک ایستنیلمیر. عجبا، قاجار تورکلری، مشروطه نی ده ناصرالدین شاه کیمی یاواش یاواش و قوروملاری قوراراق یولا سالسایدیلار، بو ان گوزل تاریخسل ده نه ییم یاریمچیلیق دوشر می دیر؟
او زامانا دک کی تورکلر ایش اوسته دیر، اینگیلیسین فارسچی مامورلاری "دئموکراسی"دن، قانوندان، آزادلیقدان، ائورگوتلشمه لردن، ائوزگور میدیادان سوز آچیرلار. یازئرلار. دانئشیرلار. آمما ریضا پالانی نی ایشه گتیرمک سورجینه یاخینلاشدیقجا، "دیکتاتورلوق،" ، صالح دیکتاتور"، " دوشونجه لی دیکتاتورلوق"، "امیین یارادان دیکتاتورلوق"، " کیمی دیکتاتورلوقلاردان سور ادیر و اینسانلارین بئینین یئخاراق، اونلاری بیر دیکتاتور شاهین گرکلیگینه ایقنا ادیرلر. سونرادا، مشروطه نین بوقچاسین بوکه رک، بیر یانا آتیرلار و دیکتاتورلوقلا، فارسلیق دیکتاتورلوقون توم اولوسلارین باشی اوستونه تیکیرلر.
بو بئولگه دن دئشاری چئخالیم، آمریکا، کانادا، اروپا ائولکه لرینده دئموکراسییه گدئن یوللاری گئوز ائونونده توتالیم. آمریکانین ایچ ساواشلاری نئچه ایل سوردور؟ آمریکاداکی آغ خانیملارین اوی صاحیبی اولماقلاری نئچه ایل سوردو. قار تانینان توپلوملارین بیرئیسی حاقلاری توم تانینمیش می یا هانکی زامان قارالار ایله برابر حاقلارین صاحیبی اولموشلار؟
اینگیلیس، فرانسه، و باشقا ائولکه لرین دیکتاتور شاهلیقدان، دئموکراتیک شاعلیقا یا جومهورلوقا گئچیشلری نئچه یوز ایللر سورموشموش؟
میللی حاکیمییت ان اونملی اولدوقدان دولایی، اونو قوروماقدا ان اونملی دیر. چون توم توپلومسال، اولوسال، بیرئیسل حاقلار اوندان دوغار. او حاق اولمازسا، یا آرادان گئدیرسه کی بیزیم میللی حاکیمییتیمیز یوز ایل ائونجه، تجروبه سیزلیگیمیزدن دولایی الیمیزدن قایدی، گئتدی، الدن گئدرسه باشقا و اونا باغلی و اوندان قایناقلانان حاقلاردا اوچار گئدر. بونون ائوچون دور کی میللی حاکیمییتی کامیل شکیلده قورمامئش، دئموکراسیدن دانیشماق، بویوک تهلوکه اولابیلیر.
سوز بورایا چادی ایسه، بونودا آرتیرمالییم کی امریکا، کانادا حتتی اوروپا ائولکه لرینین دئموکراسیسین قوروماق ائوچون ایکی ایستیثنا وار. بیر اینجیسی، دئموکراسینین تمللرین داغئتماق ائوچون، دئموکراسیدن فایدالانماق قاداغان دیر. ایکینجی سی ایسه، ساواش یا میللی تهلوکه اورتامی گورونورسه، دئموکراسی تعطیل اولار و گئچیجی اولاراق، دیکتاتورلوق حاکیم اولار. او بیری توپلومسال هابئله بیرئیسل حاقلارین کامیل حالدا اوتورماماسیندان سوز آچمییه لیم کی اوزونا چکر.
بو دورومدا بئله، حوکومتین شکلینه باخمایاراق، ائوجلوللر (لیدرلر) لازیم دیر. یوخسا، آماجلاری بللی ادیب، توم گوجلری اونلارا یورومک یولوندا سفربر اتمک اولماز. بئلکی یول یانلیش اولار. بلکی دوغرو اولار. آمما رهبر اولمازسا، نه یول اولار، نه ده دوغروسو اولار. ایندی کی لیدریمیز یوخ دور، حرکت اتمیریک بئله. لیدرین اولماسی،، مینلر پای اولماماسیندان اونملی دیر.
او اولوسلار، میللتلر کی لیدرله موخالیفت ادیرلر، اونلارین میللی حاکیمییتی قورولموش. توم قوروملاری آیاق اوسته، یوللاری بللی، عاینی حالدا هامیسینین لیدری وار. بعضی ائولکه لرده اونا یاشقان، بعضی لرده، لیدر، بعضیلرده ایسه پرئزیدنت، بعضیلرده ده شاه یا بونلارا بنزر آدلار آلتیندا گورونورلر. یانی، لیدرسیز بیر ائولکه و سیاسال سیستیم اولماز، اولامازدا. بونلار بئیین یئخاما سیستیملرینین عاوامچی و پوپولیست یایئملاری دیر. سادجه ده، سومورگه لشتیریلمیش توپلوملارین اراسیندا یایئلار. آماج بللیث دیر. سومورگه لر لیدرسیز اولورلارسا، سومورگه یه بیر ضرر وئره بیلمزلر. آمما لیدر و ایدئولوژیلری اولورسا، سومورگه چوکمه یه زورلانار. رهبرسیز بیر اولوس یا توپلوم، محو اولماقا، اریمه یه، یوخلاشمایا محکوم دور. بونون ترسیه، بیر رهبر و ایدئولوژی، بیر داغیلمیش توپلولوقو توپلار، او ضعیف و یوخ کیمی اولان توپلولوقلاردان بیر گوجلو اولوس یارادار. منه بئیله گلیر کی "تورکچولوک" بیزیم ائوچون ان ائیقئن ایدئولوژی اولابیلر. توم داغلیلمیش، ایریلمیش، صایئفلانمیش، سومورگه لنمیش تورکلری، بو ایدئولوژی اوستونده بیرلشدیمک اولار. اونلاردان بیر گوجلو اولوس یاراتماق اولار. دونیادا یئنی بیر قوطوب اورتایا چئخار. یئنی بیر عسگری گوج، یئنی اکونومیک گوج، یئنی سیاسال گوج، یونی دونیا باخیش گوجونه تای بیر قودرت اورتایا چیخار. ریفا، امنییت، گلیشمه نین یوللارین ائوزوموزه آچار.

انصافعلی هدایت
تورنتو - کانادا
11.06.2022



















Monday, May 30, 2022

کیتاب اوخومالییق: سومورگه‌چی و سومورگه‌لشتیریلن‌لر - 23

 کیتاب اوخومالییق: سومورگه‌چی و سومورگه‌لشتیریلن‌لر - 23

یازار: آلبرت مئمی 

30.05.2022

کتابخوانی در باره «استعمارگری و مستعمره شدگی» 

https://www.instagram.com/tv/CeMdloQFacN/?igshid=YmMyMTA2M2Y=


یازارین باخئشینا گورا، "سومورگه اهالیسی، قورتولوش ساواشیندان سونرا، دینچی یا تئوکرات بیر ائولکه قورار یادا بیرئی لرین حاقلارین قبول اتمه ین بیر گله جه یه گئده بیلر. توم آغیللی باشلی، سوروملولوق صاحیبی  آصلا تئوکراتیک دئییل دیر."

بو جومله ده، یازار سوموگه نین گله جه ییندن دانیشئر. اونا گورا، ان باشدا، سومورگه قورتولوش ائوچون ساواشمالی دیر. سومورگه چیلیک ایله سومورگه لشتیریلمک دن قورتارماقین یولون ساواشدان باشقا یول گورمور. چون سومورگه چی، گوجلو دور. سومورگه دن چوخلو قازانجلار الده ادیر. بو قازانجلارین ائونم چوخ اولدوقوندان وف هابئله سومورگه چیلرین ریفاهین تامین اتدیگیندن، اونو الدن وئرمک ایسته میر. او بیری طرفدن دهف سومورگهلشتیریلن لرده باغیمسیزلیقایستیرلر. ایستیرلر ائوز وطنلریندن، وطن صاحیبی اولسونلار. اونلارلا وطنسیزلر کیکی موعامیله اولونماسین. میللی حاقلارین صاحیبی اولسونلار. عاینی حالدا کی بعضی سومورگه چیلر مئتروپولدا (سومورگه چینین توپراقلاریندا) دئموکراسییه، آزادلیقا، اینسان حاقلارینا دا ائونم وئریر آمما سومورگه اهالیسی ایله عاینی چرچیوه لرده یولا گئتمیر. یانی، سومورگه چیلیک او زامان داوام تاپار کی دیکتاتورلوقا، سیلاحلارا، زورا، قورخویا، سویقیرملارا، حاقسیزلیقا، قانونسوزلوقا، اوستونلویه، آیری سئچگیلیکلره تای قاوراملارلا سیاستلره دایانار.

طبیعی کی اگر سومورگه چیلر بو یول یونتملردن ال اورلرسه، دئموکراتیک، یاساسال، حووقوقسل، ائوزگورچو بیر سیستیم قورارسالار، سومورگه چیلیک اولاسئلیقی (ایمکانی) آرادان کوچر. سومورگه چیلیک محو اولار.

البتته سومورگه چیلیک سیستیملریندن بیر ایستیثنا وار. اودا، اینگیلستان سومورگه چیلیگی دیر. اینگیلیستان، چوخ عاغیللیجا سیاسال بیر توتوم توتموش. بو تجروبه نی ده اوزون ساواشلاردان سونرا الده اتمیش. اینگیلیس حوکومتی، اویرنیب: سومورگه لر سربست اولماق ایستیرلر. ایر ده بو یولا چیخمیشسالار، گئجی یئزی سربست بیر ائولکه نی قوراجاقلار. بو سورجده، یوزلرمین کیشی هر ایکی طرفدن ائوله بیلر. اورتادا بیر بویوک دوشمانلیق گئچیلمز دره قالابیلر. عاینی حالدا، توم کارلاردا بوتونلوکده الدن چیخار. سومورگه نین خام مادده لری ایله بازاریدا باشقالارا ائوز چئویرر. بوندان دولایی، اینگیلیسلر، یا یوز یا صئفئر سیاستیندن ال چکرک، بولوشمه و امکداشلیق سیاستینه دوندولر. بوندان دولایی، کانادا، اوستورالیا، هیندیستان، ایرلند کیمی سومورگه لره سربستلیک وئرمه نی سئچدیلر. عاینی زاماندا، اونلاریایکی طرفلی دوستلوق و امکداشلیق سیاستلری ایله اینگیلیستانا یاغلادیلار. اصلینده، اونلارا بیر فئدرال سیستیمه بنزر بیر سیستیمده، یئر وئرمیشلر و اونلاری اینگیلیس چئخارلارینا باخاراق ایداره ادیرلر. بئیله گورونور کی او ائولکه لراینگیلیستاندان ائوزگورلر آمما میللی دئولتلری، پارلئمانلاری، قانونلاری، قوروملاری، اوردولاری، سربست سیاستلری، اکونومیلری، دونیا ایله آل وئرلری وار آمما درینلیکلرده، اینگیلیس کراللیقینا، سیاستلرینه، جیبهه سینه باغلی دیرلار. لندن ده کی ملکه، اونلاریندا ملکه سی دیر.

عاینی حالدا، او میللتلر، ائوزگو درگیلر، قازتلر، رادیولار، تیلویزیالار، ائورگوتلر، پارتی لر، صاحیبی دیرلر. حتتا اینگیلیس دن توم باغلارین گسه رک، سربست اولماق ائوچون "بولوجو" قاورامی آلتیندا پالیشان سیاسال پارتیلروار. ائورنک ائوچون، بو پارتیلردن بیری ایرلندین قورتولوشو ائوچون اوزون ایللر سیلاحلی ساواش آپاردی. اینگیلیسلردن بیر چوخ ایش باشیندا اوتورانلاری تیرور اتدی. ایرلند اهالیسیندن ده بیر چوخو ائولدولر. اینگیلیس شاعلیقی بو سیاسال قارقاشایا سون وئرمک ائوچون، بولوجو پارتینین توم چالیشمالارینا، پارلیماندا سیاسال ساواشئنا بویون ایرک، اونلاری سیلاحسیزلی ساواشی بوراخماغا سوردو. سیلاحلی قورتولوش ساواشی یئرینه، ریفراندومو قبول اتدیلر. بیر نئچه کره، ریفراندوما گئدیبلر آمما ایستیقلالچیلار ائدوزوبلار.


بو سیاست، دوغرو گورونورسه ده، دوغو ائولکه لرده، قبول گورونمور. ایرانلا چین بو سیاسته بویون ایمیرلر. اونلار، سومورگهلرین ساخلاماق ائوچون، ان سون ثانییه دک، سیلاحلار، قورخو ایله، قانونسوزلوقلالارلا او میللتلری سوسدورماغا، هابئله بئیین لرین یئخاماغا، اونلاری دئوشیرمه یه چالیشیرلار. او میللتلرین حاقلارین، کیملیکلرین رسمییته تانیمیرلار. اونلارین کیملیکلرین، سومورگه چیلرین ایسته دیگی توردن آنلاتیرلار. بودا، ایکی طرفین آراسیندا اولان کسینتینی و قئریقلیقی هم گئنیش همده درینلشدیریر.

یازارا گورا، گئجی تئزی سومورگه اینسانی کندینی تانیمالی، فرقلیکلری دوشونملی، ائوزونه حاقلار و کیملیکلر تعریف اتمهلی، سومورگه چیلرین تعریفلرندن قوپمالی، کندینه ائوزل تعریفلری یازیب، یایمالی و اونلارا اویقون داورانمالی دیرلار. بو گئدیشاتین سونوجو ایسه، قورتولوش ساواشلاری، ائولدوروب، ائلمه لر اولاجاق. ساواشین سونوندا، سومورگه قورتولاجاق. میللتلر کندی ایراده، ایستک لری ائوزره، میللی حاکیمیتلرین قوراجاقلار. بو زامان دیر کی قورتولوش ساواشا یارارلی اولان ایدئولوزی، ائولکه نین سیاسال حاکیمییتینه رنگین وورابیلر. اودا دینچیلیک اولابیلر. دین ایدئولوژیسی، بوتون میللتی دوشمان و سومورگه چی قارشئسیندا بیرلشدیمیش ادی. اینسانلار، دینه سارئلاراق، شهید اولورلاردی. هر گون، کی ایرلی گئدیردی، دینه و دینچیلره داها چوخ اینانیرلاردی. نه دن، دینچیلیک حکومتی الینه آلماسین؟

او گونه دک کی قورتولوش ساواشلاری ایرلیر، دین، دینچیلیک، هابئله دینچیلر پرابلم یاراتمازلار. یادا پرابلملر گوز ائونونه چیخمازلار. چون ساواشلا ایلگیلی اینسانلارین دوشونجه لری بیر نئجه یئرده بیر بیرلری ایله اوست اوسته دوشوشورموش. ان اونملی ایستیراتئژی ائوچون، ایختیلاف یئرلرینده، دالی اوتورورموشلار. بویوک مصلحت ائوچون، کیچیک قارشیلیقلاری گوز آردی ادیرلرمیش. باشقا بیر یوندن باخارساق، توپلومون یا توپلولوقلارین بیر چوخ دولوملری هر نه دن دولایی قورتولوش ساواشلارینا قوشولمامیشلار. آمما سربستلیک زامانیندا، هم قورتولوش ساواشیندا ایختیلافلاری گیزلدنلرین ایختیلافلاری همده توپلوملاردا و توپلولوقلاردا اولان بوتون دوشونجه لر، باخیشلار، ایدئوولوژیلر ده اورتایا چیخار. سواراوش زامانی بیر بوتون گورونن توپلوم یا توپلولوق، بیردن بیره بیر چوخ رنگلی، دوشونجه لری، یول یونتملی دوروملا قارشیلانیر.

طبیعی کی ساوشچی و سیلاحلی تجروبه لری دینچی لرین (هر هانکی ایدئولوژی صاحیبلری) گوجو اوستونلوک قازانار. همن ایدئولوژییه اولان دویقولار و علاقه لردن دولایی، اونلار، یئنی حاکیمییتی، قانونلاری و قوروملاری دینچیلییه زورلارلار. بو زامان، دئموکراتیک دوشونجه لر، سولچولار و باشقا باشقا دوشونجه لر، چوخ آجی و دوزولمز بیر دئورانی گئچیره بیلیرلر. اینسانلارین بیرئیسل و توپلومسال دئموکراتیک حاقلاری اورتادان قالدیریلار. بیر چوخ فرقیلی دوشونجه صاحیبلری ائولدورولر، حبسه آلئنار.

بورادا دیر کی "آغیللی باشلی، سوروملولوق صاحیبی آصلا تئوکراتیک اولاماز." یازار دئدی. بو سور دوغرو گورونسه ده، عجبا، سومورگه چی و سومورگه لشتیرمک ایشلملری آغیللی باشلی آداملارا یاشاما ایذنی وئرمیش می؟ عجبا، اینسانلارین باشلارین عاغیل قویموشلار می؟ عاغیللیلیق نه دئمک دیر؟ عاغیل نه دن عیبارت دیر می؟ سومورگه اینسانیندا ساغلام عاغیل بوراخیلیب می دیر؟

بو جور سورورلارین آچیقلاماسی لازیم دیر. آن اونملیسی ده "عاغیل" قاوراملی یدر.عاغیل سئوزجویو، بیر قاورام دیر کی اینسانلار، بیر سورو بیلگییه، دئنه ییمه (تجروبه یه) وهر بیرئیین آلدقلاری یئنی سونوجلارین بوتونونه، آد اولاراق وئریلیر. آمما بو بیلگیلر، یئنی سونوجلار و حتتا تجروبه لر هاردان گلیر؟ قایناقلاری نه لر دیر؟ یانی عاغیل دئدیگلری وارلیقین کوکو هارایا دایانیر؟

بیلگی لر، بیر سورو سوزلر، اینیانجلار، دوشونجه لر و یایقین جومله لر، دویقولار، حوکملردن و حتتا تکنولوژی دئورینده فئرلانان بیلگیلردن عیبارت دیرلر. اینسانلار بو بیلگیلرله بیر بیرلر ایله ایلگی قورار و آل وئر ادر، بیربیرلرین آنلارلار. بیلگیلرسه عاینی اولمازسا، آنلاشامازلار. اورتادا موشکول چیخار. بوندان دولایی دیر کی بیلگیلر، توپلوملاردا و احتیاجلارا گوره ائورتیلر. بوندا دولایی دیر کی اینسانلار او بیلگیلری دوغوشلا گتیرمزلر. بلکی دوغوشدا اللرینده اولدوغو بیلگیلرین سایی بئله چوخ آز اولور. توپلومدا، بعضی بیلگین، چالئشقان، تجروبه لی، جسور، ریسک آلان اینسانلار، یئنیلیکلر یارادار و اونلاری بیلگییه چئویریر. توپلومدا اونون منیمسه یه رک، یایقین حاله گتیریر. اگر بیلگی ساحه لری چوخ اولورسا و اینسانلارین اونلاری تجروبه ایله ادینمک واراولوشو آز اولوریسه، بیر سورو اینسانلار او بیلگیلری اویرتیرلر. بیلگی، بیلگینلشمک و بیلیسیزلشدیرمک توپلوملار آراسی بیرگوجه چئوریلیر. سیلاح کیمی ایشلر. هر بیرئی یا هر هانکی بیر توپلوم داها چوخ بیلگی صاحیبی اولورسا، یا داها کی چوخ بیلگی ائورتیرسه، او بیرئی یا توپلوم داها چوخ گوجلو اولور. گئجلو اولدوقوندان، باشقا بیرئی لری یادا توپلوملاری قولایجا یئنه بیلیر. اوندان دیر کی بیلگی بیر کسگین سیلاح دیر و قازانج یارادیر.

بورادا دیر کی دئولتلر بیلگینین توم آلانلارین، یونه تملرینه آلماق ایسترلر. بو بیلگیلره دایاناراق، باشقا اولوسلاری یئنرلر و اونلارین بیلگیلرینده ایسته دیگلری دئییشیملری وئریب، اونلاری کندی یونه تیملرینده ساخلاماغا چالئشیرلار. بوردا دیر کی دئولتلر، بیر پارا بیلگیلری سئر دییه، باشقا بیرئیلردن و دئولتلردن گیزلی توتارلار. نیه کی بیلگینلیک گوجسه، بیلگیسیزلیک ده گوجسوزلوک دور.

ایندی، بیر بیلگین دئولت، بیلگیسیز دئوللتلری و اولوسلاری یئخار. اونلارین توپراقلارین غصب ادر. آمما او گونه دک کی یئنیلمیش اینسانلارین بئینین ایشغال اتمهع میشسه، یئنمیشلر عوصیان ادر و تهلوکه یارادار. بوندان دولایی، ظفر قازانمیش و بیلگین دئولت، بیلگیسیزلرین بیلگیلری و بیلگی آلانلاری ایله اوینار. بیلگیسیزلره یاریم یامالاق، ایری بویرو بیلگی وئریرسه، نه اولور؟ باخیشدا، اونلارین اوکوللاری وار، ائونیوئرسیته لری وار. اویرتمن لری، خوجالاری وار، دیللری، دین لری وار. تکنولوژیلری وار. اونملی ائونیوئرسیته لردن لیسانسلاری، دوکتورالیقلاری دا وار. هامی ساوادلانیب، بیلگیله نیب دیر. آمما ایر بو بیلگیلر ائوزل بیر آماجلا دئییشمیش اولورسا نه اولور؟

سومورگه دئولتی، ائوزل آماجلاری ائوزه ره، بیلگیلری دئییشدیرمک ایله، بئله گورونور کی اینسانلاری بیلگیلندیریر آمما آصلیندا، اونلارا بیر بیلگیلر وئریر کی اونلارین عاغیل گوجون، پوزسون. نییه کی عاغیل گوجو، بئیین ده اولان بیلگیلردن سونوج آلماق گوجو دور. اگر بیر کیمسه یا دئولت بو سونوجلاری کندی آماجلارینا یونه تیرسه، او بیرئیلرین و توپلوملارین بیلگیلرین و عاغیللارین یونه تیر. بیلگی و عاغیللار یونه تیلیرسه ده، اینسانلارین ایلملری، دوشونجه لری، داورانیشلاری و تاوئرلاری کونتورول آلتینا آلینار. اونلارا او یاپای بیلگیلری وئریرلر کی اونلارین ایشلرین، دوشونجه لرین، رئاکسیالارین (عکس العمللرین) ائوز خئییرلرنه چئویررلر. اونلار بیلگی صاحیبی اولدوقلارین دوشونرکن، آصلیندا اونلاری، یاریم یامالاق، ایری بویرو بیلگیلر ایله دولدورموشلار و النلارین فرمانلارین اللرینه آلمیش و ایستدیکلری یونه یونه تیرلر. اونلار داها ائوزگور دئییرلر. اونلارین بئیین لری و بئیین لرینده کی دوغان "عاغیل" دئدیکلری گوج، سومورگه لشمیش دیر. سومورگه له شن ویونه تیلن بیر بئیین گوجو و عاغیلدان، دوغرو و خالیص بیر عاغیل گوجو گوزلمک دوغرو دور مو؟

ائوزتله دئسک، اگر بیلگیلرده ال آپارمیشلارسا، اونلاری بیر آماجلارا گوره قورقولامیشلارسا، همن بیلگیلنن بیرئی یادا توپلومون عاغیل گوجو کندی اللرینده دئییل. بیلگی ائورتنلرین اللرینده دیر. بیلگی ایله اونلارین بئیین لرین یئخامیشلار و ایسته دیکلری یول یونتمه دولایلامیشلار. بورادا خالیص عاغیل یوخ دور. خالیص عاغیل اینسان، بیرئی و توپلومدان دئشاریدا بیر وارلیق دئییل کی گئدیب، آختاریب، آلاسانیز یا اله گتیره سنیز. بلکی عاغیل بیرئیلرده و توپلوملاردا الده اولان بیلگیلردن فارقیلی سونوجلار آلماق گوجودور. آمما سونوجلاری الده اتمک اوچون، بئیینده کی توپلولوقلارا بنزر بیلگی لره دایانمالی دیر. نئجه هر بیر توخومدان، همن توخومخون گولو چیچیگی فیلیزله نر، عاینان ده بئیین ده توپلانمیش بیلگیلردن ده، اونلارا بنزر سونوجلار فیلیزله نر. بوندان دیر کی هر کیمسه بیلگیلری یونه تیرسه، عاغیللاری و توپلوملاری دا یونه تیر.

سومورگه چیلر، توپراق ایشغالیندان سونرا، توپلوملاری یونتمه یه چالیشیرلار. بو.نون ائوچونت، اونلار گرک توپلومدا کی بیرئیلرین بئیین ده کی بیلگیلری یونتسینلر. بیلکیلرین یونتیمی ایله توپلوملاریندا یونتیمین اللرینه آلابیلرلر. بونو دئمک ایسته دیم کی سومورگه لشتیریلمیش اینسانلاردا و توپلوملاردا عاغیل گوجوده ایشغال اولموش دور.

اورنک ائوچون، ایرانلیلارین ایسلامچی دئوریمین الده توتالیم. بو میللتلر نه دن ایسلامچی اولدولار کی؟ بونلار بیر سومورگه گوجو ایله می قورتولوش ائوچون ساواشا گیرمیشلر می؟ بللی. سورمورگه ایله سالواشدا دئییلردی. اوندا، نه دن ایسلاما و دینچی بیر حاکیمییته دوندولر؟ نه دن، دئوریمدن سونرا توم سیاسال قوروپلاری، غیری فارس میللتلرین ایستکلرین و ایراده لرینین قارشیسیندا دوردولار؟ نه دن یوزلر مین خانیملاری و ارکک لری اعدام اتدیلر؟

چون، مین ایکی یوز دوخسان دوققوز (اسفند 1299 یا 1921 مارچ آیندا) کودئتاسیندا سونرا، تورکلره قارشی بیر سیاسال سیستیم یاراتمالی اولدولار کی تورکلره قارشیدا قالئجی اولسون. بونون ائوچونده شوعوبییه لیک و فارس دیلی ائوزه ره بیر سیاسال سیستیم قوردولار. اوکوللاردا ردس اوخومانی زور اتدیلر. رادیولار، تیلویزیالار، مینلرجه قازئتلر، درگیلر یولا سالدیلار. میلیاردلار صحیفه یازئلار تورتدیلر. میلیونلار کیشینی دئولت سیستیمینده ایشه آلدیلار. یوزلر مین اوکول آچدیلار. میلیونلار اویرتمن تعلیم اتدیلر. یوزلر مین ائونیوئرسیته خوجالاری و دین خوجالاری اورتدیلر. فیلیملر، دیزی لر، موسیقی لر، تاترلار، کیتابلار، درکی لر، قازتلر، خوجالار، اویرتمن لر، و  ... فارسدان، فارچیلیقدان، شیعه دن و شیعه چیلیکدن باشقا بیر شئیلر، دیللر و شعوبییه لیکدن باشقا، دینلر تجرید اولدولار. قاچاق دوروموندا یاشامایا زورلاندیلار. بو گئنیشلیکده بیر سیستیم، بیرئیلرین و توپلوملارین، بئش نسیل بویوجا، بئیین لرین یئخاماغا باشلادیلار. یوز ایل ایچینده، بئش نسیل، فارس، ایرانچی و فارس شیعه چیلیگی اساسینا بیلگیلندیریلدیلر. اونلارین بئیینلرینه دوغرو بیلگیلر وئریلمه دی. عاغیللاری ایله اوینادیلار. عاغیللاری یانی بئیین لرین یئخایاراق، یئنی و ایسته دیکلری بیلگیلر ایله دولدوردولار.

همن بیلگیلر ائوزه ره، نه دن سیزلیکدن دولایی، دئوریمه قالخدیلار. ایسلام، موسلمان، شیعه اولمادیقلاری ائچون مو دئوریم اتدیلر؟ یوخسا یالان، یاریمچیق و ایری بویرو بیلگیلردن دولایی آیاغا قالخدیلار می؟ سونرا، فارسلیق و شعوبییه لیک ائوزرینه یئنی بیر تاجسیز شاه آمما داها دیکتاتور، داها گوجلو حاکیم ایشه گتیردیلر. نه دن؟ اونلاردان قاچمامیشلار دی؟ اونلارا قارشی دئوریم اتمه میشلر دی؟

یوز ایلده، بئش نسلین بئیین یئخاماسینی و یالانلارلا، یاریمچیلیق بیلگیلرله بیلگیلندیرمه نین سونوجو ایمیش همن دئوریم. شاهین تاجلی رئژیمین قالدیردیلارسا، تاجسیز، آممامالی شاهی ایشه اوستونه گتیردیلر. او گوندن بویانا، هئش بیر فرقیلی دوشونجه، قبول ادیلمه دی. یوزلر می گنجلر اعدام اولدولار. فارسلیق داها گوجلن دی. آنا یاسادا رسمی و تکجه دیل اولاراق، یئر آلدی. باشقا دیللرین آدی بئله گلمه دی. نئجه کی ایران و ایرنچیلیق، شیعه لیگه تای، فارس میللتچیلیگی اطرافیندا دوردو دولاندی. تورک شیعه لیگی، تورکلوک، عربچیلیک، و ... آغیر جزالارلا قارشیلاندی. توم پارتلیلرین آداملاری یا توتولاراق، ایشکنجه یه معروض قالدیلار، ائولدولر یادا قاچاراق، باشقا ائولکه لره سئغین یدلار. هئش بیر کیمسه، باشقاسینا رحم اتمه دی. آتا بالایا، بالا آتایا جاسوسلوق اتدیلر. توتدوردولار. اعدام اتدیلر. اعدام اولونانلارین عاییله عوضولرین شادلیغا و تاتلی پایلامایا زورلادیلار.

حتتا باشقا اولوسلارین ایچینده دئوریم یاراتماق ائوچون، اورتام یاراتماغا چالیش دیلار. عراقا هوجوم اتدیلرو سگگیز ایل، هر ایکی طرفدن یوزلر مین آداملاری ائولدوردولر.

بو دئوریمچی نسیل، بیر ساواشدان چیخمامیشلارو قورتولوش ساواشی آپارمامیشلار. آمما عاغیل گوجلری، بئیین لرینده دی ایر یالان بیلگیلره دایاناراق، اونلاری بورایا چکیب گتیردی.

ایندی ایسه، ایراندا بیر چوخ اولوسال حرکتلر جریان ادیرلر. اونلاردان بیریسی ده تورکلر و تورکچولوک حرکتی دیر. بارادا، منه تای بیرئیلر اینانیرلار کی بیزلره، بئش نسیل بویو وئریلن بیلگیلرین هامیسی یالان، یاریمچیق و ایری ایمیش. آمالاری ایسه، عاغلیمیزی ایسته دیکلری یولا تونتمک ایمیش. بیزم بیلگیله ریمیزین تومو، بیزلری یالان و یانلیش قرارلارا، توتوملارا، یوللارا، دوشونجه لره یونتن بیلگیلر ایمیش. بونلاردان قورتارماق لازیم دیر. او گونه دک کی بیز همن یوز ایلده کی بیلگیلره دایاناراق یولا چئخساق، فارسلار گئتدیگی یوللاردان باشقا بیر یولا گئتمه ییز. بو.نون ائوچون، فارقیلی بیلگیلر الده اتمه میز گرکیر تا عاغیل گوجوموزدهف فارقیلی سونوجلار آلسین. یوخسا، فارسلار گئتدیگی یول، یونتم، یونه تیملر، دوروملار، سونوجلار بللی یدرلر.

دئولتلر توپلوملاری،بیر فابریکا (کرخانا)، بیرئلری ده ائورن توتورلار. مثلا، توپلومو، بیر ایچگی فابریکاسی دوشونون. بیرئیلری او قاب، جان یا پیلاستیک دوشونون کی فابریکا اونو بیر بللی رنگلی، دادلی ایچگی ایله دولدوراجاق دیر. دئولتلر، ائوزللیکله ده فارس دئولتچیلیگی توپلومدا کی اینسانلاری کندیسینین ائورتیمیش اولدوقو ائورنلر گورولردیر. اونلارین ایچین، بئینین، دویقولارین عاغیللارین هانکی یولدا یونتمده ایستر، او جوره دولدولار. آمما اینسانلاردا بیر عوصیان، قارشی دورماق، دئییشمک سیستیمی ده وار. دوغرو دور کی بئیین یئخانمانین اتکیسی چوخ زورلار آزالیر بلکه ده هئش بیر زامان آرادان گئتمز آمما دئییشمک اولار. بیز تورکلرده دئییشیمه دوغرو یولا چیخمیشیق. آمما او گونه دک کی فارس میدیاسیندان، فیلیملریندن، دیزیلریندن، درگیلریندن، قازئتلریندن، موسیقیسیندن، اویونلاریندان، حتتا فارسلار ائورتدیکلری ماللاردان آلئرساق، ائورتیرسک، اونلارین بئیین یئخاما سیستیمینین اتکیلریندن قورتولوشوموز اولاناقسیز گورونور.


انصافعلی هدایت

تورنتو - کانادا

10.06.2022















Saturday, May 28, 2022

یئخانما» و «اوردو یاشام‌ ایدئولوژی‌سی» ایله ایرانداکی‌ سس‌سیزلیگین‌ آچیقلانماسی

 بئیین‌ یئخانما» و «اوردو یاشام‌ ایدئولوژی‌سی» ایله ایرانداکی‌ سس‌سیزلیگین‌ آچیقلانماسی

انصافعلی هدایت

28.05.2022

تحلیل جامعه شناختی از سکوت حاکم بر ملل در ایران، با استفاده از دو تئوری «شستشوی مغزی» و «زیست ایدئولوژیک پادگانی» 

 

https://www.instagram.com/tv/CeHUpygl1OL/?igshid=YmMyMTA2M2Y=



Kırım sərbəst olacaq

 


Kırım sərbəst olacaq

Məncə Ziliniskinin "Kırım sərbəst olacaq" sözü ap açıqdır.
Ziliniski, bu sözlerlə, Türklərin dəstəyin axtarır.
O "bağimsız" dediyində, Okrayna yada başqa bir ölkənin Kırımı işğal etmesine işarət etmir.
Ziliniski demir ki Kırım Okraynaya qaytarılacaq.
Məncə Ərdoğan cənabları, Rus- Okrayna savaşından Kırımın sərbəstliyini bir qazanc olarak əldə etmiş.

İnsafəli Hidayət
Toronto, Kanada
28.05.2022


















فرهنگ پادگانی چه ها که نمی کند





فرهنگ پادگانی چه ها که نمی کند


نوشت:

این نسل پادگانی ترسو نیست. متاسفانه در آن فضا چنان قالب بندی شده‌اند که توان تغییر ندارند چون فرهنگ پادگانی از آن‌ها افرادی خشک و متعصب ساخته که اصلا انعطاف ندارند!


نوشتم:

فرهنگ پادگانی عبارت است از: 

فرهنگ تحقیر انسان، 

فرهنگ تسلیم به قدرت قوی، 

فرهنگ تقلید، 

فرهنگ فرمان‌بری، 


فرهنگ حق با قویست و ضعیف حقی ندارد،

فرهنگ پرهیز از عقل و تعقل، 

فرهنگ احساسات، 

فرهنگ افتخار به مردگان و دشمنی با زنده ها،

فرهنگ قهرمانان قاتل، فرهنگ جعل، فرهنگ تخریب، 

فرهنگ ضد فرهنگ، 

فرهنگ تخریب تمدن‌ها، 

فرهنگ لذت بردن از کشتار و شکنجه و زندانی کردن انسان ها، 

فرهنگ تعطیلی عقل،

فرهنگ‌ اختلاس، 

فرهنگ هزینه کردن‌های بی حد و حصر، 

فرهنگ مسابقات تسلیحاتی و نظامی،

فرهنگ قهرمان سازی ها،

فرهنگی که پاسخگو نیست،

فرهنگی که همه چیز را مهندسی می کند،

فرهنگی که برای ماندن در قدرت و قبظه قدرت هر جنایت و‌تغلبی را طبیعی می شمارد. و ...


انصافعلی هدایت

تورنتو - کانادا

28.05.2022



















زیست ایدئولوژیک نسل‌های پادگانی





        زیست ایدئولوژیک نسل‌های پادگانی

از رضاشاه کودتاچی تا انقلاب پنجاه و هفت، بخش مهمی از معلم ها در مدارس، نظامی و «سپاهی دانش» بودند و می‌خواستند، جامعه را به پادگان، مردم را به سربازان فرمانبر بدون جرات سوال کردن تبدیل بکنند.


آن‌ها، آموزش‌های پادگانی برای بزرگسالان را در مدارس هم بکار می گرفتند.


شستشوی مغزی، تحقیر، توهین، ترس، اطاعت مطلق، شکنجه‌های فیزیکی و اعمال خشونت، از راهکارهای تربیتی نظامی بود.


برای‌ همین هم، آن نسل پادگانی، بعد از انقلاب، به دموکراسی، آزادی، حقوق بشر و محاکمات حقوقی اعتقاد نداشتند. اوامر را دریافت کرده، اجرا می کردند. چیزی به نام وجدان و حقوق انسانی بی‌معنی بود و است.


در نتیجه آن ایدیولوژی و سیستم شستشوی مغزی، ایران، به پادگان، مردم، به فرمانبران خمینی بدل شدند.


نه تنها ده‌ها هزار تن را در ایران شکنجه و اعدام‌ کردند که در اطراف ایران هم، ده‌ها جنگ براه انداختند.


زیست ایدئولوژیک نسل‌های‌پادگانی، زیست دایمی در جنگ، کشتار، شکنجه، خونریزی، ترساندن و شستشوی مغزی پادگانی است!


ما نسل پادگانی‌ها، هم از تماشای جنایات، هم از انجام جنایات و هم از نقض حقوق ملل و افراد، در هر سطحی، در خاورمیانه، شهر و خانواده و .‌‌.. لذت می‌بریم .


و این نسل پادگانی چنان ترسو است که جرات انقلاب علیه معلم‌ها، شکنجه‌گران و فرماندهان نظامیش را ندارد.


انصافعلی هدایت
تورنتو - کانادا
28.05.2022














 

خاین‌ها و نفوذی‌های حاکمیت و پانفارسیسم را بشناسید


خاین‌ها و نفوذی‌های حاکمیت و پانفارسیسم را بشناسید


پیج‌ها و افرادی، به جای تشویق ملل برای انقلاب بر ضد حاکمیت فارس‌ها، 

انقلاب بر ضد تبعیض و حاکمیت،

و استفاده از فرصت تاریخی برای تعیین سرنوشت ملل، مردم را به سکوت دعوت می کنند، اگر خائن نیستند، فاقد شعور ملی هستند.

 آن‌ها، در این روزهای سرنوشت‌ساز، با موسیقی، شعر، رقص و ویدئوهای قدیمی مسابقات تراکتور، رفتار ملل را کنترل و مهندسی می کنند. 

اگر می ترسید، چیزی منتشر نکنید. خودتان و پیجتان را خاموش کنید.


انصافعلی هدایت

تورنتو - کانادا

27.05.2022

















 

اهمیت دایره المعارف و تعاریف ملی



اهمیت دایره المعارف و تعاریف ملی

نه‌تنها انگلستان، فرانسه، آلمان، روسیه، چین، آلمان، بلکه اغلب کشورهای مسیحی، مسلمان و غیر مسلمان هم دارای دایره المعارف مخصوص به خودشان هستند.

حتی فارس‌ها‌ هم صاحب «ایرانیکا»، «دایره المعارف شیعه» و «ویکی پیدیا» هستند.

چرا داشتن دایراه المعارف برای هر کشوری، این همه مهم است؟

چون، دایره المعارف هر کشور، شامل تعریف تمامی مفاهیم، ایده‌ها، آرزوها، اهداف و منافع ملی آن ملت هست.

تعریف هر ملتی از هر مفهومی، ایده‌آلی، آرزویی، اهداف و‌ منافع ملی، با کشورهای دور و‌ نزدیک و حتی با کشور و ملل هم‌دین و هم‌زبان، بسیار متفاوت هست.

چون هر دایره المعارفی، نقشه راه حرکت و اهداف و آرزو‌ها و اراده و منافع ملی آن ملت را معین و مشخص می کند.

اگر ملتی نتواند مفاهیم، ایده‌آل‌ها، آرزوها، اهداف، منافع ملی، اراده و خواست ملی خود را تعریف بکند، مجبور است بر اساس تعاریف ملت دیگری راه برود.

ملتی که تعریف ملی و مشخصی از همه مفاهیم ندارد، و از تعاریف دیگران تبعیت و‌پیروی می کند. جهان را مانند دیگران دیده و تفسیر می کند.

در نتیجه، به مستعمره فکری و در پی آن، به مستعمره همه جانبه آن کشور بدل می شود.

آیا تورک‌های تحت استعمار فارس، همه مفاهیم ملی را بر اساس منافع و اراده ملی تورک‌ها تعریف کرده اند؟

نه؟

برای همین، تا اینجای کار، به نفع استعمار فارس باخته‌ایم و شستشوی مغزی شده‌ایم.

انصافعلی هدایت
تورنتو - کانادا
25.05.2022


















چرا ملل غیر فارس، از حقوق شهروندی مساوی با فارس‌ها محروم هستند؟





 

چرا ملل غیر فارس، از حقوق شهروندی مساوی با فارس‌ها محروم هستند؟

پرسید:

چرا فارس‌ها و پان‌ایرانیست ‌ها، حقوق و هویت‌های متمایز و مشخص ملل تورک، عرب، بلوچ و ‌.‌.. را برسمیت نمی شناسند؟

پاسخ:

باید پذیرفت که تورک‌ها، عرب‌ها، بلوچ‌ها و ... تحت استعمار فارس‌ها قرار دارند.

برای همین است که فارس‌های استعمارگر، ملل غیر فارس را به عنوان انسان‌هایی با حقوق شهروندی مساوی و همردیف فارس‌ها برسمیت نمی شناسند.

در نتیجه، استعمارگران فارس، با روش‌های مختلف، هویت انسانی را از آن ملل سلب می‌کنند.

سپس، آن ملل را به سطح ابزارها یا حیواناتی، برای کسب ثروت و قدرت برای فارس‌های استعمارگر تقلیل می دهند.

استعمار فارس، برای استفاده هر چه بیشتر از آن ملل، تاریخ، زبان، هویت‌های سیاسی، اجتماعی، تاریخی، دینی، جغرافیایی، آداب و رسوم ملی و .‌.. آن ملل را دستکاری می‌کند. تا آن ملل را شستشوی مغزی بکنند.

برای این منظور، استعمار فارس، همه مفاهیم را از زاویه منافع ملی فارس تعریف کرده، به آن تعاریف رسمیت علمی داده و به مغز آن ملل تزریق می‌کند.

ازطرف دیگر، هر چه زمان و عمق شستشوی مغزی زیادتر باشد، شستشوی مغزی شدگان، برای تشابه به فارس استعمارگر تلاش بیشتری خواهند کرد.

در ادامه، استعمارزده شستشوی مغزی شده به استعمارگر فارس التماس خواهد کرد تا او را به عنوان شهروند ایرانی فارس شده برسمیت بشناسد.

شستشوی مغزی شده، برای کسب حقوق شهروندی مشابه استعمارگر فارس، ملتمسانه، به فارس‌ها می گوید:

این، ما تورک‌ها (ما عرب ها، ما بلوچ‌ها، ما کردها، ما لورها، ما گیلک‌ها، ما مازنی‌ها و ...) بودیم که برای ایران و مرزهایش، در مقابل عراق یا در مقابل عثمانی جنگیدیم.

شستشوی مغزی شده، ملتمسانه می پرسد: آیا ما در ایران سهیم نیستیم؟

هر وقت استعمار زده شورش بکند، استعمارگر فارس برای رام کردن آنان می گوید:

 شما عرب زبان و ایرانی (آذری و ایرانی) هستید. این دلیرمردان وطن‌پرست (پان‌ایرانیست) عرب زبان بودند که در مقابل عرب‌های آن طرف مرز ایستادند و برای ایرانی یکپارچه (تحت استعمار فارس) جنگیدند.

استعمارگر فارس، خطاب به تورک‌ها هم می گوید:

شما آذری‌ها، در مقابل تورک‌های عثمانی آن طرف مرز، برای ایران (استعمار فارس) جنگیدید.

در پی التماس ها و سخنان تو‌خالی، هیچ‌ سیاستی به نفع ملل غیر فارس تغییر نمی‌کند.

 ایران فارسزده، به دو قطب متضاد فارس برتر و غیر فارس غیر شهروند تبدیل شده، می ماند. 


انصافعلی هدایت

تورنتو - کانادا

25.05.2022














تعریف ملی مفاهیم، نقشه راه زیست ملی ماست





تعریف ملی مفاهیم، نقشه راه زیست ملی ماست

در باره تعریف کلمه و مفهوم «ملت»، مطالب زیادی نوشته‌ام. باز هم خواهم نوشت.

 اگر به مطالب قبلی من، در این پئیج، یا در وبلاگ من مراجعه بفرمایید، با آن‌ها آشنا خواهید شد.

فهم اشتباهی بعضی ‌ها از «ملت» و «قوم»، بخاطر قاطی شدن مفهوم «نقش دولت»، «مرزهای سیاسی» و معنی «وطن» و «ملت» پیش می آید.

 نه تنها باید مفهوم و درک ما از کلمه «ملت» را خود ما تعریف بکنیم، بلکه باید تمامی کلمات و مفاهیم را هم خود ما و بر اساس منافع ملی خودمان و ملت تورک تعریف بکنیم.

چون تعریف هر معنی و مفهومی، نقشه راه ماست. 

اگر بر اساس تعریف و فهم دیگران از کلمات و مفاهیم راه برویم، راه‌مان و نتیجه کارهایمان، به نفع دیگران تمام می شود.

متاسفانه، ما در چنبره چنین وضعیت گرفتار شده ایم. بر اساس تعریف دیگران از مفاهیم زندگی می کنیم که به ضرر منافع ملی خودمان و به سود منافع ملی دیکران ختم می شود.

  من، زندگی بر اساس تعریف دیگران را شستشوی مغزی تعریف کرده ام.

متاسفانه، متوجه عمق شستشوی مغزی خودمان، توسط تعاریف دیگران (فارس‌ها) نشده ایم.

چرا که مثل ماهی‌های یک استخر پر از لحن زندگی می کنیم و زیست در لجن را طبیعی می دانیم. 

چون زیست در آب را تجربه نکرده ایم.


انصافعلی هدایت

تورنتو - کانادا

24.05.2022

























 

لیدرلیک: بیرئیسل یا شوراسال؟

 


لیدرلیک: بیرئیسل یا شوراسال؟

بیلیریک، بیرئیسل‌ لیدرلیک چوخلو خطالارلا، میللی خرجی آغیرلاشدیریر.

ایللر دیر کی بیر لیدرلیک شورا دوشونجه‌سی  اورتادا.

بللی دیر، شورا ایشلری‌، بیرئیسل لیدرلیکدن زور ایره‌لیلر آمما خطالاریدا آز اولور.

هر شورا عوضوونون قوصورلارین، او بیری‌ بیرئیلرین‌ تجروبه‌لری،‌ باخیشلاری و ساوادلاری جوبران ادر‌.

نه‌دنسه، توپلومسال ایراده‌نی اورتایا قویماقدان چکینیریک؟

انصافعلی هدایت
تورنتو - کانادا
18.05.2022










لیدر گرکیر

 


لیدرسیز بیر میللت‌؛
هم چکر ذیللت،
هم گوجسوز‌ دوشر،
همده آزار یولون.

لیدر، قارانلیقدا اولان هر سومورگه‌نین قورتولوش یولونا ایشیق سالان بیرئی دیر.

انصافعلی هدایت
اورنتو - کانادا
17.05.2022













چرا فارس‌ها، حامی ارمنی‌ها هستند؟

 


چرا فارس‌ها، حامی ارمنی‌ها هستند؟

پرسید:
چرا فارس‌ها با تورک‌هایی که هموطن می‌نامند، دشمنی کرده، از ارمنی‌ها حمایت می کنند؟

جواب:

  چون فارس ها باور کرده اند و پذیرفته اند که تورک نیستند.

ما تورک‌ها هم می دانیم که فارس نیستیم و تورک هستیم.

فارس‌ها، دوشمن‌ تورک‌ها هستند. همان طور که ارمنی‌ها دشمن تورک ها هستند.

از قدیم گفته اند: دشمن دشمن من، دوست من است.

فارس ها و ارمنی‌ها، دشمن تورک‌ها هستند. برای همین فارس و‌ ارمنی در یک جبهه هستند و با تورک ها دشمنی می کنند.

نتیجه: فارس‌ها، تورک ها را هموطن نمی دانند بلکه دشمن می دانند و با آن ها دشمنانه رفتار می کنند.

انصافعلی هدایت
تورنتو - کانادا
15.05.2022










حق آدلی بیر وارلیق یوخدور ایللا کی گوجلو اولوب، حاقی تعریف ادیب، گوجسوزله‌ره قبول اتدیره‌سیز

  حق آدلی بیر وارلیق یوخدور ایللا کی گوجلو اولوب، حاقی تعریف ادیب، گوجسوزله‌ره قبول اتدیره‌سیز بو دانیشیق دا، فیکیریمی گیزلتمه دن، پولیتیک ا...