در هفته گذشته، چهار تن از متفکران ملل تورک، عرب، بلوچ و فارس در طرفداری از "فدرالیسم" به عنوان سیستم اداره ایران آینده، در پانل "دیالوگ" سخن گفتند.
در طول این هفته، به سراغ مخالفان فدرالیسم در ایران آینده رفتم. با تعدادی از مخالفان فدرالیسم در ایران آینده که امضایشان در پای بیانیه "نه به فدرالیسم، نه به گسست ملی" دیده می شد، تماس گرفته و آن ها را به دیالوگ و گفتگو در باره علل مخالفتشان با فدرالیسم دعوت کردم. تعدادی از آن ها خبر نداشتند که چنان نامه ای نوشته و منتشر شده و امضای آنان در زیر آن گذاشته شده است.
احتمالا، این افراد و تعداد بسیار دیگری که مطمئن نیستم، با نوعی از "شارلاتانیسم سیاسی" روبرو هستند.
اما بخشی از مخالفان فدرالیسم در ایران آینده، در این برنامه حضور خواهند داشت و دیدگاه های سیاسی و اداری سرزمین های خودشان در آینده را ترسیم خواهند کرد.
در یکصد سال گذشته، ایران بشکل متمرکز و از تهران اداره می شده است. جز ملت فارس، ملل دیگری همچون ملل تورک، تورکمن، قشقایی، عرب، بلوچ، لور، کرد و ... هیچ حق و سهمی در اداره ایران و حتی در اداره مناطق و سرزمین های تاریخی ملل خودشان نداشتند.
اگر قرار نیست، ایران آینده، بشکل متمرکز صد سال گذشته اداره بشود، و تعدادی زیادی از ایرانیان هم با سیستم اداره فدرالی ایران آینده مخالفت می کنند، راه حل های پیش روی ملل تورک، تورکمن، قشقایی، عرب، بلوچ، لور، کرد و ... در اداره سرزمین ها و ملل‌شان چیست؟
چرا آنان مخالف فدرالیسم هستند؟
ایرادهای فدرالیسم در ایران چه خواهد بود؟
فدرالیسم در ایران آینده، منافع کدام ملت، گروه ها و طبقات را تامین می کند و به ضرر کدام طبقات یا ملل خواهد بود؟
بجای فدارلیسم، طرفدار چه نوع سیستم و یا حکومتی برای همه ملل ساکن ایران فعلی از جمله ملت فارس هستید؟
آیا فدرالیسم، در ایران، قابل اجرا است؟ یا طرح آن یک شعار رای جمع کن تبلیغاتی و انتخاباتی است؟
چرا بعضی ها و بخصوص مخالفان فدرالیسم که پانفارس و پان-ایرانیست هستند، فکر و تصور می کنند، مللی که در ایران هستند، به این نتیجه رسیده اند (و شما هم متوجه شده اید که) ملل تورک، تورکمن، قشقایی، عرب، بلوچ، لور، کرد و ... دیگر تمایل به ماندن با ایران قعلی با سیستم اداره متمرکز از طرف یک ملت و یک سیاست را ندارند و در صورتی که ایران به شکل فدرالی اداره شود، مرزهای ایران فرو ریخته و چند کشور مستقل تشکیل خواهد شد؟
آیا فدرالیسم، به توزیع قدرت و ثروت در میان ملل حاشیه نمی انجامد؟
آیا مخالف آن هستید که ملل تورک، تورکمن، قشقایی، عرب، بلوچ، لور، کرد و ... در ایران، به حداقلی از حقوق انسانی و ملی خودشان که در یکصد سال اخیر از آن ها دریغ شده است، همانند ملت فارس برسند؟
آیا شما مخالف حقوق زبانی، فرهنگی، اقتصادی، سیاسی، آموزشی ملل غیر فارسی همچون ملل تورک، تورکمن، قشقایی، عرب، بلوچ، لور، کرد و ... هستید؟
چه راه حل هایی دارید تا سنترالیسم و مرکزگرایی و حکومت مرکزی به تداوم تضییع حقوق ملل غیر فارس در ایران، نیانجامد؟
نظر شما در باره پلورالیسم سیاسی، زبانی، اداری، فرهنگی، آموزشی و ... چیست؟
آیا فدرالیسم به پلورالیسم سیاسی، زبانی، فرهنگی، آموزشی، اقتصادی می انجامد؟
چرا خاتمی فدرالیسم را مطرح کرد؟
چرا فدرالیسم در این زمانه و در این شرایطی که ایران تحت فشارهای سیاسی، اقتصادی هم در داخل و هم در صحنه بین الملل است، مطرح شده است؟
آیا مخالفان فدرالیسم، هنوز صدا و خواست ملل برای سهیم شدن در قدرت را نشنیده اند؟
برای پاسخ به این قبیل از سوال ها و ایجاد سوال های بیشتر در اذهان شما، مهمانانی از ملل عرب، تورک، فارس، بلوچ و ... به برنامه دعوت شده اند.
برای پاسخ به این قبیل از سوال ها و ایجاد سوال های بیشتر در اذهان شما، مهمانانی از ملل عرب، تورک، فارس، بلوچ و ... به برنامه دعوت شده اند.
انصافعلی هدایت
تورنتو - کانادا
سیم (30) می ماه 2019
hedayat222@yahoo.com
