کیتاب اوخومالییق: سومورگه‌چی و سومورگه‌لشتیریلن‌لر - 6


 


کیتاب اوخومالییق: سومورگه‌چی و سومورگه‌لشتیریلن‌لر - 6

یازار : آلبرت مئمی

بو گون، کیتابین اؤتوز اینجی صحیفه‌سینده قئیده آلینان «قاسپچی» سومورگه‌چی سوزونون‌ آنلامین اوخوماغا و دوشونمه‌یه چالیشدیق.

کیتاب تورکجه، بیلیمسل، تاریخسل، توپلومسال، توپلومسال پیسیکولوژی، سومورگه‌چی پیسیکولوژی و سومورگه‌لشتیریلن‌لرین پیسیکولوژیسی‌ حاقدا یازیلدیقیندان، منیم ائوچون اوخوماسی چوخ آغیر گلیر.

چوخ حایئف‌ اولسون کی من تورکجه‌نی مکتبده اوخومادیقیم‌ ائوچون، تورکجه‌نی اوخوماقدا چوخ زورلانیرام و یاواش یاواش، ایره‌لیرم.

یازار اینانیر کی «بیر تاریخسل تصادوف نتیجه سینده، سومورگه‌چی‌لر، بیر میللتین‌ توپراقینا یئرله‌شیرلر.» بو یئرلشمه، یا باشدان ایشغاللا‌ باشلار یادا زامان‌ سئوره‌جی‌ ایچینده ایشغالا دونوشر.

«بو‌ یئرلشمه غئیری مشروع‌‌دور. حتتا بیر باشقا آچیدان باخساق، ایکی یؤندن‌ غیری مشروع دور.»

یازار اینانیر کی سومورگه‌چی، ائوزونون، او توپراقدا غیر مشروع اولماسیندان‌ خبری وار. نیه‌کی بیلیر، من بورالی دئییلم. بو‌میللتدن دئییلم. بو میللتین دیل، کولتور و مدنییه‌تی منیم دئییل و منه ائوزگه و بیگانه‌ دیرلر‌.

سومورگه‌چی ائوز ایچینده دوشونه‌رک دئییر: من منفعت ائوچون بوردایام. او گونه‌دک کی بوردان منفعت آلابیلم، بوردا قالاجاغام. او گونکو منفعتیم یا جانیم تهلوکییه دوشرسه، آنا وطنیمه دونه‌جه‌یم.

سومورگه دوشونجه سینده اولان هر بیر اینسان، یئرلشدیگی توپراقلاردا یاشاماغا‌ قناعت اتمز بلکه یئرلی اینسانلارین اللرینده‌ کی توپراقلاری زورلا یادا ده‌یر- ده‌یمه‌زینه آلار.

سومورگه‌چی دوشونجه‌‌لی آدام، یئر آلماقلا دا قالماز بلکی‌ ائوزونون اوستون بیلدیگی‌ کولتور، دیل، عورف، عادت، عنعنه‌لرین ده بو‌ توپراق ساکینلرینه داشیر و یایار.

گوجو چاتارسا بئله، سومورگه‌لشتیریلن‌لرین دیل، تاریخ، ادبیات، دونیا گوروشلرین، دین، و ... وارلیقلارین رسمییه‌ته تانیماز. اونلارین وار یوخ‌لارین آشاغی گورور. اونلارین وارلیقلارین سیلیب، آتماقل چالیشیر.

آز گئچمز کی سومورگه‌چی، سومورگه‌لشتیریلن‌لرین دیل، قانون، یاشام طرزین اونلارا بئله لاییق گورمز و اونلاری، آرادان قالدیراراق، ائوز دیل، قانون و یاشام یول یؤنتمین سومورگه اینسانینا حاکیم ادر‌.

سومورگه‌چیلر اوتانمادان، چکینمه‌دن، سومورگه‌چی‌لرین منفعتلری‌ و سومورگه‌لشتیریلن‌لرین ضررلری ائچون، آچیق تبعیض‌لر و اوستونلوک‌لر آییرارلار.

سومورگه‌چی اینسانی گوزل و آغیز دولدوروجو سوزلردن، آزادلیقدان، برابرچیلیکدن، حوقوقدان، دئموکراسیدن، اینکیسافدان، ریفاهدان و ‌... بئله دانیشیرسا، ایچیندن گلمز.

چونکو او سومورگه دوشونجه‌سینه ایناناراق، اوستونلوک‌لر ایله موخالیفت اتمز کی هئش، بلکی او تبعیض‌لری و ائوستونلوکلری ده حیاتی بویو یاشار.

سومورگه‌چیلیگین ائوچ‌ آشاماسی و ائوچ‌ اینسانی وار.

بیر - اینساندان دیشاری، بیر توپلوم وار. او توپلومدا قانونلار، عورف، عنعنه، دین، گلنکلر و گورنکلر وار کی اونلارین بیر چوخو آیری سئچگیلیک و تبعیض اوستونه قورولوب، تاریخ بویو، سوروب، بوگونه کلیب‌لر‌.

ایکی - هر بیر حور دوشونجه‌لی اینسان، او اوستونلوک‌لری، آیری سئچگینلیک‌لری گورور. اونلارا تانیق اولور. ائوزون او‌ اینسانلارین یئرینه قویور که همن استونلوکلردن ضرر آلیرلار.
بو حور آدام، او قانونلار، عورفلر، عنعنه‌لر، گلنکلر، گورنکلرین و ... قارشیسیندا‌ دورور. اونلارلا موباریزه ادیر. اونلارین آرادان گئتمه سی ائوچون‌ جانین، مالین قویور. بو اینسان، حور اینسان و ضیالی دیر.

ائوچ - سومورگه‌نی و اوندان قایناقلانان دوشونجه‌نی، کندینه دوشونجه و یاشام یول یونتمی سئچن بیریسی ایسه همن اوستونلوک‌لر، تبعیض‌لر، آیری سئچگیلیکلر ایله اصلا ساواشماز و اونلارا قارشی چیخماز کی هیش، بلکه او اوستونلوکلرین هامیسین یاشار و یاشاتیر و توپلومدا دا اونلاری یاشاتماقا زورلاندیریر.

سومورگه دوشونجه‌سین یاشایان بیریسی، سومورگه‌لشتیریلن‌لرله ائوز‌به‌ائوزه قالیرسا، یادا سومورگه‌لشتیریلن‌لرین عوصیانینا معروض قالیرسا، اونلاری الداتماق ائوچون گوزل سوزلر سویلر.

او، آیری سئچگیلیک‌لری قینار و محکوم ادر. اونلاری قبول اتمه‌مه سیندان و اورتادان قالدیریلماسیندان بئله دانیشا بیلیر.

بونلان بئیله، اونلارین داوامین ایستر. تبعیضی طبیعی و اینسان یاشامینین بیر زورونلوقو اولاراق گوسته‌رر کی اونلاردان قاچماق اولاناقسیز گورونور.

حتتا بیر آددیم داها ایرلی‌ گئده‌بیلر و ائوزونون آنا یودوندان و یورتداشلاریندان ائورنک گتیره‌بیلیر کی اوردا دا آیری سئچگیلیک‌لر وار و داوام‌ ادیر.

او بیلیر کی همن آیری سئچگیلیکلرین هامیسی، تکجه اونون کارین ساخلار و قورور.

آمما بو سومورگه چی اونلاری بیله بیله، یاشار، یاشاتار، یاشاتدیرار. چونکو اونون دوشونجه سی، بئینی و منفعتی بو یونده قورولوب. سومورگه‌چینین یئخانمیش بئینی‌ و دوشونجه‌سینین دئییشمه‌سی چوخ‌ زور یادا اولاناقسیز اولور.

اونون‌ دوشونجه‌سینه گورا، ان شانلی، ان گلیشمیش سومورگه و سومورگه‌لشتیریلمیش‌لر بئله، هر نه قدرده اینکیشاف ادرلرسه اتسین‌لر، هر نه قدر ائونه گئچه‌لرسه ده گئچسین‌لر، هئش بیز چاغدا سومورگه‌یه چاتابیلمزلر و داییما گری قالمالی دیرلار.

سونوندا یازاز بو‌جومله‌ ایله بو بؤلومو نوقتالار: نئجه کی سومورگه‌لشتیریلن‌لر، سومورگه‌چینی ایشغالچی و قاسپچی بیلیرلرسه، سومورگه‌چی ده ائوزونو ایشغالیچی بیلیر.

انصافعلی هدایت
تورنتو - کانادا
04.05.2022














Comments

Popular posts from this blog

سیاست، جسورلارین میدانی دیر