کیتاب اوخومالییق: سومورگه‌چی و سومورگه‌لشتیریلن‌لر - 16

 کیتاب اوخومالییق: سومورگه‌چی و سومورگه‌لشتیریلن‌لر - 16

یازار: آلبرت مئمی

15.05.2022

https://youtu.be/U01vTItuIAo

یازارا بیر الشدیری گلمیش و دئمیش: سومورگه لشتیریلن لر، سومورگه لشمه دن ائونجه ده گئری قالمیش بیر توپلوموموشلار. نه دن یازار چالیشیر اونلارین گئری قالماسینین نه ده نین سومورگه چیلیک گوسترسین؟

یازار جاواب وئریر: بو قوصورلار، سومورگه لشتیریلنلرین دئییل. بلکی اونلارین تاریخلرینین آلت اوست ادن و اوزون سو سوره اونلاری سومورگه لشتیریلن سومورگه چیه قایتاریلمالی دیر.

بللی دیر کی فارسچیلیق و ایرانچیلیق ائوزه ره، تورکلرین تاریخلرین تپ چووور اتمیشلر. اونلارین بئینین یئخامیشلار. اونلارین یورتلاریندا یاتیریم قویمامیشلار. اونلارین بیریکیملرین، وئرگی لرین، ایش گوجلرین، تجروبه لیلرین، ساوادلیلارین، اووزمانلارین و ایش آداملارین فارسلارین یاشادیقلاری بولگه لره یونتمیشلر. تورکلرین یوردو خرابه قالاراق، فارسلارین اوتوروم یئرلری هم باهالاشمیش همده آوادانلاشمیش. فارسلار گوجلندیکجه، تورکلرین گوجوده آزالمیش. بو ایلیشگی "دامبلیپیستان" (اللاکلنگ) اویونونا بنزیر کی بیر طرف آشاغا گلیر ایسه، او بیری طرفده، همن قدر اوسته قالخیزار.

تورکلر، فارسلیقین و ایرانچیلیقین سومورگه سی اولمادان ائونجه بویوک بیر گوج ایدی. روس کیمی دئو بیر ایمپیریالیستین قارشیسیندا، ائوتوز ایله یاخین ساواشماق زوروندا قالمیش دی. مملکلرین ایصلاحی و یولونون دئییشمه سی ائوچون، هابئله مودئرن و گئنیشمیش میللتلر سئراسئنا گئچیرمک ائوچون ایصلاحلارا و یدنیلیکلری ایله تانیش اولمایا و اونلاری منیمسه مه یه چالیشیردی. توکلر بو بولگه نین موطلق حاکیمی و قوردت قایناقیدی. اکنومیلری فارسلارلا دنگ اولماماقلا بیرلیکده، قاتلارجا فارسلاردان اوستونودو. یئنی قاوراملارلا تانیش اولوردو. یئنی و مودئرن قاوراملاری یایماقا و یاشاماغا چالئشیردی.

اگر مسیحی اوروپا گوجلری، فارسلاری ایش اوستونه گتیرمک ایله، تورکلرین باشلادیقی یولو دئییشدیرمه سئیدیلر، ایندی قاجار مملکتلری ده، ژاپونا نای اونده گئدر و داها بویوک بیر گوج اولموش دور. آمما فارسلار بو یولون ائونون کسدیردی و میللتلری یانلیش یونه یوردو.

سومورگه چی یازدان و هابئله بیزلردن سورور: اگر بیر ائل بو فورصتی وئریر کی باشقالاری اونلاری سوموگه لشتیریلسینلر، هر هانکی آچیدان باخارساق (تکنیک، صنعت یادا عسگری آچیلاردان) باخاق، اونلارین ساواشما ایراده و گوجله رینین اولماماسی ائونه چیخیر.

اوتانماق یئری دیر آمما بو ایراد ایراندا سوموگه لشمه دوروموندا یاشایان تورکلرین حالین رسم ادیر. تورکلر، فارسلار و اوروپا مسیحیلیگینین فرامماسونلاری ایله ساواشمادیلار. یانی، تورکلر "اینسانلیق"، "حوقوق"، "آزادلیق" و "دئموکراسی" کیمی یئنی قاوراملارا اویدولار. امنییت سیستیملرین قوشمادان ائونچه، بو قاوراملارا تسلیم اولدولار. بو قاوراملار ایسه، او مللتلرین آراسیندا یئلری وار کی ان باشدا حاکیمییته گرکن قوروملاری قورموش اولموش اولسون. سونرا اینسانلیق، حوقوق، آزادلیق و دئموکراسی کیمی قاوراملاری یئرینه اوتورتسون. اگرائوزوموزدن بیر کیمسه لر، یا اجنبی دوولتلرین جاسوسلاری و آداملاری حاکیمییتی یئخماغا چالئشیرلارسا، حاکیمییت قوروملاری اونلاری توتاراق، میللی گوونلیگی و حاکیمییتی قوروسونلار. میللت ده و توپلومدا بو قاوراملارا ایپدن اینانچ اولماز ایسه و اونلاردان ائوزگه دوولتلر کارینا فایدا وئریرلرسه، وطنه، میللی حاکیمییته، میللته دوولتچیلیگه ضرر، زیان دوغار.

نئجه کی قاجار دوولتینین میللی، گوونلیگی و حاکیمییتی قورویان قوروملاری ساراتمادان، انیسانلیق، حوقوق، آزادلیق و دئموکراسی آنلاملارین ائونده تولدوقو ائوچون، ایچ بیلگیلی و بیلگیسیز خایین لر، دئش دوشمانلار، الده اولان فورصتلردن فایدالاناراق، تورک، فارس، عرب، هیندلی (او زامان پاکیستان و افغانیستانین بیر بوولوملری هیندیستان و اینگیلیس آلتیندایدی) میللی دوشونجه لر ایله بویا باشا چاتمامیش فراماسونلاری قاجار تورکلوگون یئخماغا چالیشدی.

تورکلر بونا قارشی صف توتمادیلار. بلکه اینسانلیق، حوقوق، آزادلیق و دئموکراسی دییه، بو قاوراملارا اویدولار و ائوز میللی حاکیمییتلرین یئخاراق، فارسلارا وئردیلر. اگر بونلار قاجاری یئخاراق، باشقا بیر تورک میللی حاکیمییت ایش اوستونه گتیرسئیمیشلر، اونلارین میللی شوعورو بللی اولارمیش. اونلارین تورک ایله فارسین باشقا بیر ائل، میللت، دیل، اینانج، کارلارینین اولدوقلارینی قاورادیقلارینین گوسترگه سی اولارمیش آمما هر شئیی فارسلارا وئره رک، و فارسلارین حاکیمییه تینین قودرتلنمه سینه یاردیم اده رک، تورکلرین هر ساحه ده حاکیمییتدن سیلینمه سینه یول آشدیقلاری آونلارین اویونجاق اولدوقلارین، صاف اولدوقلارینین گوسترگه سی دیر.

نئجه اولور کی قاجار دوولتی، نفت و اونون گلیرلری اولمادان اوتوز ایله یاخین روس ایمپیریاسینین قارشیسیندا دایانابیلیر آمما سیلاحسیز، گوجسوز، سیاستسیزف ائورگوتلنمه میش فارسلار تورکلری یئنیرلر؟

تاریخه باخارگن، گورونور کی تورک میللتی یاتمیش بیر میللتیمیش. فارسلار مشروطه دن سونرا، اورگوتلشیرلر. سیلاحلانیرلار. تیرورلارا باشلیرلار. صوننو اولاراق، ارزاقلاری آلاراق گیزلیرلر و قحزلیق سالیرلار. بعضی شهرلرده لات لوتلری مئیدانا گتیره رک، گوونلیگی قاتیرلار. ایچ ساواش سالماغا چهد ادیرلر. آمما تورکلر، بو زاماندا، ائوز حاکیمیتلرینین یانندا دوراراريال ائوز میللی کارلاری و میللی دوولتچیلیکلریف میللی حاکیمییتلری ائوچون ساواشمیرلار و ائولمورلر و دوشمانلاری ائورلورمورلر.

قاجار شاهی فارس ایراده سی ایله اوروسا سورگون سالینیر. تورکلر ایسه، فارسلارین یانیندا دوراراق، شاهلارینین سورگون سالدیریلماسینا سئوینیرلر. محمدغلیشاه ایکی کره، اوروسدا، تورکلردن اوردو توپلایاراق، ایکی ائوچ جیبهه دن حاکیمییتی اله گئچیرمک ائوچون یولا چیخیر. ساواشیر آمما تورک میللتی و آیدین سایئلانلار، فارسلارلا ساواشا گیرمیرلر. فارسلارین جیبهه سینده یئر آلیرلار. شاهین قارداشلاریندان جیبهه ده شهید اولورلار.

سونرا و ریضا پالانچی کودتایا گیریشمه دن ائونجه، شئیخ محمد خیابانی آزربایجاندا بیر میللی حاکیمییت قورماغا قالخیر. آلتی آیدا داوام گتیریر. او بیر دوولت یاراداراق، قاجار ممالیکی آمما فارس دوولتچیلیگیندن باغیمسیز "آزادیستان"ی قورور. تورکلر بو باغیمسیز دوولتین یولوندا ائولومه حاضیر اولمورلار. نیه؟ پون فقط اینسانلیقا، حوقوقا، آزادلیقا، دئموکراسیی نین ایچی بوش قاوراملارینا تاولانیبلار. او ایچی بوش آمما گوزل سئوزلرین دالیسیجان، یوخلوغا گئتمه یی سئویرلر. ساواشدان، ائولدورمکدن، یارالانماقدان، ائولدورمکدنف او ایچی بوش سوزلر آدینا چکینیرلر. داها بیر تاریخسل فورصتی تورک میللی دوولتیچلیگی و میللی حاکیمییتی الدن وئریرلر.

سونرا سیدجعفر پیشه وری میللی حکومتی، همده خالقا دایاناراق، قورور. بیر ایل ده بو میللی دوولتچیلیک و تورک حاکیملیک چابالاری داوام ادیر. آمما هم اونجوللر، همده میللت، پانفارس و پان ایرانچیلاشمیشلار. ایران و فارس دوشونجه لری، تورکلرین ضیالی آدلی گئری قالمیش و بئیین لری یئخانمیش بیرئیلرینه، تورکچولوکدن، میللتچیلیکدن، حاکیمییتدن داها چوخ اونم داشیر. اونلار، توپلومسال کارلارا اینانمیرلار بلکه بیرئیسل کارلارینین الده ائدیلمه سینین یونونده چالیشیر و اینانیرلار. بونون ائوچون دور کی میللی حوکومتین قورونماسی یولوندا، فارس و دونیا قارشیسیندا دوراراق، وطن، میللت، دولتچیلیک، میللی جاکیمییت اوغوروندا شاواشاراق ائلمورلر. تسلیم اولماقلار، سویقیریما معروض قالماقلا ائولومه راضیله شیرلار.

داها سونرا، اللی یئددی دئوریمی باشلیر. توم تورکلر پانفارس و پان ایرانچیلیق ائوچون یئیین لری یئخانمیش. حتتی آیتوللاه شریعتمداری نین حیمایه سی ایله قورولان پارتی بئله "آیرانچیلیق" آدی آلتیندا ایشه باشلیر و پان ایرانیست دیر. بو زاماندا تورکلر میللی قاوراملاردان اوزاقلار. میللی دوولتچیلیک، میللی حاکیمییت، میللی حاقلار، میللی قوروملارین قورولماسی، میللی دیل، میللی تعلیم سیستیمی و ... دئیه  هئش بیر قاورام، هئش بیر تورکون بئینینه گلمیر. اوندان دانیشمیر. اونلاری ساوونمور. هر نه وارسا، پانفارسلیق و پان ایرانچیلیق دیر.

بو قیسسا ویدئودا گوروندویو کیمی، آنایاسا مجلیسینده، اون بئش اینجی اصلی دارتیشارکن، تورکلردن دانیشان یوخ دو آمما "محئتقی بشارت" آدلی ایصواهانلی (اصفهان) تورکجه ایله قارشی دورور. او، ائوزللیکله توپلومسال میدیالاری "آذری" دیلیده، یازیب اوخاماسئنی "خطرلی" بیلیر و سورور: خطرلی دئییل کی میدیالاردا آذریچه یازالار؟

 بیر تورک آدلی وکیل، دوروب بو عئرقچیلیقا و پانفارسچیلیقا قارشی سوز اتمیر. دانیشمیر. محکوم اتمیر. مجلیسی ترک اتمیر. ساکیت قالاراق، پانفارسلیقی دستکلیر. اونلارین اوستونلوگونه و اوستون اولماسینا موهورباسیر.

بو اوتورومدا، بلوچلاردان مولوی عبدولعزیز بئله دانیشاندا، ائوزگوونسیز و میللی گوونسیز بیر روح حالی ایله دانیشیر. آمما گئنه ده او، میللی عرب، میللی بلوچ دیلیندن دانئشمیر. یادا بئیین یئخانمیشلیقدان دولایی میللی بلوچ دیلیندن دانیشابیلمیر. بلکه دیلی توتار توتماز، سوروشور "اگر بیری ایسترسه عربی یا بلوچی اوخوسون، اونا عرب ائویرتمن و عربجه کیتابلار یا بلوچ ائویرتمن و کیتابلار توتولاجاق می؟" اونون صافلیقی، ساده لیگی، فراسلارین سوزلرینه تئز اینانماسیندان بللی دیر.

فارس اولمایان میللتلره قارشیت، فارس و ائوزللیکله شیرازلی "مکارم" آدلی موللا ایسه "فارس و ایران میللی" کیملیگین ایرلی سورور و دئییر: "بیزیم میللی بیرلیگیمیزی قورومامیز ائوچون، بیز، مملکتیمیزده، بیر باغلانتی زینجیرینه موحتاجیق. اگر قرار آلئنا، هر بولگه نین کیتابلاری، او بولکه دیلینده اولسون، بیر بیریمیزدن اوزاقلاشاریق و میللی بیرلیکیمیز قوپار."

بو فارس موللاسیندا، فارس میللیلیک، فارسچیلیق، ایرانلیلیق اینکیشاف اده رک، آپا آچیق گورونور. عاینی حالدا، فارس اولمایان میللتلرین وارلیقین و ایستکلرین، دیله گتیرمه سه ده، بیلییر. بونون ائوچون ده، فارس اولمایان میللتلرین دیلین ایران و فارس ائوچون میللی تهلوکه سایئر و فارسدان باشقا دیللرین اوخونماماسین ایستیر.

یازار دئدی: کوشکوسوز کی سومورگه لیلرین گئچمیش قوصورلاری، گله جک تاریخلری حاقدا هئش بیر آنلام داشیماز. یانی، ایراندا سوموگه لشمه یه محکوم اولموش تورکلرین گئچمیش ده کی قوصورلاری، اونلارین گلجک تاریخلرین قارالاماز. گئچه جکده چوخ خطالار اتمیشیک. چوخ ترسینه قرارلار وئرمیشیک. حاقلاریمیزیف میلی حاکیمییتیمیزی الدم وئرمیشیک. سومورگه لشمه میزه بئله ایذین وئرمیشیک. بونلارا تای یاندیردیقیمیز فورصتلر چوخ اولوب. اونلاریندا سونوجون یاشاماقا زورلانمیشیق آمما گلجکی بیز و گلن نسیللر یاراتمالیییز. دوشونه رک یاراتمالییق. نیه کی گلجک ائوز ائوزونه بیر تاریخ دیر کی بیز اونو، ایندیدن یازماقا باشلامالییق. همده ائوزومو، ائوزوموز تورک اولاراق، تورک باخیشی ایله، تورکلوک یول تونتمی ایله. باشقالاریندان تقلید اتمه مک ایله، باشقا میللتلری کندیمیزه ائولگو و آماج توتماماقلیق ایله، آماجلاریمیزی، ایستکلریمیزی، خیاللاریمیزی، ائولگولریمیزی، قلاووزلاریمیزی، یول تونتمیمیزی، کندیمیز و کندیمیزه لاییق جیزمهلی، خیال آتمه لی، بئینیمیزده یاراتمالیف خالقیمیزا گوسترمه لی، اونلارا ال تاپماق ائوچون یولا چئخمالی و یولون زوراکیلیقلارینا، چتینلیکلرینه دوزمه لییز.

یازار یازیر: اوزگورلوکلرینی گئری قازانیلیرسا، گئچه جکده کی قوصورلارینی قاپاتیرلار، کوشکوسوز. 

بورادا یازاین بیر ایلگینج دوشونجه سی وار. اونجا، بیر شرط وار کی گئچمیشده کی قوصورلارا بیر سون نوقطاسی قویولسون. اودا "ائوزگولویو، گئری قازانماق." یعنی هر بیر میللتی کی آزادلیقین الدن وئرره، یا آزادلیقین آلالار. ایراده سیز اولار. ایراده سی یوخ حساب اولار. آزاد اولمایان بیر میللتین، ایراده سی ده اولماز. اصلن ائوگرولویو اولمایان بیر میللت ائوچون "ایراده نین آنلامی یوخ دور. سیز دوشونجه حبسینده اولسانیز، حبسه دوشدوگونوز فیکیرلرین ایچینده دولاشیب، دورارسیز. محبوس اولدوقونوز دوشونجه لر، سیزه ائوزگورلوک وئرمز. ائوزگورلویه یئله گوتورمز. چون اسگی یوللار و دوشونجه لری، اسکس سونوجلارا چیخار. باشقا بیر یولا چیخماق ایسترسه نیز، دوشونجه لرین حبسیندن آزاد  اولمالی و سونو ریسک گوتورن یوللارا گیرمه لیسینیز. هپ، ریسکیلی یوللار و ریسک ائدن آداملار و میللتلر، یئنیلیکلری الده اده بیلرلر.

یازارین سوزو بودور کی اوزگورلویونو ایتیرمیش بیر میللتین، چاره سی، یئنی دن ائوزگورلویونو الده اتمک دیر. ائوزگورلوک، چوخ باهالی بیر وارلیق دیر. ساده جه اله گلمز. هر باهالی بیر شئی ائوچون، چوخ چالیشمالی، چوخ خرجله مه لیدیر. آزادلیق ماطاحی، پوللا آلمالی بیر ماطاح دئییل. اونا، جانئن ایچیندن اینانمالی و اونون ائوچون جان ماطاحین توحفه اتمه لی دیر. ائوزگورلوک ائوچون جان وئرمه که حاضیر اولمایان میللت، اونو یئنی قازانا بیلمز.

بورادا منیم بیر چلیشگییه دوشمه می گورهبیلیرسینیز. بیر طرفدن آزادلیقی، اینسانلیقی، دئموکراسی نی و حوقوقو، قوروملاری قورولمامیش میللیلرین خئیرینه گورموروم. باضا طرفدن ده آزادلیقی اولمایان بیر میللت، گئچمیشین، ایراده اتدیگی کیمی و اومدوقو کیمی قاپاتابیلمز دئدیک. بو چلیشکی دوغرو دور. آن باشدا، تورکلر بو قاوراملارا ایناناجاقلار. اونلاری الده اتمک ائوچون ساواشاجاقلار و اونلاری یاشاماق ائوچون بوتون گوجلری ایله دایاناجاقلار آمما او قاوراملارین او زامان اونمی وار کی اونلاردان ائونجه میللی حاکیمییت، میللی قوروملار، هر تورلو تهلوکه لرین قارشیسی آلینسین. او زامانکی میللی قوروملار یئرلرینه اوتوردو، میللی حاکیمیت، میللی قوروملار بو حاقلاری، بو آزادلیقلاری، بو دئمورکاسینی، بو اینسانلیقلاری قورویابیلر. اگر میللی حاکیمیت اولمازسا، حتتا او قاوراملارا اینانماق بئله یالان دیر. یاریمچیلیقدیر. چون ایجرا احتیمالی یوخ دور. تورکلر اولاراق گئچمیش یوز ایلده، بونون اولاسیزلیقین تجروبه ادرک یاشادیق. هم میللی حاکیمیت، هم دوولت، هم آزادلیق، هم حاقلاریمیزی، هم اینسانلیقیمیزی، همده ئوموکراسینی الدن وئردیک. بوگونف ائله بیر دورومداییق کی آزادلیق نه دیر؟ حوقوقلار نه لر دیرلر؟ دئموکراسی نئجه اولار؟ اینسانلیق نه جور بیر قاورام و یاشام دیر؟ بیلمیریک. بئینیمیزده، یالان پالان بیز یاریم یاپالاق سوزلر وار کی هئش بیر درده درمان دئییل. بونلاردان قورتولمالییق. یئنی بیر تعریف لر، میللی تعریف لر، تورکلوکه دایاناق تعریف لر اتمه لی و یاشاماغا، یول وئرمه لییک. یئنی لیک، قوخونج اولار. چون قارانلیق کیمی گورونر. آمما او زامان کی پرده آرخاسینا گئچدیک و یئنیلیگی کندی ائوزو و ائوزو ایله قارشیلاشدیق، قورخو یئرین سئوینجه وئریر.

آزادلیق ائوچون ایکی جیبهه ده ساواشمالی دیر. بیری دوشونجه لریمیزی دئییشمه آزادلیقی اوغوروندا، او بیریسی سه آزادلیغیمیزین دوشمنلریایله ساواشمالییق. ائولدورمه لی و ائوله گه حاضیر اولمالییق. ان ائونملیسی بو دور کی ایچیمیزده کی آزادلیقلا دوشمنلیک ادن، بئیین یئخامانین اتکیلیلری قئراق و کندیمیزی، دوشونجه لرمیزی، دویقولاریمیزی ایران فارس بئیین یئخاما سیستیمینین زیندانیندان آزاد اده ک. ایشیکده کی دوشمنلری قیرماق و اونلارا غلبه چالماق، داها چوخ قولای دیر.

یازار اینانیر کی "توم میللتلرین دهاسی وار." یعنی تورم سومورگه اولموش یا اولمامیش میللتلرین یئیین گوجلری واز. اکر میللتلر آزادلیقا ایراده اتسه لر، بئیین گوجلری ایله، ایسته دیکلری یونه گئدر و یازادیجی اولارلار. بو یارادیجیلیقین ان باشیندا دا "میللی حاکیمیت و دووتچیلیک گلیر.

یازار، بو سوزلردن سونرا بیر آچی وارلیقی اورتایا آتیر: " دها وار آمما سومورگه لشتیریلن لر ایله سومورگه چیلرین آراسیندا بو فرق وارکی سومورگه لشتیریلن لر ایندی بیر آجی دورومو، سومورگه لشمه یی و آزادلیقلارینین اولماماسین یاشاماغا محکوم دورالر." بیز تورکلر، فارسلیقا، سومورگه لشمه یه، فارس دیلینه، تاریخینه، حکومه تینه، حاکیمیتینه، قانونلارینا، عئرقچیلیقینا، و مین لر چوره زوراکیلیقلارینا محکوم اولموشوق. بو دورومدان قورتارماق ائوچون بئله، ان باشدا یئینیمیزین یئخانماقدان، قورخودان، ایناندیریلدیقلاریمیزدان، تسلیمییتدن خیلاص اولمامیز گرکیر. سومورگه لشدیریلمه میزه ده اینانمالییق. اوندان قورتومامیزادا اینانمالییق.

 یازار تیکرارلا دئدی: "شکسیز، سومورگه و سومورگه چیلیگین گرچکلیگی بیر اوزل، تاریخی وارلیق دیر. سومورگه لشتیریله نین دورومو، کوشوللاری و بو گون وار اولوشلاری ایله اوزل بیر دوروم دور." یعنی هم سومورگه لشنلر همده سومورگه چیلری، بو گونلرده بیر گرچک دورومو یاشیرلار کی بو چاغا عایتدیر. گئچمیشده یوخوموش. گلجکده ده یوخ اولابیلیر. بودا میللی ایرادهف مئیل، ایسته و هزینه وئرمک ایراده سینه باغلی دیر.

مئمی "انتلئکتوئل" سوزون یئنی بیر قاورم اولاراق اورتایا آتیر. بو کلمه لاتینجه دن گلمه دیر. فارسجادا "روشنفر" و تورکجه دا "صیائلی" ترجومه اولموش. انتئلکتوئل" نه آنلاما گلیر؟ گوگول بونون گوگون "اینتلئکت" یازاراق، بئله آچیقلیز: 

intellect: the faculty of reasoning and understanding objectively, especially with regard to abstract or academic matters. 

تورکجه یه چئویسک، بویله بیر آنلاما گلیر: ذهینسل اولاراق عاغیللی نه دن لری  بولماق و گرچکلیگی دوشونمک دیر. ائوزللیکله عاغیللیلیقا یادا آکادئمیکلیکه دایانماق دیر.

اوندا هر بیر آدام کی بیر نئچه چیلد کیتاب اوخویوب، اونون بونون سوزلرین گوشیرسه، عاغیل ائوزو ایله یوخ، ایستک ائوزو ایله و تقلید یولو ایله پوز وئریر، "انتلئکتوئل" اولاماز. چون ائوزو، عاغیل یا آکادئمیک یوللا بولمامیش و او دوشونجه لرین ایری دوزلوگوندن خبرسیز دیر.

منجه ده، انئلئکتوئل ایله بیر آدام دیر کی کندیسین توپلومدا یائلمیش کوهنه فیکیرلره قاپدیرمیر. یئنی فیکیر و دوشونجه لرین دالیسیجان دیر و یئنی بیر دوشونجه یا دوکترین اوریایا قویور. یانی تقلیدچی دئییل. ائوزله لرین تعریفلرینه تسلیم اولمور. یئنیلیک یاراتماتق ائوچون چابالیر.

روشنفکر ایله بیر فرقی وار. روشنفکر سوزونده، بیر شئین کیلیدین پئویریجکسین. او شئیده ایسته دیگین یونده ایشیقلاناجاق دیر. بو یاندریماق گوجو، بیر آدامین یادا بیر قورومون الینده دیر. او درو کی سیزین روشنفکر اولما کیلیدیزی وورور. سیزین روشنفیکر اولاراق یاندیریر یوخسا سوندورور. "ضیالی" یا انئلئکتوئل ده بو آنلام یوخ دور. بلکه سیز ائوزونوز زحمت چکرک، ایچینیزده کی بو گوجو، پوتانسیلی کشف ادیرسینیز. بونون ایچون، دونیا گوروشونوز، باخیشینیزین آچیسی، اینانجلارینیز دئییشمه لی دیر. کوهنه دوشنوجه لرله، یئنی بیر دوشونجه لری الده اتمک اولاناقسیز دیر. اگر یئنی بیر دوشونجه و سونوج آختاریرسانیز، کوهنه لردن قورتارماق و ایچینیزده، دوشونجه تیزده، باخیشینیزدا و باخیش آچینیزدا دئییشیکلیک یاراتمالیسینیز. یوخسا، ضیالی قاورامی اورتادان قالخار.

بیر وار کی قارانلیقدا، داها راحات یاتماغا چالیشاسان. باشقالاریندا سوسدوراسان. بیرده وار کی قارانلیقدا، بیر ایشق یاحماق ایمکانین آختارایانیز یا یاراتماقا چابا گوستره سنیز. حتتا اورادان چیخما دوشونجه سین اورتایا آتاسینیز. یادا اورادان چیخماق اوغوروندا بیر یول آختاراسینیز. بلکه سیزه گوله جکلر. راحاتلیقلاری پوزولاجاق دیر. بلکه کیمسه سیزه اینانماز. بلکه هئش کیم سیزله یولا چیخماز. تک قوویارلار. توهین ادرلر. اله سالارلار. آمما سیز دوشونجه ائورتیرسینیز. یادا قارانلیقدا، بیلکه دن هانکی یونه گئتمک گرکیر، یولا دوشورسونوز. بیر شئیلر سیزین جانیزا دئییر. سیزی اینجیدیر. یارالیر. یئخیلیرسینیز آمما بورادان چیخماق ایستیرسینیز. هئچ اولمازسا، دورومو دئییشدیمک آماجینیز وار. اوتوروب، الی قولو باغلی دورمامیسینیز.بلکه ده گئتدیگینیز یون، بیر یئره چیخدی. بلکه ده ائولومله قارشیلاشدینیز. انئلئکتوئل لر اوتورانلار دئییل. دوشوننلر، ریسک آلاراق، آیاقا قالخانلاردیرلار، منجه.

یازارا گورا  "ضیالیلیق جدللریندن داها اونملی، گونلوک یاشامداکی کیچیک سیخینتیلار دیرلار." یعنی بیر آدامی سومورگه چیلیکدن یا سومورگه یانلیسیندان اوزاقلاتماق ائوچون، دوشنجه لی دانیشیقلاردان چوخ، یاشامداکی گوردویوموز، دویدوقوموز، اشیتدیگیمیز خبرلر، چتینلیکلر، ظولوملر، جینایتلر، و ...اتکی بوراخیر. بونرا بیزی داها قولای آیئلدیرلار.

انصافعلی هدایت

تورنتو - کانادا

18.05.2022