Thursday, June 16, 2022

کیتاب اوخومالییق: سومورگه‌چی و سومورگه‌لشتیریلن‌لر‌ - 35


کیتاب اوخومالییق: سومورگه‌چی و سومورگه‌لشتیریلن‌لر‌ - 35
یازار : آلبرت مئمی
16.06.2022

بوگونده، «سومورگه‌چینین‌ پورتیره‌سی و سومورگه‌لشتیریلنین پورتیره‌سی» آدلی، فرانسه‌دن، تورکجه‌یه چئویریلن کیتابدان‌، ایکی صحیفه اوخودوق.

تونسلی‌ آلبرت مئمی-یه گورا «سومورگه‌چیلیک» بیر ایدیولوژی‌ دیر. بو ایدئولوژی ایسه «گوجه»، «زورا» دایانیر. زوردان آلدیقی حاققا دایاناراق، توم حاقلاری، گوج صاحببینه‌ ویریر. بو دوشونجه و یاشام طرزینده، گوجسوزلرین هئش بیر حاققی یوخ دور.

گوجسوزلرین تک حاقلاری‌، ائولمه‌-قال یاشایاراق، گوجلولری، داها گوجلو و ثروتلی یاپماق دیر. اونلار، گوجلولری هر شئیه‌ مالیک ادیبن، ائوزلری‌نین حاقی هئش بیر زادا مالیک اولماماق دیر.

بو ایدئولوژی گوج صاحیبینه او ایمکانی، گوجو ویریر کی گوجسوزلری، توم کیملیکلریندن، میللی وارلیقللریندان سویوندورسون‌. اریندیرسین. لوت اتسین.

سونرا دا، گوجلو، هر نه یی صلاح گورورسه، گوجسوزلره وئرسین. اونلاری ایناندیرسین کی گوجلو وئردیکلری‌ هر بیر شئی، گوجسوزلرین ان اونملی و یاشاماغا لاییق حاقلاری و میللی کیملیکلری دیر‌.

سومورگه‌چی‌لیگین‌ آنلامی، سیاسال ایران چرچیوه‌سینده، بوندان‌ عیبارت دیر:
توم گوج قایناقلاری، زور قووه‌لری، فارسچی ایرانچیلارین الینده توتولموش. توم حاقلار، فارسچی ایرانچیلارا عایید ‌دیر.
بوندان دولایی‌ دا، فارس اولمایان میللتلرین هئش بیر بیرئیسل (فردی)، توپلومسال (اجتماعی) و اولوسال (میللی) حاقلاری یوخ دور.

چون زور و گوج صاحیبی فارسلاردیر. فارس اولمایانلار، فارسلارا اودوزموشلار. زور و گوجلرین، همده‌ هر ساحه ده، الدن‌ وئرمیش‌لر‌.

اودوزان بیر اولوسون، هانکی حاققی‌ اولابیلر‌ کی؟

اودوزان‌ اولوسلارین تکجه حاقلاری، دیری قالیبان، سومورگه‌ چیلری داها ثروتلی و داها گوجلو اتمک‌ دیر. باشقا بیرئی‌سل، توپلومسال، اولوسال حاقلاری ویریلمه‌دیکدن دولایی‌ دا یوخ دور.

سومورگه‌چی؛ توم فارس آدلانان و کندینی فارس تانیدان بیرئی‌لر، توپلوملار و توپلولوقلار دیر‌. فرق اتمز کی بو فارس بیر ثانیه ائونجه‌ دوغولموش یا یوز‌ یاشلی علیل بیریسی‌ دیر‌.

چون فارسلارین آنادان دوغان‌ اوشاقلاری، او حاقلارا دوغولورلار‌ کی توم فارس اولمایان اولوسلار، او حاقلاردان‌ محروم اولوبلار.

فارسلارا‌ اک اولاراق، توم فارسلارین ایش یئرلرینده چالیشان فارس اولمایان بیرئی‌لرده سومورگه چی و فارسچی ایرانچی سومورگه‌چیلیک یانداشئ‌ دیرلار.

آرتیرمالی‌ دیر؛ فارسچی ایرانچی دئولتی‌نین ایداره‌لرینده، دئولت‌ بودجاسیندان‌ فایدالانان‌ هر بیر ایشچی، سومورگه‌چی دیر.
فرق اتمز کی تورک دور یا عرب، یا بلوچ یا بشقا اولوسدان‌دیر.
فرق اتمز کی سوپورگه‌چی دیر، الچی‌ دیر، کارمند آدلانان‌ بیریسی‌ دیر، یوخسا ائویرتمن (موعللیم)، اونیوئرسیته خوجاسی (اوستا)، دین خوجاسی (مولا)، پولیس، مامور، رئیس، یاردیمجی (موعاوین)، دانیشمان (موشاویر)، خسته‌خانا، بانک‌، پوست ایشچیسی، و ... هامیسی سومورگه‌ چی‌دیرلر.

سومورگه‌لشتیریلن‌لرسه: توم آزربایجان، قشقائیستان‌ و تورکمن‌صحرا تورکلری، عربلر، بلوچلار، کوردلر، لورلار، گیلکلر، مازنی‌لر، طالیشلی‌لر، و ... کی فارسچی‌ایرانچی دئولتینه و فارسلارا چالیشیرلارسا، سومورگه‌لشتیریلن‌لردن عیبات دیرلر.

سومورگه‌چیلیک، ثروت، تکنیک، تکنولوژی و اوردویه تای ساحه لرین گوجلو اولماسیندان‌ دوغان زوردان اورتایا‌ چیخان وارلیق دیر کی زورلویا، زورسوزلاری سومورمک‌ حاققین‌ ویریر.

سومورگه‌چیلیک بو‌حاققی کندی توپلومونا‌ دوغال گورور کی همن اوستونلوکلره‌ دایاناراق، گوجسوز اولوسلارین‌ یورتلارین ایشغال اتسین.

ایشغال؛ اوردو، عسگر و داها مودئرن ائولدوروجو‌ سیلاحلار‌ یاردئمی‌ ایله اورتایا چیخار.
او زامان سومورگه‌چیلیک ایشغال اولونموش اولوسون اوستونده‌ ایشه باشلار کی ایشغال اولان اولوس، سویقیریمدان‌ دولایی، قورخاراق، سومورگه‌چیلرین‌ ایشغالینا‌ تسلیم‌ اولارلار.

تسلیم اولان آندان، اونلارین بئینی‌ ییخانمایا‌ باشلانیر. اولوسال‌ کیملیکلریندن‌ ارئنیرلار. سومورگه‌چی، اونلارا یئپ‌ یئنی‌ اولوسال‌ کیملیکلر‌ وئریر.

قورخودان‌ اولسا‌ بئله، بو ئینی‌ کیملیکلری، منیمیه‌میش‌ کیمی‌ گوسته‌ریب، اونلارا‌ اویقون‌ داورانیرلار. یاشارلار.

بو آندان، ایشغال دورومو، توپراق ایشغالیندان گئچه‌رک، بیرئی‌لرین و توپلوملارین بئیین‌لرین، بیلگیلرین، دوشونجه‌لرین، تاوئرلارین و داورانیش‌لارینین ساحه‌ لرینه‌ده یانسار.

سومورگه‌لشتیریلن‌لرین ده عاغیللاری، باخیشلاری، دوشونجه‌لری، دونیا گوروشلری، چیخارلاری، دیللری، تاریخلری، میللی منفعتلری، و ... تازا‌ دوروما‌ گورا‌ دئییشیر.

اگر بو دئییشیمی‌ قبوللانیرلارسا، بئیینلری و عاغیللاری دا یئخاناراق، سومورگه‌یه دونوشور.

بوندان سونرا، سومورگه‌چی‌نین ایشی داها راحات ایرلیلر. ایشغال گوجلری، اوردولاری، عسگرلری، سیلاحلار بئله اورادان دالی چکرلرسه‌ده، بئیین‌لر و عاغیللار‌ سومورگه‌لشتیریلدیگی‌ ائوچون، عوصیان اتمزلر و سومورگه‌چیلرین‌ چیخارلارین چوخالتماغا، جانلا، باشلا چالیشیرلار‌.

توپلوملارین و اولوسلارین سومورگه اولماق‌ احتیمالی، موباریزه‌دن ال ائوزمکدن‌ باشلار.

سومورگه‌چی وئردیگی بیلگیلر ایله‌ بئیینلر یئخانار. بئیینلر یئخانیرسا، کندی کیملیکلرین دانار. اونلاری منیمسه‌مز. اونلاری زور اتکیسی‌ آلتیندا آلدیغینی‌ دوشونور. حتتا اونلارلا بئله موباریزه ادر تا سومورگه‌چییه یاخینلاشاراق، سومورگه‌چیلردن بیر فاریدالار الده اتسین‌لر.

آلبرت مئمی نین کیتابیندان اوخودوغوموز سون ایکی صحیفه‌لرده، سومورگه‌چیلرین ایچسل دوشونجه و دویقولارینا‌ یئر‌ وئرمیش.

مئمی گوسته‌ریر کی سومورگه‌چی بیرئی، ائوزونون‌ ایچینده قارماقاریشیقلیق‌ یاشار.

اونون‌ ایچینده، ضیدلی، تضادلی ایکیلیک وار.
بوندان دولایی دیر کی اینانیرام؛ فارسلار و ایران، یوزلر ایل سونرالار دا دئموکراتیک، آزاد، یاساسال (قانونسل)، آیری سئچگیلی‌سیز (تبعیض‌سیز)، برابر حوقولو، و ... چاغا گئچه‌مز.


چون اونلار سومورگه‌چیلیگی‌ توتارلارسا، سومورگه‌چیلیکده بو قاوراملارا یئر یوخ‌دور. بو قاوراملار، سومورگه‌چیلیگی سوکرک آتار.

آلبرت مئمی اینانیر: سومورگه اینسانینین وار اولماسی ائوچون «گوج»، «عدالتسیزلیک»، «پولیس» هابئله «اوردو»یا احتیاج وار.

سومورگه چی، هم ائوزون، هم ائوز میللتین اوستون توتار‌. ائوزونون یاشامین، هابئله ایداره سیستیملرین کامیل گورور. یوزلر کره، ائوزونون کولتورون (فرهنگین)، تکنولوژیسین‌نین اوستونلوگوندن‌ دانیشار و اونانلاری تصدیق‌ ادر‌.

بونلارین‌ هامئسی‌  گوسته‌ریر؛ سومورگه‌چی، ائوزونون‌ ائورگینده، بویوک بیر محکوملوق‌ دویغولارین‌ داشیر. اوندان دیر کی بو سوزلر، داورانیشلار، تاوئرلارلا اونلاری‌ ائورت‌ باس اتمه‌گه چالئشیر.

سومورگه‌لشتیریلنلرین ان کیچیک‌ ایستگی، گوروشو، حاققی، اولوسال (میللی) ایراده‌سی، سومورگه‌چینین محکوملوغون، اونا خاطیرلادار.

خاریجیلرین ادبلی و پولیتیک یادا آیدین سوچلامالاری، هابئله سومورگه‌دهکی وطنداشلارینین اعتیرافلاری، اونو آشاغالار.

نئجه‌ کی وطنینه گئت‌ گلی، اونو هم آشاغلار همده کوشکویا بوغار.

سومورگه‌چی هر دورومدان، کندی قازانجینا آرتیرمانی دوشونور‌.

بیلیر، اونون ثروتینین قایناغی‌ اردملیکدن (اخلاق اوصوللاریندان) اوزاق، حییله‌کارلیقدان اله‌ گلمیش‌ دیر.

بونلاردان دولایی، داییما کندی ایشلرین، هابئله سومورگه‌چیلیگی‌ ساوونار (مودافیعه‌ ادر).

بونلان بئله، ائوزو بئله، کندیسی‌نین معصوملوغونا اینانماز.
سونوندا دا هر بیر سومورگه‌چی، بو قارماقاریشیقلیقی یاشاراق، ائوز ایچینده، ائوزونو‌ن سوچونا (گوناهینا) اعتیراف ادر.

انصافعلی هدایت
تورنتو - کانادا
16.06.2052
























No comments:

Post a Comment

توم‌ پارتیلر و سیاسی چالیشقانلارین دوشونجه‌لری، ایستیراتئژیلری، برنامه ل...

توم‌ پارتیلر و سیاسی چالیشقانلارین دوشونجه‌لری، ایستیراتئژیلری، برنامه لری میللته‌ آیدین اولمالی دیر