آیا جنگجویان تورک‌ خالق نیم زبان فارسی نیستند؟

 

آیا جنگجویان تورک‌ خالق نیم زبان فارسی نیستند؟

من، مخالف تئوری حاکمیت سه زبان تورکی، عربی و فارسی در تاریخ این منطقه هستم

بعضی‌ها به دام نظریه اشتراک زبانی یا حاکمیت سه زبان تورکی، عربی و فارسی در میان ملل این منطقه و در چند صد سال اخیر افتاده اند.
آنان تصور کرده اند که این سه، زبان دین، زبان دربار و اوردو و زبان دیوان و شعر بوده اند.

خودم من (انصافعلی هدایت) هم، در دفاع از زبان تورکی در مقابل نیم زبان فارسی، به دام تئوری سه زبانه افتاده بودم.

ولی با وجود آموزش اجباری فارسی در صد سال گذشته، حمل و نقل سریع و شیوع مسافرت به خارج از وطن در میان افراد عادی، پیدایش وسایل ارتباط همگانی مانند تلگراف، رادیو، تلویزیون، روزنامه ها، مجلات و کتاب های ارزان، اینترنت، سینما، فیلم، سریال و ... واقعیت موجود در جوامع این منطقه، چیز دیگری بوده و آن تئوری را باطل می کند.

یعنی، نه تنها در گذشته، بلکه هنوز هم واقعیت، چیزی فراتر از آن سه زبان است.

واقعیت در جهان خارج از مغز شستشو شده ما و در خارج از درکی که سیستم حاکم به ما داده است و ما هم پذیرفته ایم، تعداد زبان‌ها و ملل در امپراتورهای تورک‌های صفوی و عثمانی، بیشتر از  دویست زبان بوده است.

تعداد ملل و زبان‌های زیر پرچم تورک‌ها، در هزار سال گذشته، بسیار زیاد بوده و هنوز هم بسیار زیاد هستند.

بر عکس آن چه که به مغز ما فرو‌کرده اند، هیچ زبانی هم، زبان مشترک مردمان و ملل این جغرافیای بسیار گسترده نبوده است.

چرا که هر ملتی، زبان خودش را داشته است و هنوز هم دارد.

طبیعتا، یک زبان حکومتی وجود داشت که در مرکز حکومت و در اوردو رواج داشت. چند تن از مقام‌های ارشد هر ملت هم مجبور به یادگیری زبان حاکمان بوده اند‌.

همچنین، کسانی که دارای شاخصه های ملی و جمعی حاکمان بودند، به آن زبان مفاهمه می کردند.

احتمالا در کل ممالک محروسه و عثمانی، تعداد کسانی که در مشاغل دولتی بوده، علاوه بر زبان سیاست، دو - سه زبان دیگر هم می دانسته اند، خیلی زیاد نبوده اند.

از میان آن‌ها هم تعداد افرادی که بر نوعی خاصی از نیم زبان فارسی در حال شکل‌گیری هم می نوشته اند، به هزار تن هم (در همین هزار سال) نمی رسیده اند.

اگر چنین بود، باید از دیوان‌های دولت های تورک هزار ساله، آرشیوهای فارسی فراوانی بدست می آمده است.
ولی کو متون نوشته های کارمندان دولتی که اسناد دولتی را بفارسی تدوین‌ می کرده اند؟

نبود آرشیوهای رسمی دولتی چندانی به نیم زبان فارسی، نشان می دهد که متون اسناد دیوانی بفارسی نبوده اند.
وگرنه، پانفارس‌ها آن‌ها را به مغز ما می چپاندند. همان طور که اشعار تکراری چند فارسی نویس را به مغز ما چپانده اند‌

قطعا، متون دیوانی، از صفویه تا کودتای قشوچی قاطر سفارت هلند، به تورکی بوده اند ولی پانفارسیسم آن‌ها را نابود کرده است.

چرا که دشمنی پانفارسیسم با تورکی و عربی بر هیچ دشمنی هم پوشیده نیست تا زبان دیوانی را فارسی نشان بدهند و برای این زبان ناقص، تاریخی چند صد ساله دست و‌پا بکنند.

  ولی در تورکیه، از دوره عثمانی‌ها، ده‌ها میلیون صفحه آرشیو، آن هم به زبان تورکی موجود است.

از طرف دیگر،  زبان کتبی مدارس قدیمی، عربی بوده ولی زبان توضیح و تشریح متون عربی به محصلان، زبان ملی خود هر ملتی بوده است.
هنوز هم، این رسم، در مدارس دینی، به شیوه قدیمی، ساری و جاری است.

می دانیم که جنگجویان تورک‌، به هنگام اشغال هندوستان، برای گفتگوهای روزانه با مردمان آن مناطق، زبان خاصی که امروزه «اردو‌» نامیده می شود را بوجود آورده اند که ترکیبی از واژه‌های قرض گرفته شده از چند زبان است.

خلق این زبان، طبیعی بوده است. امروزه، ما هم، به هنگام مسافرت، و در صورت لزوم، از هر لغتی و از هر زبانی استفاده می کنیم تا دیگران را از مقصود خودمان آگاه بکنیم.
مثلا، ترکیبی از انگلیسی، فارسی، عربی و تورکی رایج است ولی نسبت هر کدام از آن ها تغییر می کند.

شاید نظریه تولید زبان «اوردو» از طرف عساکر تورک، در باره تولید نیم زبان فارسی هم مصداق داشته باشد.

بنظر می رسد که پدران باهوش ما تورک‌ها، برای برقراری ارتباط با مردمان خراسان قدیم، زبانی مخلوط و مرکب از واژه های عربی، تورکی و دیگر زبان ها یا لحجه ‌های محلی را تولید کرده اند تا بتوانند، روابط با مردمان محلی را مدیریت بکنند.

نیم زبان فارسی امروزی هم مانند روزگار اولیه پیدایش آن، زبان ترکیبی است. آن زبان اولیه فارسی، در درازای چند قرن، به نیم زبان فارسی امروزی ارتقاء یافته است.

چرا که می دانیم؛ حدود شصت و پنج درصد کلمات کاربردی روزانه در فارسی،  عربی هستند.
کمتر از ده درصد کلمات هم فارسی هستند.
سه درصد کلمات کاربردی در فارسی، از زبان های اروپایی گرفته شده اند.
مقداری هم از سانسکریت و زبان  و‌اردو وارد فارسی شده است.
البته چند درصد کلمات پر کاربرد را هم از زبان تورکی قرض گرفته اند.

شاید به همین خاطر و برای ارتباط با مردم در گفتار عادی کوچه‌ و بازار  بوده است که این فارسی تولیدی از زبان های مختلف، آن هم توسط جنگجویان تورک، شامل لغات علمی، زبان شناسی، قواعد و دستور زبان خود فارسی، صنعت شعر و عروض، ریاضی، هندسی، فیزیک، شیمی، طب، درمان، دارو، مهندسی، اخترشناسی، دینی، فقه، عرفان، اخلاق، فلسفه، منطق، تاریخ، رسته‌های نظامی، امنیتی، آموزشی، مهندسی، نام انواع غذاها، ظروف غذاها، مفاهیمی چون عشق، دعا و مفاهیم مجرد و ذهنی، فلسفی، عقلی معادل فارسی ندارند.

انصافعلی هدایت
تورنتو - کانادا
18.06.2022