21 min İran Azərbaycanlının canı minalarin patlayiş xətəri altındadir

21 min İran Azərbaycanlının canı minalarin patlayiş xətəri altındadir

For Radio Azerbayjani VOA - 04.09.2009

İranin Hilalı Əhmər ya Qızıl Ay Cəmiyəti xəbər verir ki 21 min İranin Bati Azərbaycalisi, əkilmiş minalarin patlayış xətərilən, uzbəuzdulər. Bu o haldadir ki 21 il İran-Əraq savaşından keçir amma hələ, yerdə əkilmiş minalar, ildə 1100 dən ziyadə İranlının canın xətərə salır.

Xətər o qədər dərindir ki Gərbi Azərbaycanın Hilalı Əhməri elan etdi ki təkcə bu ildə 21 min 329 Azərbaycanliyə, minalarinan nə cor davranmaga gora təlimat veribdi.

Bu xəbər o halda gəlir ki İranın keçmiş Difa naziri: Mostəfa Mohəmməd Nəccar demişdir ki 2008 inci ilin sonona qədər, Gərbi Azəbaycan və bir neçə İranın ayrı vilayətlərinin minalari toplanib qortaracaxdir.

İranın Mina Topliyən mərkəzinin rəsmi vebsiytı yazır ki İranın 4 milyon 200 min hiktar topraqlarında, təxminən 16 milyon mina və digər patlayıcı maddələr var.

İranın Mina Topliyən mərkəzi ki difa nazirliyinə baglıdır, deyir: ust ustə, İranda hər gun 3 adam mina patlayışında canın eldən verir ya yarı can olor.

İranda minalari toplamax içon 92 qorop tışkil verilib. Normal adamlarin kənarında, minalari tapilən guruplardan da, indiyə qədər yozlır nəfər olobər ya yarı can olob. Amma rəsmi rəqəm, əldə yoxdor. Ən son rəqəmlər 4 il bundan əvvələ qayıdır ki 800 den əlavə mina toplayan adamın olom xəbərin təyid etmişdir.

Şıyrin İbadi: İranli turk xanim ki 2003co ilin solh Nobelin alıb, bu barədə deyir: Nə mənım, nə də devlətin bu minaların qorbanlarina gora, dogru doz istatistikası ya amarımız yoxdor.

İbadi əlavı edir ki: amma zənn olor ki buracan 8000 adam canin eldən veribdir.

Qeyd olor ki bu minalarin hamisi İran-Əraq savaşından qalmamişdir. Bəlkə bir hissəsin qaçaqçılarinan mobarizədə, İranin oz devləti əkmişdir və indi də əkir.

İran devləti hələ İndiyə dək donya səviyyəsində minalarinan ğedən mobarizə və qərara qoşolmayib. Bu qərar, “Otava Qərari”na mırufdor və indiyə qədər 158 məmləkət o qərarı imza ediblər.

İran devləti 2007 inci ilin Fevralinda bir məktub Birləşmiş Millətlərə gonderdi və dedi ki “İranin sınırlari çox uzundu və teroristlər və qaçaqçılarılan mobarizede minalardan istifadə etmək qərarına gəlibdir və ono, difa yolonda, ozonon haqqi bilir.”

Deyilir ki İran-Əraq savaşindan qalan ya xod İran devləti əkdiyi minalar, daha çox yerli adamlara zərər voror. Bu patlayici maddələrdən, daha çox, uşaqlar, çobanlar və koçərilər xəsarət gororlər.