نمر، تورکله‌رین‌ تاریخی‌ نوزولسوز‌ یاردیملاشما‌ سیستیمی



 اسکی‌لردن‌ بری، تورکلر‌ آراسی‌ بیر‌ گلنک و تورن‌ واریدیر‌ کی هر بیر‌ جور تویدا‌ یاردیملاشاردیرلار. تویلارین‌ آغیر‌ خرجی و بویوک‌ تورکه‌‌تیمی‌ وار. هر عاییله‌ بو‌ خرجین‌ عوهده‌سیندن‌ گله‌بیلمز. چوخ‌ بورج‌ اتمه‌لی‌اولارلار. بورجودا‌ نوزولچولاردان‌ آلمالی و قات‌ قات‌ چوخ‌ پول‌ قایتارمالی‌اولارلار. بودا، یئنی‌ قورولان‌ عاییله‌نی ایللر‌ بویو‌ دالی‌ سالار‌.

تورکلر بو بویوک. موشکولو‌ و دویونو‌ چئورمک‌ اوچون‌ ببر عاغیللی‌ یول‌ بولموشلار. اودا‌ اورکلی (داوطلبانه) یاردیملاشما‌ سیستیمی‌ دیر. 

بو سیستیمه‌ اساسن، هر ببر ایوانم تویوندا، اوغلان‌ کسدیرمه‌ تویوندا، هر‌ بیر‌ عاییله، توی‌ صاحیبینه‌ الیندن‌ گلدیگی‌ قدر‌ پول‌ بورج‌ وئرر. بو پولو‌‌، بورج‌ آلانین‌ بورجو‌ وئرمک‌ اوچون‌ ته‌لسمه‌سی‌ و عجله‌سی اولماز‌ چون‌ تویدا‌ اوجا‌ سسله‌ کی هامی‌ اشیتسین‌ و شاهید‌ اولسون، دییرلر: " فوران کسی یوزمین‌ تومن‌ نمر‌ وئردی. اوغلونون‌ تویوتا بورج‌ اولسون!" هامیدا‌ سس‌ سسه‌ وئریب‌ دیر: "بورج" اولسون." ۱

بو یاردیملاشمانی بیرده‌ آجی‌ گونلرده و  بکله‌مه‌دن‌ ائوز‌ وئرن‌ حادیثه‌لرده ده قورارلار. مثلن، هئش‌ کیم‌ دئمز‌ کی من‌ یا آتا‌- آنام و ... فولان‌ گون‌ اوله‌جک‌دیر. چوخ‌ آز‌ عاییله‌ نین‌ اوقدر‌ ‌ دالدالیقی‌ اولار‌ کی بیریسی‌ اولور‌ ایسه، اونون‌ کفن‌ و دفنیندن‌ علاوه، خارج‌ مخاریجینین‌ عوهده‌سیندن‌ده گلسین.

بو زامان دا. قوهوم قارداش‌ توپلاناراق‌ و دالدادا، و گیزلی‌ بیر حالدا‌، پول‌ توپلار کی اونادا‌ "یاسلاما" آدی وئریلیب‌ دیر.

بو، بورج‌ حساب‌ اولماز‌ آمما‌ بیر گلنک‌ اولاراق، داوام تالار. ائولودن‌ ائولویه‌ داوام‌ تاپار. چون‌ تویدا‌ و سوننت‌ تویوندا‌ آرزو‌ ادلر کی‌ طرف‌ اوزون‌ عومور‌ اتسین‌،  ایشله‌سن. قازانسین و بورج‌ وئرنله‌رین‌ اوشاقلاری‌نین‌ سوننت‌ و ائولنک‌ تویلارین‌ گورسون‌ و بورجوندا‌ اوده‌سین آمما‌ یاسلامادا‌ هئش‌ کیمسه‌ آرزولاماز‌ کی‌ باشقالاریدا‌ بوجور‌ ایتگینلیگی، آجینی و موصیبه‌تی‌ تجروبه‌ اتسین. یا‌ ائوزو‌ یادا‌ عتییله‌سیندن‌ بیریسی‌ اولسون‌ کی‌ او‌بورجون‌ وئرسین.         


قره داغ‌دا "نمر" و "یاسلاما" دئدیکلری بیر‌ اسکی تاریخدن‌ گلمه‌ یاردیملاشما‌ سیستیمی‌ دیر. بیر نوعی‌ امکداشلیق و تعاوونی‌ سیستیمی دیر. اینسانلار‌ بیر‌ آز پول‌ ایله‌ بیر‌ یئنی‌ عاییله‌ نین‌ قورولماسینا‌ کومک‌ و یادیمجی‌ اولور‌دورلار‌. یادا‌ گوزله‌مه‌دیکلری‌ آجینی‌ن عوهده‌سیندن بیرلیکده‌ گلرلر. البتته‌ نمری توی‌دا‌ وئررکن‌ هم یازاردیلار همده "اوغلونون‌ تویونا بورج اولسون" دییردیرلر. بوندان دولایی‌دا، اینسانلاریمیز‌ گئدیب نوزول‌ اتمزدیرلر‌. اوستله‌رینده‌ بورجو وئرین‌ دییه‌ده زور‌ اولمازدی. منیم‌ فیکریمجه، آن گوزل‌ یاردیملاشما‌ سیستیمی‌ دیر. بیر‌ زامان‌ منده‌ موخالیفیدیم. آمما ایندی‌ گورورم‌ کی ان گوزل، اورکلی‌ (داوطلبانه) بورج‌ وئرمک‌ و جاوانلارین‌ عاییله‌ قورماسینا‌ یاردیمجی‌ اولماق‌ سیستیمی‌ ایمیش. 

بو سیستم. اسکی‌ زامانلار‌ ان ایکی‌ آغیر‌ خرجین‌ قاباغیندا‌ دورارمیش و پول یاریملاشمادان‌ فاضلا‌، روحسال‌ یاردیملاشما، اونمسه‌مک، تکلیک ایله‌ قارشیلاشما، عاییله و دوستلارین‌ حیمایه‌سی، جمعی و توپلومسال یاشام و ..‌. ده اونون‌ ایشله‌گی‌ دیر .

اسکی‌ زامانلار‌دا‌ ائوآلماق، آرابا‌ آلماق، ایش یاراتماق، ایش‌ یئری‌ قورماق و ... کیمی‌ خرج رو خاموش. اوندان‌ دولایی‌دا بو گلنک‌ و رسم‌ اینکیشاف‌ اتمه‌پیش. 

اگر بو عصبیت تورکلری آتا-آنالاری‌ قدر‌ دوشونجه‌لی‌ و امکداشلیقا‌ خوشگورو‌ اولسایدیلار، بو سیستیم، بو‌ گونکو‌ حیاتین‌ هر بیر‌ احتییاجین‌ قارشیلاردی.

ائوزو‌ بیر‌ بهرهسیز و نوزولسوز، یاردیملاشما بانکا‌ دونوشرمیش.

البتته‌ ایندی‌ بعضی محلله‌لر شهرلر، کندلر و قوهوم‌ اقربا‌ آراسیندا‌ هفته‌لیک- آیلیق‌ دایانبشما‌ و یاردیملاشما‌ سیستیمی‌ فراموش و گوخدا‌ گوزل‌ ایشلیر. بلکه‌ ببر گون‌ بو ببر بانک‌ سیستیمینه‌ اونورش.


انصاف علی هدایت

تورنتو - کانادا

اوتوز (30) مولای 2021

hedayat222@yahoo.com 

Comments

Popular posts from this blog

سیاست، جسورلارین میدانی دیر