چرا ایران مفهوم بسیار جدیدی است؟
چرا ایران مفهوم بسیار جدیدی است؟ باید پرسید: آیا ملل و مردمانی که در یکصد سال قبل، در مناطق مختلفی که امروزه "ایران" نامیده می شوند، زندگی میکردهاند آیا آنها خودسان را "ایرانی" می دانستهاند؟ آیا مردمان نواحی مختلف و مللی که در ایران جدید و کنونی، اما در گذسته زیست می کردهاند، "تصوری جمعی" از "جا و منطفهای" با نام ایران داشتهاند؟ اگر آن ملل و مرومان مختلف یک "تصور جمعی و ذهنی" از ایران نداشتهاند، آیا ایران برای آنها مانند ژاپن، آمریکا و فرنگ، غریبه و ناشناخته نبوده است؟ آیا چنان ایران ناشناختهای میتوانسته برای آنها وجود خارجی داشته باشد؟ آیا آن افراد و ملل "احساس تعلق خاطری" به مجموعه سرزمینهایی که امروزه ایران نامیده می شوند، داشتهاند؟ آیا آن ملل و مردمان، همدیگر را هموطن میدانستهاند؟ آیا در زمانهایی که یکی از آن ملل، با یکی از همسایگانش وارد جنگ میشده، دیگر ملل برای حمایت از آن ملت، به عنوان هموطن و به عنوان یک ملت وارد جنگ میشدهاند؟ مثلا در زمانی که تورکان قاجار و آزربایجانیها با روسیه تزاری میجنگید...