مهندسی جهل 012 : تورکی، زبان هژمون جهان اسلام هزار سال اخیر بوده است
مهندسی جهل 012 : تورکی، زبان هژمون جهان اسلام هزار سال اخیر بوده است
در برنامه دوازدهم از "مهندسی جهل" دو کتاب به زبان تورکی دستونویس خطی را معرفی کردیم. کتاب اول "ماده لر " نام داشت که بعد از برچیدن خلافه و حکومت عثمانی توسط عوامل داخلی دشمن و تشکیل "جمهوری تورکیه" نوشته شده است. این کتاب خطی و دست نویس، گر چه خیلی قدیمی نیست اما به سبب آن که موضوع آن تعیین سیاست های آموزش عمومی در جمهوری تورکیه و تاسیس وزارت آموزش و پرورش برای تعلیم کودکان بوده است، حائظ اهمیت بسیار زیادی است.
مظالب این کتاب خطی در چهل صفحه نوشته شده است اما شامل اصول و مواد یکصد و شصت و هفت گانه است که بعضی از این مواد لازم الاجرا برای آموزش عمومی، دارای تعداد زیادی مواد فرعی و الحاقیه هستند. در اصل می توانیم این کتاب را قانون اساسی سیستم آموزش عمومی در جمهوری تورکیه با 167 اصل و تعداد زیادی مواد فرعی بدانیم.
کتاب دوم که در دوره حیات و به امر سلطان مراد عثمانی نوشته شده است، در باره "خط"، اهمیت خط در قرآن، در سخنان رسول الله و حضرت علی (ع)، در باره انواع زبان های رایج در آن عصر، زبان هایی که از بین رفته اند، زبان های رایج در سرزمین های مسلمانان، خطوط رایج، تاریخ خط در میان مسلمانان، تاریخ خط، انواع خط عربی، خوشنویسی خط، چگونگی نوشتن حروف وقتی که با حروف دیگر ترکیب می شوند، و ... توضیحات مفصلی داده شده است.
در اصل، این کتاب 156 صفحه ای، از سه کتابچه مجزا تشکیل شده است. زبان دو کتاب اول تورکی است. اما زبان کتاب سوم عربی است. با این حال، نویسنده که از زبان ها و خطوط زنده و مرده در جهان آ« روز و حتی جهان اسلام سخن می گوید، به زبان تورکی اشاره نمی کند. شاید برای نویسنده و ملتف سلطان ها و علما در ان چاغ معلوم و آشکار بوده و حتی به خاطر این که زبان تورکی بر دیگر زبان های رایج در جهان اسلام برتری و مزیت سیاسی، اداری، نظامی، امنیتی، حقوقی، اجتماعی، آموزشی و ... داشته اشت، و دیگر زبان ها در سایه آن عرض اندام می نموده اند، نمی خواسته است، بر وجود زبان تورکی و سیطره آن بر دیگر زبان ها اعتراف بکند تا راه بر تنقید از سیطه زبان تورکی بر دیگر زبان ها باز بشود.
کاری و سیاستی که امروزه فارس ها در ایران می کنند. گر چه همه می دانند دو شاهدند که تورده هایی به نام "فارس" وجود دارند که از منافع و جایگاه فارس ها حمایت می کنند و همه مزایای سیاسی، نطامی، اقتصادی، رفاهی، و ... به سمت فارس ها و مناطقی که فارس ها در ان ها صاحب اکثریت عددی یا هزمونیک هستند، سرازیر می شود و زبان فارسی به واسطه وجود و نفوذ آن ها بر همه ملل غیر فارس زبان تحمیل شده و می شود، اما هیچ اهد فارسی قبول نمی کند که تورده هایی به نام "فارس" وجود داشته باشند.
ولی وقتی در باره ملل یا اقوام در ایران امروزی سخن می گویند، از تورک ها یا آدری ها، تورکمن ها، قشقایی ها، عرب ها، بلوچ ها، کردها و ... سخن می گویند اما فارس ها در بین این ملل یا اقوام گنجانده نمی شود. فارس ها در میدان دیدی آن ها نیست و روی فارس ها زوم نمی کنند. به جای فارس از "ایرانی" استفاده می کنند تا برتری و سلطه آن ها بر دیگران را نشان بدهند.
در عثمانی هم از زبان های مختلف سخن گجفته می شده است ولی از تورک ها نه با نام و نشان "تورک" بلکه با عنوان "عثمانلی" یاد می شده است. چرا که عثمانلی هم تورک بوده، هم تورک ها را در حاکمیت، سیاست و ... نمایندگی می کرده اما خلافت اسلامی را در دستانش داشته و ... مرکز صقل قدرت و سیاست، اداره، ... تورک ها بوده اند.
در عین حال، از زبان هایی که در ممالک اسلامی وجود دارند یا قبلا وجود داشته اند اما بتدریج در اثر آسیمیلاسیون از بین رفته اند هم سخن می گوید ولی از زبان های ارمنی و کردی سخن نمی گوید.
این که رد باره زبان تورکی سخن نمی گوید تا حساست های سیاسی اجتماعی را بر علیه عثمانیه و تورک ها برنیانگیرد، قابل فهم است اما این که در آن زمان از وجود زبان و خطی برای ارامنه و کردها سخن نمی گوید، قابل تفکر است. علل می توانند سیاسی، حقوقی، رقابت، جبهه گیری دشمنانه و ... یا حتی تعداد بسیار اندک آمار نفوس و نفرات آن ها وده باشد یا پراکنده بودن نفران آن ها که در یک اجتماع و جغرافیای خاص متمرکز نبوده اند تا قابل اهمیت نام بردن را داشته باشند، باشد.
کتابچه های سه گانه، بخصوص کتاب آخر که به عربی است و شامل سخنان حکیمانه و اخلاقی-آموزشی است، با خط بسیار زیبا و قابل خواندن نوشته شده است.
تصور می کنیم که با خواندن این کتاب، با مقررات خط نویسی تورکی و عربی، با ترکیب حروف و با حرکت قلم بر روی حروف در کلمات و جملات آشنا می شویم. چرا که اصول و قواعد نوشتن حروف و کلمات در جملات در این کتاب را بر اساس کتاب های خطی که نویسندگان در طول تاریخ قبل از این کتاب نوشته بوده اند،بدست آورده اند تا خوانندگان، با آشنایی با این قوانین و اصول نوشتار و ترکیب حروف با هم و رسم الخط آن ها، بتوانند کتاب ها و دست نویس های قدیمی را راحت تر بخوانند.
زیبایی خط کتاب به قدری مسحور کننده و چشم نواز است که از دیدن و خواندن آن خسته نشدیم و راغب بودیم تا تک تک صفحه های آن را ببینیم و بخوانیم.
انصافعلی هدایت
19 مارچ 2025
Comments
Post a Comment