گورونمه مزلیک دوشونجه سی
بو درسی، 'ئچن هفته "مجهوللوق" باشلئغی آلتئندا ایره لی آپارمئشدیم. بو هفته، عاینی آنلامی، "گورونمه مزلیک" آنلامی ایله داشئرام تا هم او آنلامی ایره لی سورم و همده بیر ظریف فرقیلیک یارادام تا تیترلر بیر بیرینه بنزه مه سین لر.
بو هفته نین "گیزلیلیک" ایجتیماعی-سیاسی-فرهنگی بحثینده، بیر چوخ مسئله یه بارماق قویدوم. اونلارئن خولاصه سین بوردا یازئرام:
1. آزربایجان، استعمار و هابئله، ایشغال آلتئندا دیر. بو "استعمار" و "ایشغال"، میللتین روحونا درین ایز سالئب وسالماقدا دئر.
بو ایزلر، او خنجر و قمه یاراسئنا بنزر کی بده نین اوستو اورتولن یئرلرینده دئییل بلکه اینسانئن اوزونده دیر و همیشه گوز قاباغئندا دئر. اینسان ایستر-ایسته مز، هر آن، بو یارانی، گوورور و اونونلا ائوز به اوز اولور. اوندا قاچماق ایستیر آمما اوندان قولایلئقلا قورتولوش ایمکانئ یوخ دور.
یعنی، بو ایشغال و استعمار ایزی، هر گون یئنی دن یارانئر و تازالانئر. اینسان بیلن کیمی کی موستعمیره لیکه محکوم دور، همده توپراغئ، همده اینسانلارئ و اینسانلئغئ ایشغال اولوب، ائوز ائوزونه، جسارتین و ائوز گوونین الدن وئریر و موباریزیه ده گیرسه بئله، گیزلی اولماقئ ترجیح ادیر.
2. موستعمیره و ایشغال اینسانئ، ایستعمارئن گوجون گورمک ایله، ائوزونون شیکست یئدیگین خاطئرلئر. اوزونون، گوجسوز و چاره سیز اولدوغونا هر گون، بیرداها، اینانئر.
بو تیکرار، گون لر، آیلار و بیر قرنین هر ثانیه سی، اینسانئن فیکیرینده، دویغولارئندا و یاشامئندا بئله خاطئرلانئر و مجهوللوق روحیه سین یارادئر.
بو شیکست و تسلیم اولماق روحیه سی، اینسانلارئن روحوندا یووا سالئر. حتتا اینسانئن بیر پارچاسئ کیمی اولور. هامئ اینسانلاردان، جسارتی، ائوز گوونی آلئر. خوصوصیله کی دیل مسئله سی و فرقیلیگیده اونا علاوه اولاندا، اینسان ائوزونو داها چوخ فرقیلی گورور. اوزونده کی یارالارئ، داها چوخ گوز اونونه چئخئر و داها عذابلیئ اولور. بونلار ایکی سی ال اله وئریر و بو خسته لیگی توپلومون ان گیزلین دامارلارئنادا یایئرلار. بیر خرچنگ کیمی، سالیم ایجتیماعنئ، گمیرمه گه باشلئر. بیر سورج ایچینده، اونو، ایچدن بوشالدئر.
3. ایشغال، موستعمیره (سومورگه چیلیک) و دیل ایختیلافلارئ بو اینسانلار و توپلومدا، فرقیلی، گوز قاباغئندا اولماقئ و گیزلین قالانماماغئ اونه سورور.
بونلاردا باعیث اولور تا اینسان و توپلوم، تئز تانئنسئن و تئز تهلئکه نی ائوزونه ساری چاغئرسئن. بودا توپلومدا، قورخو روحونون اتکلنمه سینه قول-قانات وئریر. قورخو، داها درینله شیر. بو توپلومون اینسانلارئ، دیللرین دئییشمه گه بئله چالئشسا، "لهجه لری اولاجاق. تورکون، فارسئ دیلینده هر نه قدر چالئشسادا لهجه سی، اونو، دوشمانئن گوزونون اونون ده توتاجاق.
بودا، او اینساندان و توپلومدان امنییتی آلئب، یئرینه، قورخونو وئره جک دیر. بو قورخو، اونون و توپلومون جانئندا، یئرله شه جک دیر. قورخو، هر بیر اینسانئ، هر بیر توپلومو، ایفلیج ادر. الین-قولون قئرار. بئیله بیر اینسان و توپلوم، او سیچانا بنزر کی آج بیر پیشیگین الینده اسیر اولوب.
پیشیک، سیچانی ائوز باشئنا اوتورسه و باشئ باشقا بیر یونله قارئشئیق اولسا بئله، قورخموش سیچان، فورصت دن فایدالانئب، قاچا بیلمز. چون، قورخو روحو، اونون ایراده سین الیندن آلئب. اونو، تسلیم و اولومه راضی ادیب دیر.
4. بیله بیر شرطلرده، او توپلومون آداملارئ، گیزلی و مجهول قالماغی سئچرلر.
بئیله بیر دورومدا، بئله گورونر کی او توپلوم یا اینسانئن ائوزو، "مجهول قالماغی" سئچیر آمما "مجهوللوغو"، سومورگه چی و ایشغال گوجو، اونا تکجه سئچیم قویموش تا همن توپلوم، مجهوللوق آلتئندا، آزادلئق حیس اتسین آمما مجهوللوق و "گورونمه مزلیک"، آزادلئق دئییل. بلکه بیر درین قارانلئقا دوشوب، اوردا هم ائوزون و همده توپلومو ایتیرمک دیر. سومورگه چی و ایشغالچی رئژیملر ایله بیر شرطلر یارادارلار کی اینسانلار، قارانلئقئ آزادلئق دوشونسونلر و سئوینه رک، اورا ایلتیجا آپارسئنلار. قارانلئقدا گیزلنسین لر. قارانلئقدا گیزله ننلری، تاپماق، هم دووله ته، همده توپلوما مومکون دئییل.
اونون اوچون ده، هر بیر سس کی قارانلئقدان گله، بو شککی یارادار کی، رئژیم ایجازه وئرمز، سس چئخسئن. بس بو رئژیمین ائوزونون یاراتدیقی سس دیر.
نئجه کی قارانلئقداکی اینسانلار بیر بیرلرین تانئماز و بیر بیرلرینه گوونلری اولماز. قارانلئقداکئلار، توپلانئب، هئش بیر ایشی ایرلی آپارانمازلاز.
5. بئله لیک ایله، قارانلئقداکئلار، توپلومسال و ایجتیماعی مسئولییتلری اوستلنمکدن و قبول اتمکدن قاچارلار و چون، مسئولییتلری اوستله نن اینسانلار، قارانلئقدا اولمامالئ و ائشئقدا دایانمالئ دیرلار تا خالق و توپلوم اونلارئ گورسون، اونلاری گوز آلتئندا توتسون، اونلارئ سئناودان گئچیرسین و یاواش یاواش، اونلارا اینانسئن.
قارانلقدا و گورونمه مزلیکده یاشایان بیر اینسانئن هئش بیر فیکیری، دوشونجه سی، دویغوسو، دونیا گوروشو و ایش لری خالقا معلوم دئییل. اوندان دولایئ دا مجهول بیر آداما یا قوروما، اینانئب، مسئولییت وئرمزلر. اونلار ائوزلریده مسئولییت آلانمازلار.
ایشغال و استعمار رئژیملریده بو قارانلئق و گورونمه مزلیک دئورانئندان چوخ چوخ قازانار و اوزاقدان اوزاقا، قارانلئقدا اولان سانئلدئغئ آزادلئقدان حیمایت ادر و قارانلئقدا، مامورلارئن، توپلومون قارانلئقلارئنا سئزدئرار. بو مامورلار، مثلا توپلومون گیزلی و اورکده ساخلانئلان دردلرندن دانئشار. یاواش یاواش، موخالیفه ته آمما قارانلئقدا ائوز چئویرنلری توپلار و سونوندا اونلارئدا شیکار ادر.
6. بئله لیکله، قارانلئقدا مامورلار، لیدرلیگی الینه آلار و موخالیفلری بیر بیر توتار. بودا، او قورخو روحون، داها چوخ اتکلر و درینلندیرر. بئیله لیک ایله، توپلومدا، رهبر و لیدر اورتایا چئخماز. یادا رهبرین اورتایا چئخماق ایمکانئ آرادان گوتورولر.
رهبرین اولماماسی ایله، توپلوم، توپلولوقدان چئخار. او توپلوم، آدا و فرد فرد، تک تک آمما گیزلی، قورخاق، قاچاق اینسانلار حالینه گلر.
هر هانکئ بیر توپلوم، رهبرسیز اولورسا، بیر اوزون زاماندان سونرا، هئش بیر رهبره ده اینانماز و آزادلئقا چاتماقدان، یوزلر بلکه ده مین لر کیلومتره اوزاقلاشار.
بئیله بیر توپلومدا ایسه، رهبرسیز و رهبرله موخالیف فیکیرلرده، یایئملانار تا توپلومدا، هر بیر جور رهبرین دوغما ایمکانی ایله موباریزه اولسون.
او زامانکی بیر توپلومون آداملارئ، دوشمه نین تله و تورونا دوشه لر و ایناندئلار "رهبر و رهبرلیک دئورانی چوخدان گلیب، گئچیب!" او توپلوم، آزادلئقا اومودون، الدن وئریب و تسلیم اولوب. ایفلیج اولموش سیچانا چئوریلیب دیر. اونون آزادلئقئنا اومود آز دئر. بیر ایستیثنایی شرطلرده آزادلئقئن آلابیلر.
مسئولیت قبول ادن توپلوم، قارانلئقدان چئخماغا و آیدئن آشکار بیر موباریزه نی سئچمه یه مجبور دور. شففاف و آدین بیر موباریزه، قارانلئقا تای، "قارانلئقدا یاشاماقئن ایزنین وئرمز و بیر چوخ احتیماللا، رنگلی ریسکلر و خطرلرین قارشئسئنا چئخماغا مجبور ادر.
رهبرلر، آیدئنلئقدا، ریسکلرین قبولوندا، توتولماقلاردا، حبس اولماقلاردا، گوز آلتئندا قالماقلاردا و ... دوغولار.
7. قارانلیقدا و گورونمه مزلیکده یا مجهوللوقدا یاشایان اینسان و توپلوم، موباریزه دن و موباریزه نین اونا، عاییله سینه، اقرباسئنا، دوست-تانئشئنا گلن تهلوکه لردن قورخار و قاچار. بو قاچقئنلئق، اصلینده، موباریزه دن قاچماق دئر.
چون، رهبرلر و آیدئنلئقدا یاشایانلار، موباریزه نین نه اولدوغونو بیلیر. ائوز جانئن، عاییله، اقربا، قوهوم-قارداش و دوستلارئن جانئنئن خطرده اولماسئنا آگاه دئر. بو تهلوکه لردن خبردار اولوقو حالدا، مئیدانا گیرر و موباریزه و اونون سونوجلارئن کی یوزده دوخسان، آجئ اولار، سئچر.
آمما قارانلئقدا و مجهوللوقدا یاشایان اینسان، حاضیر دئییل، موباریزه اوچون بیر هزینه لر وئرسین. موباریزه نی، قارانلئقدا قبول ادیر و قارانلئقدا قالماق و داوام اتمک اوچون، اونلار دلیل و بورهان گتیریر. بو دلیللر، اگر بئله دوغرو اولورسالاردا، قورخو و موباریزه نین مسئولییتیندن قاچماق دئمک دیر.
بیر چوخ سبب سایماق اولار کی اونون سایدئقلاری سبب لر، حاکیمییتین، ازبرلتدیگی سببلردیر تا قورخو کولتورون، توپلومدا درین لشدیرسین.
او زامان کی بیر موباریز و توپلوم اینسانی، قارانلئقدان چئخ دیر، اوندا، موباریزه نین و موباریزه نین سونوجلارئن قبول ادیر و مسئولییتین آلتئنا گیریر.
8. دئمک اولار؛ قارانلئقدا و مجهوللوقدا یاشایانئن، وطن، خالق، توپراق، آزادلئق، اینسان حاقلاری اوچون بیر فیکیری یوخ دور.
اگر بیر فیکیرلر، قارانلئقدان گلیر ایسه، بللی دئییل کیمدن گلیر. قارانلئقدا یاشایان بیر اینسان و توپلوم، هئش بیر جوره ثابیت اده نمز کی فولان فیکیر منیم دیر. چون، اونون وجودو و اولوشو، بئیله، سورقو ایشارتی آلتئندا دئر.
او زامان بیر فرد یا بیر توپلوم، بیر فیکیره تمللوک ایددیعاسی اده بیلر کی قارانلئقدا اولماسئن. ایشیقلارئن آلتئندا دورا، فیکیرلرین اوجا سس ایله یایا و اونلارئن سونوج و مسئولییتین اوستله نه.
قارانلئقدا یاشایان توپلوم و آدام، بئله بیر جسارت ایله، اورتایا چئخئب، فیکیرلرین اورتایا آتمادئغئ اوچون، اونلارئن مسئولییتنده عوهده سینه آلمانماز و قاچار.
یانی، حتتا اگر اونون ائوزنون ده بیر دوشونجه سی و فیکیری، دونیا گوروشو، آزادلئقا گئدن یول-یونتم حاقدا بیر فیکیرلری اولورسا بئله، اونلارئن مسئولییتین عهده لنه بیلمز. بلکه لازیم اولاندا بئله، اونلارئن اینکارئنادا جهد اده بیلر.
9. بئله لیک ایله گورونور کی بو توپلوم و اینسانلاردا "جسارت" آدلئ بیر حال-روح قالمئییب و جسارتدن دانئشماق بیر عبث موضوع اولابیلر.
جسارتسیز اینسانلار و توپلوملار، مسئولییت قبول اتمز و هئش بیر فیکیر و دوشونجه نئن سونوجلارئنئن آلتئنا گیرمزلر. او فیکیرلرین صاحیب لرین باشقالارئ، دییه تانئرلار، یوخسا تانئمئرام- دییه، اعلان ادرلر.
بودا گوسته ریر، اونلاردا جسارتین بیر اینجی پیلله سی بئله یوخ دور. جسارتین ایکینجی پیلله سی ایسه، موباریزه یه گیرمک و سونوجلارئنا بویون اگمک دئمک دیر.
اگر بیر توپلومدا موباریزه، آیدئنلئق، ائشئق سالماق، ضعییف دیر ایسه، بو او دئمک دیر کی او توپلومدا، جسارت اولوب و محو اولوب دور.
اگر بو اینسانلار جسارتدن دانئشئرلار ایسه، فانتئزی بیر مووضوعلاردان صوحبت آچیئب لار. ساده جه، ضییالئلئق بحث لرین اوستله نیب لر.
جسارت فانتزی بیر شئی و یول دئییل. حتتا دوشونجه ده دئییل بلکه بیر "ایش" یا بیر "حرکت" و "یورومک" دئمک دیر. حتتا، جسارت سوزو، "رادیکاللئق" دئمک دیر.
10. آمما رادیکاللئق، عاغئلسئزلئق دئییل. ائوزون و یاخئن لارئ، هئش یئره، تهلوکه یه سالماق دئییل. هر تهلوکه نئن، ده یر-دئیمزلیگین اولچمک، دئمک دیر. بو اولچو، عاغئللئلئق دیر آمما "ده یر-دیمز" آلتئندا، دورقونلوق یاراتماق دا دئییل. عاغئللئلئق، هر شئیی اونلار کره اولچوب، بیر کره بیچمک دئمک دیر تا دوغرو و اونجه دن نقشه سین چکدیکلری کیمی سونوجلارئ الده اتسین لر.
11. "قارانلقدا یاشاماق و مجهوللوق، عاغئللئلئقدان اوزاق دورماق دیر" دئدیک آمما داها بیر آنلامئدا وار: قارانلئقدا یاشایانلارئن، بیر دوغرو دوزگون سیاستی ده یوخ دور. بوردا، "سیاست"دن آنلام دوشونجه، عاغئل، حاللاجلئق، ایستیراتئژی و تاکتیکلری دوشونمک دئمک دیر.
بیر آدام کی قارانلئق و ماغارادا دئر، ائشئقدان خبرسیز و معلوماتسئزدیر. ائشئقا برنامه و نقشه توکه بیلمز. چون، بیر چوخ شئیدن خبرسیز دیر. حاللاجلئقئ دوغرو چئخماز.
بو ایددیعانئن سببی بو دور کی سیاست، دوشونجه، عاغئل، دیرایت، حاللاجلئق، ایستیراتئژی و تاکتیکلری دوشونمک و اونلارئن اوزه رینده ایشله مک دیر.
قارانلئقدا یاشایان بیر اینسان، تسلیم اولموش. همده، فیکیری و دوشونجه سیله برابر تسلیم اولموش، ایفلیج، قورخان، جسارتسیز، ائوز گوونسیز بیر اینسان دیر. بو شرطلر ایله، بئیله بیر اینساندان هانکئ بیر سیاستی گوزله مک مومکون دور؟
12. عینی حالدا، سیاست، دامئن، قاباغئندان و دالئسئندان دوشمه مک دئمک دیر. چون، موجود سرمایه لری، ایمکانلارئ (انسان، پول، سیلاح، گوون و اعتیماد) کیمی ایمکانلاری موفته سینه هده ره مئرمه مه لی دیر.
بودا، سیاستده، اورتا یول یونتملرینی، سئچمک دئمک دیر. نه قارانلئقدان چئخماق اوچون هر شئیه اود وورماق گره کیر، نه ده قارانلئقدا قالماق گره کیر. بلکه، قارانلئقدان چئخئب، ایمکانلارئ چوخالتماق، قارانلئقلارا ائشئق سالماق، اینسانلارئ موجود دوروملا -یالانسئر و ایغراق سئز- تانئش اتمک گره کیر.
طبیعی کی بونلارئن یانئ سئرا، بیر سئرا عملی و رادیکال ایشلر ایله ده، خالقئن روحون جوشا گتیرمه لی دیر تا دوشمن، استعمارچی و ایشغالچئ قووه لرئن گوجون سئنماق ایمکانئن گئیترسین و اینسانلارئن دامارلارئنا تازا قان وورسون آمما یالان و نومایش لر ایله، اینسانلارئن، سونمک حالئندا اولان اومودلارئ نئن چیراغئن سون دورمه مه لی دیر.
13. قارانلئقدا اولان بیر توپلوم، داها آرتئق، بیر گوج و قووه سایئلماز. نیه کی هئش بیر موباریزه (فیکیر یا ساواش) مئیدانلارئندا یوخ دور. اگر مئیدان وار ایسه، بو توپلومون حوضوروندان بوش دور و دوشمه نین حوضورو ایله ایشغال اولموش دور.
مع الاسف، بئله بیر دورمودا، دوشمن، تسلیم و ایشغال اولموش میللت لرین ساواشچئلارئن، ائوز اوردوسونا آلار. اوردا، هم اولارئن باشئن قاتار، همده گوجون اونلارئن گوزونه سوخار. بئله لیکله، اونلار دوشمه نئن گوجون و ایمکانلارئن داها چوخ گورور و اوندان داها چوخ قورخار و بو قورخونودا یاخئن و تانئدئقلارئنا ایته لرلر. توپلوم، بو آداملارئن سوزلرینه داها چوخ اینانار و داها چوخ قورخویا قاپئلار.
بئله لیک ایله، بو اینسانلار و بو توپلوم، تامام مئیدانلاری، همده هر بیر ساحه ده، بوشالدار و دوشمنه تسلیم ادر. بو اینسانلار و بو توپلوم، ائوزونده بو جسارتی و لیاقتی گورمز کی بیر مئیدانا گیرسین و ائوزنون گوجون، دوشونجه سین، تجروبه سین، علمین، صنعتین و ... سیناوردان گئچیرسین. بلکه بو اینسانلار و بو توپلوم، گوزلرین دوشمه نئن الینه تیکر. ائوزندن بیر ایراده گوسترمز کی استعمارچئ و سومورگه چینین خوشونا گلمز ایسه، موجازات اولماسئن! موجازات اولمئییم دییه، میئدانلارئ دوشمنه تسلیم ادر.
14. دوشمنده، بو حال و روحدان راضی اولاراق، فورصت لردن داها چوخ فایدالانار. همن آداملاردان ائوز خیدمه تینه آلار. اونلارا تعلیم وئرر و اونلارئ بیر جاسوسا چئویریب، موستعمیره لرین ایچینه یوللار. جاسوسلار، بعضن، قارانلئقدان، جسارت ایله چئخمئش آداملار کیمی گورونرلر. چالئشارلار تا بیر عیدده نی ائوز دوره برلرینه توپلاسئنلار و زامانئ گلنده، اونلارئ توتسونلار.
جاسوسلارئن، اصلی آماجئ، توتماق دئییل بلکه جسارتلی کیمی گورونوب، آمما اصلینده، دوشمندن قورخونو، ایشغال اولموشلارئن قلبینه سالماق و اوردا درینلشدیرمک دیر.
15. تسلیم اولموش بیر توپلومدا، بعضن، جسارتلی بیر اینسانلار تاپئلار کی قارانلئقدا یارانمئش "تابو"لارئ سئندئرماغا چالئشارلار آمما او زامانا دک کی بو اینسانلار، قالانلئقدا و گورونمز دیرلر، هئش بیر تابونو سئندئرانمازلار.
ترسینه، قارانلئق دئورانلارئ، تابولارئن یارانماق و چوخالماق زامانئ دیر. بو دئورانلاردا، بیر طرفدن، قارانلئلئق، هر جوره وار اولان و فایدالئ تابولارئ سئندئرار. آیرئ طرفدن ایسه، یئنی آمما توپلوما ضررلری تابولارئ یارادار.
اصلینده، قارانلئق چاغلار، تابولارئن "یاخجی" و فایدالئ دان، "پیس" و فایداسئزا همده چوخ، گئچمک زامانی دئر.
16. قارانلئق چاغلارئ، استعمار و ایشغالچئ رئژیملر طرفیندن، ایستیفاده اولونار تا رئژیم ایسته دیگی تابولار سئنسئن و یئنی آمما رئژیم طلب اتدیگی تابولار هم یارانسئن و همده یایقئنلاشسئن، تثبیت اولسون و قانونا چئوریلسین.
17. قارانلئق جامعه ده، "قهرمان" یارانماز. تابولار، عنعنه لر، دوشمن یایدئغی دوشونجه لر، قورخو، جسارتسیزلیک و ... سبب اولارلار تا قهرمان یارادماقلا موخالیفت ادیلسین. چون قهرمانئن یارانماسئ، بیر توپلوما ائوز گوون، اینانج، قودرت، بیرلیک، ایمکان، قووه، سیلاح، گوج، ساواش، آیدینلئق و ... وئرر.
اونون اوچون، ایشغالچی قووه لرین گیزلی مامورلارئ، "قهرمانئن" تاپئلماسی ایله ضید اولارلار و قهرمانئ، اینسانلاری مینمک فیکری ایله سوچلار و گوناهکارلاندئرارلار.
یایقئن میثال بودور کی "اگر بیر پیغمبرده گلیر ایسه و اگر آغزئ وار ایسه، یئمه گه گلیر!" بس، موجود دوروما، ایشغالا، استعمارا و سومورگه یه قبوللانئن و اوندان چئخماغا اللشمئیین. چون، او گلن رهبرده، بونلارا تای، یئمه گه گلیر. آمما اونودورلار کی رهبر، آزادلئغا گئدن یول و یونته می ده گتیریر و اونلار کی رهبرین چئخئلماسی ایله موخالیفت ادیرلر، آزادلئقلا ضید دیرلر و دوشمه نین سولطه سینین داوامئن ایستیرلر.
18. مجهول بیر جامعه ده، اینسانلارئن هامئسی مجهول دور. گوون سیز دیر. جسارتسیز دیر. بو توپلومدا، اینسان آدلی بیر موجود یوخ دور. چون اینسان آدلی بیر موجودون علامت لری و نیشانلارئ وار. هر بیر اینسان، او نیشانلار ایله تانئنار. اینسان دئدیکلری بیر موجود، فیکیر، دوشونجه، دونیا گوروشو، سیاست، جسارت، صاحیبی دیر و آزادلقا جانئن وئریر.
چون اسیر بیر اینسان، اینسان دئییل. برده و قول دور. قولدا آزاد و اینسان دئییل. چون، اینسانئن نیشانلارئندان آرئنمئش بیر موجود دور.
او توپلوم و اینسان، اینسانلئقئن گئری آلماق اوچون، اینسانئن نیشانلارئنا صاحیبلنمه لی دیر آمما مجهمول بیر اینسان، ائوزون الدن قویموش و کیملیگین ایتیرمیش بیر اینسان، اینسان دئییل. مجهول دور و "یوخ" دور.
نئجه کی، اگر بیر توپلومون رادیوسو، تیلویزیونو و گئنیش یایئملی میدیاسئ و آراجیسی اولماسا تا او توپلومون وارلئق سسین دونیایا یئتیرسین، او توپلومون یوخلوقو آنلامئندا دیر. چون وار اولموش اولسایدئ، میدیاسی و سسی اولار دئر.
من بیلیرم کی بو درس لر هامییه عجیب گله جک. بو درس لر ایراندا هئش بیر دانیشگاهدا دئییلمز. بونلاردا، منیم دوشونجه لریم و چوخ چوخ خولاصه و آچئلمالئ دیرلار. بو درسلرده، بو حاقدا ایشاره ادیرم تا سیزلرین گوزلریز و دوشونجه لریز آیدئن لاشسئن. سیزلر، بو بحث لرین دالئسئن توتوب، بیر "علم" یاراداسئز.
چون، قورخاقلئق و جسارتسیزلیک و مجهوللوق هر بیر سومورگه یه توتولان خالقئن ان اونملی دردلری دیرلر. اونلارئ تانئمایان و اونلارا درمان تاپماغا چالئشمایان هئش بیر میللت، آزاد اولابیلمز.
انصافعلی هدایت
تورنتو - کانادا
ایگیرمی یئددی اپریل 2018
hedayat222@yahoo.com
بو هفته نین "گیزلیلیک" ایجتیماعی-سیاسی-فرهنگی بحثینده، بیر چوخ مسئله یه بارماق قویدوم. اونلارئن خولاصه سین بوردا یازئرام:
1. آزربایجان، استعمار و هابئله، ایشغال آلتئندا دیر. بو "استعمار" و "ایشغال"، میللتین روحونا درین ایز سالئب وسالماقدا دئر.
بو ایزلر، او خنجر و قمه یاراسئنا بنزر کی بده نین اوستو اورتولن یئرلرینده دئییل بلکه اینسانئن اوزونده دیر و همیشه گوز قاباغئندا دئر. اینسان ایستر-ایسته مز، هر آن، بو یارانی، گوورور و اونونلا ائوز به اوز اولور. اوندا قاچماق ایستیر آمما اوندان قولایلئقلا قورتولوش ایمکانئ یوخ دور.
یعنی، بو ایشغال و استعمار ایزی، هر گون یئنی دن یارانئر و تازالانئر. اینسان بیلن کیمی کی موستعمیره لیکه محکوم دور، همده توپراغئ، همده اینسانلارئ و اینسانلئغئ ایشغال اولوب، ائوز ائوزونه، جسارتین و ائوز گوونین الدن وئریر و موباریزیه ده گیرسه بئله، گیزلی اولماقئ ترجیح ادیر.
2. موستعمیره و ایشغال اینسانئ، ایستعمارئن گوجون گورمک ایله، ائوزونون شیکست یئدیگین خاطئرلئر. اوزونون، گوجسوز و چاره سیز اولدوغونا هر گون، بیرداها، اینانئر.
بو تیکرار، گون لر، آیلار و بیر قرنین هر ثانیه سی، اینسانئن فیکیرینده، دویغولارئندا و یاشامئندا بئله خاطئرلانئر و مجهوللوق روحیه سین یارادئر.
بو شیکست و تسلیم اولماق روحیه سی، اینسانلارئن روحوندا یووا سالئر. حتتا اینسانئن بیر پارچاسئ کیمی اولور. هامئ اینسانلاردان، جسارتی، ائوز گوونی آلئر. خوصوصیله کی دیل مسئله سی و فرقیلیگیده اونا علاوه اولاندا، اینسان ائوزونو داها چوخ فرقیلی گورور. اوزونده کی یارالارئ، داها چوخ گوز اونونه چئخئر و داها عذابلیئ اولور. بونلار ایکی سی ال اله وئریر و بو خسته لیگی توپلومون ان گیزلین دامارلارئنادا یایئرلار. بیر خرچنگ کیمی، سالیم ایجتیماعنئ، گمیرمه گه باشلئر. بیر سورج ایچینده، اونو، ایچدن بوشالدئر.
3. ایشغال، موستعمیره (سومورگه چیلیک) و دیل ایختیلافلارئ بو اینسانلار و توپلومدا، فرقیلی، گوز قاباغئندا اولماقئ و گیزلین قالانماماغئ اونه سورور.
بونلاردا باعیث اولور تا اینسان و توپلوم، تئز تانئنسئن و تئز تهلئکه نی ائوزونه ساری چاغئرسئن. بودا توپلومدا، قورخو روحونون اتکلنمه سینه قول-قانات وئریر. قورخو، داها درینله شیر. بو توپلومون اینسانلارئ، دیللرین دئییشمه گه بئله چالئشسا، "لهجه لری اولاجاق. تورکون، فارسئ دیلینده هر نه قدر چالئشسادا لهجه سی، اونو، دوشمانئن گوزونون اونون ده توتاجاق.
بودا، او اینساندان و توپلومدان امنییتی آلئب، یئرینه، قورخونو وئره جک دیر. بو قورخو، اونون و توپلومون جانئندا، یئرله شه جک دیر. قورخو، هر بیر اینسانئ، هر بیر توپلومو، ایفلیج ادر. الین-قولون قئرار. بئیله بیر اینسان و توپلوم، او سیچانا بنزر کی آج بیر پیشیگین الینده اسیر اولوب.
پیشیک، سیچانی ائوز باشئنا اوتورسه و باشئ باشقا بیر یونله قارئشئیق اولسا بئله، قورخموش سیچان، فورصت دن فایدالانئب، قاچا بیلمز. چون، قورخو روحو، اونون ایراده سین الیندن آلئب. اونو، تسلیم و اولومه راضی ادیب دیر.
4. بیله بیر شرطلرده، او توپلومون آداملارئ، گیزلی و مجهول قالماغی سئچرلر.
بئیله بیر دورومدا، بئله گورونر کی او توپلوم یا اینسانئن ائوزو، "مجهول قالماغی" سئچیر آمما "مجهوللوغو"، سومورگه چی و ایشغال گوجو، اونا تکجه سئچیم قویموش تا همن توپلوم، مجهوللوق آلتئندا، آزادلئق حیس اتسین آمما مجهوللوق و "گورونمه مزلیک"، آزادلئق دئییل. بلکه بیر درین قارانلئقا دوشوب، اوردا هم ائوزون و همده توپلومو ایتیرمک دیر. سومورگه چی و ایشغالچی رئژیملر ایله بیر شرطلر یارادارلار کی اینسانلار، قارانلئقئ آزادلئق دوشونسونلر و سئوینه رک، اورا ایلتیجا آپارسئنلار. قارانلئقدا گیزلنسین لر. قارانلئقدا گیزله ننلری، تاپماق، هم دووله ته، همده توپلوما مومکون دئییل.
اونون اوچون ده، هر بیر سس کی قارانلئقدان گله، بو شککی یارادار کی، رئژیم ایجازه وئرمز، سس چئخسئن. بس بو رئژیمین ائوزونون یاراتدیقی سس دیر.
نئجه کی قارانلئقداکی اینسانلار بیر بیرلرین تانئماز و بیر بیرلرینه گوونلری اولماز. قارانلئقداکئلار، توپلانئب، هئش بیر ایشی ایرلی آپارانمازلاز.
5. بئله لیک ایله، قارانلئقداکئلار، توپلومسال و ایجتیماعی مسئولییتلری اوستلنمکدن و قبول اتمکدن قاچارلار و چون، مسئولییتلری اوستله نن اینسانلار، قارانلئقدا اولمامالئ و ائشئقدا دایانمالئ دیرلار تا خالق و توپلوم اونلارئ گورسون، اونلاری گوز آلتئندا توتسون، اونلارئ سئناودان گئچیرسین و یاواش یاواش، اونلارا اینانسئن.
قارانلقدا و گورونمه مزلیکده یاشایان بیر اینسانئن هئش بیر فیکیری، دوشونجه سی، دویغوسو، دونیا گوروشو و ایش لری خالقا معلوم دئییل. اوندان دولایئ دا مجهول بیر آداما یا قوروما، اینانئب، مسئولییت وئرمزلر. اونلار ائوزلریده مسئولییت آلانمازلار.
ایشغال و استعمار رئژیملریده بو قارانلئق و گورونمه مزلیک دئورانئندان چوخ چوخ قازانار و اوزاقدان اوزاقا، قارانلئقدا اولان سانئلدئغئ آزادلئقدان حیمایت ادر و قارانلئقدا، مامورلارئن، توپلومون قارانلئقلارئنا سئزدئرار. بو مامورلار، مثلا توپلومون گیزلی و اورکده ساخلانئلان دردلرندن دانئشار. یاواش یاواش، موخالیفه ته آمما قارانلئقدا ائوز چئویرنلری توپلار و سونوندا اونلارئدا شیکار ادر.
6. بئله لیکله، قارانلئقدا مامورلار، لیدرلیگی الینه آلار و موخالیفلری بیر بیر توتار. بودا، او قورخو روحون، داها چوخ اتکلر و درینلندیرر. بئیله لیک ایله، توپلومدا، رهبر و لیدر اورتایا چئخماز. یادا رهبرین اورتایا چئخماق ایمکانئ آرادان گوتورولر.
رهبرین اولماماسی ایله، توپلوم، توپلولوقدان چئخار. او توپلوم، آدا و فرد فرد، تک تک آمما گیزلی، قورخاق، قاچاق اینسانلار حالینه گلر.
هر هانکئ بیر توپلوم، رهبرسیز اولورسا، بیر اوزون زاماندان سونرا، هئش بیر رهبره ده اینانماز و آزادلئقا چاتماقدان، یوزلر بلکه ده مین لر کیلومتره اوزاقلاشار.
بئیله بیر توپلومدا ایسه، رهبرسیز و رهبرله موخالیف فیکیرلرده، یایئملانار تا توپلومدا، هر بیر جور رهبرین دوغما ایمکانی ایله موباریزه اولسون.
او زامانکی بیر توپلومون آداملارئ، دوشمه نین تله و تورونا دوشه لر و ایناندئلار "رهبر و رهبرلیک دئورانی چوخدان گلیب، گئچیب!" او توپلوم، آزادلئقا اومودون، الدن وئریب و تسلیم اولوب. ایفلیج اولموش سیچانا چئوریلیب دیر. اونون آزادلئقئنا اومود آز دئر. بیر ایستیثنایی شرطلرده آزادلئقئن آلابیلر.
مسئولیت قبول ادن توپلوم، قارانلئقدان چئخماغا و آیدئن آشکار بیر موباریزه نی سئچمه یه مجبور دور. شففاف و آدین بیر موباریزه، قارانلئقا تای، "قارانلئقدا یاشاماقئن ایزنین وئرمز و بیر چوخ احتیماللا، رنگلی ریسکلر و خطرلرین قارشئسئنا چئخماغا مجبور ادر.
رهبرلر، آیدئنلئقدا، ریسکلرین قبولوندا، توتولماقلاردا، حبس اولماقلاردا، گوز آلتئندا قالماقلاردا و ... دوغولار.
7. قارانلیقدا و گورونمه مزلیکده یا مجهوللوقدا یاشایان اینسان و توپلوم، موباریزه دن و موباریزه نین اونا، عاییله سینه، اقرباسئنا، دوست-تانئشئنا گلن تهلوکه لردن قورخار و قاچار. بو قاچقئنلئق، اصلینده، موباریزه دن قاچماق دئر.
چون، رهبرلر و آیدئنلئقدا یاشایانلار، موباریزه نین نه اولدوغونو بیلیر. ائوز جانئن، عاییله، اقربا، قوهوم-قارداش و دوستلارئن جانئنئن خطرده اولماسئنا آگاه دئر. بو تهلوکه لردن خبردار اولوقو حالدا، مئیدانا گیرر و موباریزه و اونون سونوجلارئن کی یوزده دوخسان، آجئ اولار، سئچر.
آمما قارانلئقدا و مجهوللوقدا یاشایان اینسان، حاضیر دئییل، موباریزه اوچون بیر هزینه لر وئرسین. موباریزه نی، قارانلئقدا قبول ادیر و قارانلئقدا قالماق و داوام اتمک اوچون، اونلار دلیل و بورهان گتیریر. بو دلیللر، اگر بئله دوغرو اولورسالاردا، قورخو و موباریزه نین مسئولییتیندن قاچماق دئمک دیر.
بیر چوخ سبب سایماق اولار کی اونون سایدئقلاری سبب لر، حاکیمییتین، ازبرلتدیگی سببلردیر تا قورخو کولتورون، توپلومدا درین لشدیرسین.
او زامان کی بیر موباریز و توپلوم اینسانی، قارانلئقدان چئخ دیر، اوندا، موباریزه نین و موباریزه نین سونوجلارئن قبول ادیر و مسئولییتین آلتئنا گیریر.
8. دئمک اولار؛ قارانلئقدا و مجهوللوقدا یاشایانئن، وطن، خالق، توپراق، آزادلئق، اینسان حاقلاری اوچون بیر فیکیری یوخ دور.
اگر بیر فیکیرلر، قارانلئقدان گلیر ایسه، بللی دئییل کیمدن گلیر. قارانلئقدا یاشایان بیر اینسان و توپلوم، هئش بیر جوره ثابیت اده نمز کی فولان فیکیر منیم دیر. چون، اونون وجودو و اولوشو، بئیله، سورقو ایشارتی آلتئندا دئر.
او زامان بیر فرد یا بیر توپلوم، بیر فیکیره تمللوک ایددیعاسی اده بیلر کی قارانلئقدا اولماسئن. ایشیقلارئن آلتئندا دورا، فیکیرلرین اوجا سس ایله یایا و اونلارئن سونوج و مسئولییتین اوستله نه.
قارانلئقدا یاشایان توپلوم و آدام، بئله بیر جسارت ایله، اورتایا چئخئب، فیکیرلرین اورتایا آتمادئغئ اوچون، اونلارئن مسئولییتنده عوهده سینه آلمانماز و قاچار.
یانی، حتتا اگر اونون ائوزنون ده بیر دوشونجه سی و فیکیری، دونیا گوروشو، آزادلئقا گئدن یول-یونتم حاقدا بیر فیکیرلری اولورسا بئله، اونلارئن مسئولییتین عهده لنه بیلمز. بلکه لازیم اولاندا بئله، اونلارئن اینکارئنادا جهد اده بیلر.
9. بئله لیک ایله گورونور کی بو توپلوم و اینسانلاردا "جسارت" آدلئ بیر حال-روح قالمئییب و جسارتدن دانئشماق بیر عبث موضوع اولابیلر.
جسارتسیز اینسانلار و توپلوملار، مسئولییت قبول اتمز و هئش بیر فیکیر و دوشونجه نئن سونوجلارئنئن آلتئنا گیرمزلر. او فیکیرلرین صاحیب لرین باشقالارئ، دییه تانئرلار، یوخسا تانئمئرام- دییه، اعلان ادرلر.
بودا گوسته ریر، اونلاردا جسارتین بیر اینجی پیلله سی بئله یوخ دور. جسارتین ایکینجی پیلله سی ایسه، موباریزه یه گیرمک و سونوجلارئنا بویون اگمک دئمک دیر.
اگر بیر توپلومدا موباریزه، آیدئنلئق، ائشئق سالماق، ضعییف دیر ایسه، بو او دئمک دیر کی او توپلومدا، جسارت اولوب و محو اولوب دور.
اگر بو اینسانلار جسارتدن دانئشئرلار ایسه، فانتئزی بیر مووضوعلاردان صوحبت آچیئب لار. ساده جه، ضییالئلئق بحث لرین اوستله نیب لر.
جسارت فانتزی بیر شئی و یول دئییل. حتتا دوشونجه ده دئییل بلکه بیر "ایش" یا بیر "حرکت" و "یورومک" دئمک دیر. حتتا، جسارت سوزو، "رادیکاللئق" دئمک دیر.
10. آمما رادیکاللئق، عاغئلسئزلئق دئییل. ائوزون و یاخئن لارئ، هئش یئره، تهلوکه یه سالماق دئییل. هر تهلوکه نئن، ده یر-دئیمزلیگین اولچمک، دئمک دیر. بو اولچو، عاغئللئلئق دیر آمما "ده یر-دیمز" آلتئندا، دورقونلوق یاراتماق دا دئییل. عاغئللئلئق، هر شئیی اونلار کره اولچوب، بیر کره بیچمک دئمک دیر تا دوغرو و اونجه دن نقشه سین چکدیکلری کیمی سونوجلارئ الده اتسین لر.
11. "قارانلقدا یاشاماق و مجهوللوق، عاغئللئلئقدان اوزاق دورماق دیر" دئدیک آمما داها بیر آنلامئدا وار: قارانلئقدا یاشایانلارئن، بیر دوغرو دوزگون سیاستی ده یوخ دور. بوردا، "سیاست"دن آنلام دوشونجه، عاغئل، حاللاجلئق، ایستیراتئژی و تاکتیکلری دوشونمک دئمک دیر.
بیر آدام کی قارانلئق و ماغارادا دئر، ائشئقدان خبرسیز و معلوماتسئزدیر. ائشئقا برنامه و نقشه توکه بیلمز. چون، بیر چوخ شئیدن خبرسیز دیر. حاللاجلئقئ دوغرو چئخماز.
بو ایددیعانئن سببی بو دور کی سیاست، دوشونجه، عاغئل، دیرایت، حاللاجلئق، ایستیراتئژی و تاکتیکلری دوشونمک و اونلارئن اوزه رینده ایشله مک دیر.
قارانلئقدا یاشایان بیر اینسان، تسلیم اولموش. همده، فیکیری و دوشونجه سیله برابر تسلیم اولموش، ایفلیج، قورخان، جسارتسیز، ائوز گوونسیز بیر اینسان دیر. بو شرطلر ایله، بئیله بیر اینساندان هانکئ بیر سیاستی گوزله مک مومکون دور؟
12. عینی حالدا، سیاست، دامئن، قاباغئندان و دالئسئندان دوشمه مک دئمک دیر. چون، موجود سرمایه لری، ایمکانلارئ (انسان، پول، سیلاح، گوون و اعتیماد) کیمی ایمکانلاری موفته سینه هده ره مئرمه مه لی دیر.
بودا، سیاستده، اورتا یول یونتملرینی، سئچمک دئمک دیر. نه قارانلئقدان چئخماق اوچون هر شئیه اود وورماق گره کیر، نه ده قارانلئقدا قالماق گره کیر. بلکه، قارانلئقدان چئخئب، ایمکانلارئ چوخالتماق، قارانلئقلارا ائشئق سالماق، اینسانلارئ موجود دوروملا -یالانسئر و ایغراق سئز- تانئش اتمک گره کیر.
طبیعی کی بونلارئن یانئ سئرا، بیر سئرا عملی و رادیکال ایشلر ایله ده، خالقئن روحون جوشا گتیرمه لی دیر تا دوشمن، استعمارچی و ایشغالچئ قووه لرئن گوجون سئنماق ایمکانئن گئیترسین و اینسانلارئن دامارلارئنا تازا قان وورسون آمما یالان و نومایش لر ایله، اینسانلارئن، سونمک حالئندا اولان اومودلارئ نئن چیراغئن سون دورمه مه لی دیر.
13. قارانلئقدا اولان بیر توپلوم، داها آرتئق، بیر گوج و قووه سایئلماز. نیه کی هئش بیر موباریزه (فیکیر یا ساواش) مئیدانلارئندا یوخ دور. اگر مئیدان وار ایسه، بو توپلومون حوضوروندان بوش دور و دوشمه نین حوضورو ایله ایشغال اولموش دور.
مع الاسف، بئله بیر دورمودا، دوشمن، تسلیم و ایشغال اولموش میللت لرین ساواشچئلارئن، ائوز اوردوسونا آلار. اوردا، هم اولارئن باشئن قاتار، همده گوجون اونلارئن گوزونه سوخار. بئله لیکله، اونلار دوشمه نئن گوجون و ایمکانلارئن داها چوخ گورور و اوندان داها چوخ قورخار و بو قورخونودا یاخئن و تانئدئقلارئنا ایته لرلر. توپلوم، بو آداملارئن سوزلرینه داها چوخ اینانار و داها چوخ قورخویا قاپئلار.
بئله لیک ایله، بو اینسانلار و بو توپلوم، تامام مئیدانلاری، همده هر بیر ساحه ده، بوشالدار و دوشمنه تسلیم ادر. بو اینسانلار و بو توپلوم، ائوزونده بو جسارتی و لیاقتی گورمز کی بیر مئیدانا گیرسین و ائوزنون گوجون، دوشونجه سین، تجروبه سین، علمین، صنعتین و ... سیناوردان گئچیرسین. بلکه بو اینسانلار و بو توپلوم، گوزلرین دوشمه نئن الینه تیکر. ائوزندن بیر ایراده گوسترمز کی استعمارچئ و سومورگه چینین خوشونا گلمز ایسه، موجازات اولماسئن! موجازات اولمئییم دییه، میئدانلارئ دوشمنه تسلیم ادر.
14. دوشمنده، بو حال و روحدان راضی اولاراق، فورصت لردن داها چوخ فایدالانار. همن آداملاردان ائوز خیدمه تینه آلار. اونلارا تعلیم وئرر و اونلارئ بیر جاسوسا چئویریب، موستعمیره لرین ایچینه یوللار. جاسوسلار، بعضن، قارانلئقدان، جسارت ایله چئخمئش آداملار کیمی گورونرلر. چالئشارلار تا بیر عیدده نی ائوز دوره برلرینه توپلاسئنلار و زامانئ گلنده، اونلارئ توتسونلار.
جاسوسلارئن، اصلی آماجئ، توتماق دئییل بلکه جسارتلی کیمی گورونوب، آمما اصلینده، دوشمندن قورخونو، ایشغال اولموشلارئن قلبینه سالماق و اوردا درینلشدیرمک دیر.
15. تسلیم اولموش بیر توپلومدا، بعضن، جسارتلی بیر اینسانلار تاپئلار کی قارانلئقدا یارانمئش "تابو"لارئ سئندئرماغا چالئشارلار آمما او زامانا دک کی بو اینسانلار، قالانلئقدا و گورونمز دیرلر، هئش بیر تابونو سئندئرانمازلار.
ترسینه، قارانلئق دئورانلارئ، تابولارئن یارانماق و چوخالماق زامانئ دیر. بو دئورانلاردا، بیر طرفدن، قارانلئلئق، هر جوره وار اولان و فایدالئ تابولارئ سئندئرار. آیرئ طرفدن ایسه، یئنی آمما توپلوما ضررلری تابولارئ یارادار.
اصلینده، قارانلئق چاغلار، تابولارئن "یاخجی" و فایدالئ دان، "پیس" و فایداسئزا همده چوخ، گئچمک زامانی دئر.
16. قارانلئق چاغلارئ، استعمار و ایشغالچئ رئژیملر طرفیندن، ایستیفاده اولونار تا رئژیم ایسته دیگی تابولار سئنسئن و یئنی آمما رئژیم طلب اتدیگی تابولار هم یارانسئن و همده یایقئنلاشسئن، تثبیت اولسون و قانونا چئوریلسین.
17. قارانلئق جامعه ده، "قهرمان" یارانماز. تابولار، عنعنه لر، دوشمن یایدئغی دوشونجه لر، قورخو، جسارتسیزلیک و ... سبب اولارلار تا قهرمان یارادماقلا موخالیفت ادیلسین. چون قهرمانئن یارانماسئ، بیر توپلوما ائوز گوون، اینانج، قودرت، بیرلیک، ایمکان، قووه، سیلاح، گوج، ساواش، آیدینلئق و ... وئرر.
اونون اوچون، ایشغالچی قووه لرین گیزلی مامورلارئ، "قهرمانئن" تاپئلماسی ایله ضید اولارلار و قهرمانئ، اینسانلاری مینمک فیکری ایله سوچلار و گوناهکارلاندئرارلار.
یایقئن میثال بودور کی "اگر بیر پیغمبرده گلیر ایسه و اگر آغزئ وار ایسه، یئمه گه گلیر!" بس، موجود دوروما، ایشغالا، استعمارا و سومورگه یه قبوللانئن و اوندان چئخماغا اللشمئیین. چون، او گلن رهبرده، بونلارا تای، یئمه گه گلیر. آمما اونودورلار کی رهبر، آزادلئغا گئدن یول و یونته می ده گتیریر و اونلار کی رهبرین چئخئلماسی ایله موخالیفت ادیرلر، آزادلئقلا ضید دیرلر و دوشمه نین سولطه سینین داوامئن ایستیرلر.
18. مجهول بیر جامعه ده، اینسانلارئن هامئسی مجهول دور. گوون سیز دیر. جسارتسیز دیر. بو توپلومدا، اینسان آدلی بیر موجود یوخ دور. چون اینسان آدلی بیر موجودون علامت لری و نیشانلارئ وار. هر بیر اینسان، او نیشانلار ایله تانئنار. اینسان دئدیکلری بیر موجود، فیکیر، دوشونجه، دونیا گوروشو، سیاست، جسارت، صاحیبی دیر و آزادلقا جانئن وئریر.
چون اسیر بیر اینسان، اینسان دئییل. برده و قول دور. قولدا آزاد و اینسان دئییل. چون، اینسانئن نیشانلارئندان آرئنمئش بیر موجود دور.
او توپلوم و اینسان، اینسانلئقئن گئری آلماق اوچون، اینسانئن نیشانلارئنا صاحیبلنمه لی دیر آمما مجهمول بیر اینسان، ائوزون الدن قویموش و کیملیگین ایتیرمیش بیر اینسان، اینسان دئییل. مجهول دور و "یوخ" دور.
نئجه کی، اگر بیر توپلومون رادیوسو، تیلویزیونو و گئنیش یایئملی میدیاسئ و آراجیسی اولماسا تا او توپلومون وارلئق سسین دونیایا یئتیرسین، او توپلومون یوخلوقو آنلامئندا دیر. چون وار اولموش اولسایدئ، میدیاسی و سسی اولار دئر.
من بیلیرم کی بو درس لر هامییه عجیب گله جک. بو درس لر ایراندا هئش بیر دانیشگاهدا دئییلمز. بونلاردا، منیم دوشونجه لریم و چوخ چوخ خولاصه و آچئلمالئ دیرلار. بو درسلرده، بو حاقدا ایشاره ادیرم تا سیزلرین گوزلریز و دوشونجه لریز آیدئن لاشسئن. سیزلر، بو بحث لرین دالئسئن توتوب، بیر "علم" یاراداسئز.
چون، قورخاقلئق و جسارتسیزلیک و مجهوللوق هر بیر سومورگه یه توتولان خالقئن ان اونملی دردلری دیرلر. اونلارئ تانئمایان و اونلارا درمان تاپماغا چالئشمایان هئش بیر میللت، آزاد اولابیلمز.
انصافعلی هدایت
تورنتو - کانادا
ایگیرمی یئددی اپریل 2018
hedayat222@yahoo.com
No comments:
Post a Comment