21 Azər hərəkatının tarix və ədəbiyyatda yaratdığı yeganəliklər
1324 - 1325 ilin Azər ayının 21 Güney Azərbaycan milləti üçün həm bayram dır, çün Rizaşah koditasindan sonra bir inci kərə olaraq Azərbaycanlıların ilk hakimiyyətin yarat dır. Eyni halda, bir il sonra aynı gündə Günüy Azərbaycanın Yas Bayramına çevrildir və şikəstə uğurladır.
Farslar və İran hakimiyyətləri, qanlı cinayətlər törədilər amma Milli Hukumət sayəsində bu hərəkəti tarixdən siləmədilər. Tamam güclərin işə tutdular amma tarixdən siləmədilər. Ondan əvvəl Cilovluluq və Ərmənilər torətdikləri qətli amları kölgədə saxlamağı və tarixi bir hadisiyə çevrilməməyi bacarmışdırlar amma Milli Hukuməti ört-bat etməyə güçləri olmadi.
Niyə ki Seyid Cəfər Pişəvəri tamam silahdaşlarından ki qaçıb və canların qurtarmışdırlar istədi, hər kimsə, öz gözlüyündən, tarixi və xususilədə Güney Azərbaycanın Milli Hukumətinin tarixin öz kənd və şəhərindən başlayaraq yazsın.
Bu tədbir səbəb oldu minlər az savadlı Türk və Güney dən qaçmış insanlar tarixi yazsınlar. Bu insan tarixində bir inci dəfə iydi ki, Hakimlər və zəfər qazananlar tarixi yazmırdılar. Bəlkə şikəstə uğurlamış insanlar tarixi həmdə bir kumandan, başqan, şah ya rəyisin istəyi əsasına yox, bəlkə tarixə şahid olduğu əsasda yazdılar.
Dünyada heç bir ölkədə beylə bir tarix yazılmeyib. Bundan dolayı da, bir məlum uslub və səbkidə yazılmeyib. Bəlkə hər kim özünə ayid yeni bir uslub yaradıb. Bunun önəmi ozaman artır ki bilək, yazanların bir çoxunun dərin savadları yoxudur. Uslublarla tanış olmaya olmaya, yeniliklər və yeni uslublar gətiriblər.
Milli Hükümətin sono, sadəcə tarix yazmağla bağlanmadır bəlkə üqyanuslar şer və onlar şer məcmuəsi yaradıl dır.
Rumanlar doğuldu. Qıssa hikayələr ortaya gəldi. Şumali Azərbaycan, cənubi Azərbaycan, İran, Alman, Rus, İngilis, Fıransa, Amerika və onlar ilgili millət-dövlətin rolu və hətta Birləşmiş Millətlər Təşkilatında rolu göz altına alındı. Onlarca Azərbaycanlı, yenı üstü açılan sənədlərə dayanaraq, Tarixi araşdırdılar. Sadəcə teori sahəsində yox, bəlkə pratik və əməl sahəsində, tarixə və siyasətə, dünya siyasətinə, bölgə siyasətinə və ... bu kimi mevzulara baxıldılar.
Yazıların bir çoxu düşmənin tənqidinə və zahirdə Güneylə müttəhid olan ölkələrın tənqidinə həsr olsada, bir boyük hissəsi özümüzün tənqidinə həsr oldu ta şikəstimizin səbəblərin duğrucasına düşünək ta gələn nəsillər aynı səhvləri aparmasınlar.
Bu məsələ və Seyid Cəvər Pişəvərinin Milli Hukumətdən əvvəl Güney Azərbaycanda "təşkilatların olub olmamasın və şikəstə uğurlamasın"na gora yazılan kitabıb bu proqramda tanıdıram. Pişəvəri bu kitabda bir rəhbər və dövlət başqanı kimi yox, bir camiə şunas ya sosyoloq kimi ortaya çıxır və Azərbaycanda Milli Hərəkətdən əvvəl yaranan və şikəstə uğurlanan partı və hizbləri araşdırır. Bu mevzular, başqa mevzularla birlikdə GünAz Tvinin Çərşənbə günü ( December ayının 11 günü 2013) proqramında yayıldır.
İnsafəli Hidayət
Bu məsələ və Seyid Cəvər Pişəvərinin Milli Hukumətdən əvvəl Güney Azərbaycanda "təşkilatların olub olmamasın və şikəstə uğurlamasın"na gora yazılan kitabıb bu proqramda tanıdıram. Pişəvəri bu kitabda bir rəhbər və dövlət başqanı kimi yox, bir camiə şunas ya sosyoloq kimi ortaya çıxır və Azərbaycanda Milli Hərəkətdən əvvəl yaranan və şikəstə uğurlanan partı və hizbləri araşdırır. Bu mevzular, başqa mevzularla birlikdə GünAz Tvinin Çərşənbə günü ( December ayının 11 günü 2013) proqramında yayıldır.
İnsafəli Hidayət
https://www.facebook.com/notes/ensafali-hedayat/21-az%C9%99r-h%C9%99r%C9%99kat%C4%B1n%C4%B1n-tarix-v%C9%99-%C9%99d%C9%99biyyatda-yaratd%C4%B1%C4%9F%C4%B1-yegan%C9%99likl%C9%99r/10151867774628882
No comments:
Post a Comment