Farslar niyə Türkü dilin öyrənmirlər?

Facebook-da  Davud Cəliloğlu adli bir dostumuz, mənim Turk dilimiz haqda çer etdiyim bir videoya etiraz olaraq neçə cümlə yazıb:

Davoud Jaliloghlu ay qardash bujur elamiyun. biz farsja orgashamghimiz vajib di, ham da chokh batar garah basharax, o qadar ki farslarin ozunan da yaxji garah olax, ama oz dilimizi da orgashmaghimiz vajib di. man 28 il tabriz da yashayib, dars oxuyup va mahandis olmusham, indi 34 yashindeyam, shafahi imtahannan qorxuram. niya man garah farsini yaxji basharmiyam?!!!

Mənim bu döstumuza yazdığım son cavab, belə oldu:

kimse demir ki sen farsini öyrənmə və başarma. Bizim sözümüz və məntiqimiz budur ki Türkü dilimizi, fars dilindən daha yaxci başarmali və bilməlisən. Niyə ki bu sənin ana dilin və təməl (binövrə) haqqın dir.

Lakin sen Fars dilində igirmi ilə yaxın dərs oxumusan və bu özgə və xarici dili, öz ana dilindən daha yaxci bilirsən. Çün öz ana dilini oxumaqdan məhrumsan. Öz dilin sənə haram olub dur.

Farsinı başarduğun, yazıb, oxuduğun qədər də Türkü dilimizi, ana dilimizi oxuyub, yazabilirsən?

Yazdığın bu jümlələrdən bəlli dir ki düzgün bir jümle, öz Turkü dilimizdə yazanmirsan..

Nİyə?

Hankı eybi-iyradı var ki öz ana dilində dərin savadlı olasan ki hər millər belədir, onun kanarında da, Fars dili ya Rusca, İngiliscə və …. dilidə lap yaxci biləsən?

Biz fars dili ya başqa əcnəbi və xarici dillərilə müxalif deyilik və demirik ki sən biganə dili bilmə və xaricilərə işləmə. ortada belə bir iddia yoxdur.

Necə ki farslar, Ərəblər, İngilislər, Ruslar, Almanlar, Amerikalılar, Kanadalılar və … öz ana dillərinin kənarında, başqa dil öyrənməyə həm Azaddılar həmdə təşviq olurlar, bizdə də beylə fikir var.

Amma sizdə görürsüz, farslar (bizə göra) öz xarici və biganə dillərin, biz türklərə təhmil edirlər və bizlər, məcburən bir xarici dili (farscanı) öyrənirux amma öz dilimizi öyrənmək haqqımız yoxdur.

Sizdə görürsüz, farslar bir çox əcnəbi dili öyrənirlər. Lakin bizim Turkü dilimizi, nə özləri oxur, nədə bizə icazə verirlər öz vətənimizdə, öz ana dilimizi oxuyaq!

 Bu, o  halda dır ki hər kim öz ana dilin, hər əcnəbi dilindən daha yaxcı bilməli dir. Siz indi ürəyizdə diyə bilərsiz ki mən Türkcəni yaxcı bilirəm və mədrəsədə, danişgahda öyrəmnəyə mühtac deyiləm. {Bir neçə suru ilə bunu imtan edək: 2+3=5 necə deyilər? 13*5=? (* zərb əlaməti dir) 20%  necə? Fulan kəsin evi alışdı yandı, atəşnışanlar gəlib söndürməyə başlarkən, atəşnişa kəpsulu işləmədi. Bu cümləni də türkcəyə çevir.}

Bizcə, siz Türkcəni öyrənin, onun kənarında farsca ya Erməni dili belə öyrənin.

İndi bizim Milli Fəallarda bir dərin boşluq var. Məsəla Erməni və Kürd dillərin çox yaxcı bəlməmiz lazim dir. Onlar bizim qonşularımızdır və biz onların dillərin bilməli və siyasətlərin və baxışların təqib etməliyik.

Bunlan belə, lazim deyil hamilıqla Kürd dilin ya Erməni dilin bilaq. Bir neçə nəfər bilsə kifayət edər. Bu söz, o anlamı daşımır ki biz bu ya başqa dillərin öyrənməsilə müxalifiq amma ən azı, olkəyə lazim qədər, Kürd ya Erməni və ya hər hanki bir əcnəbi dilin bilən gərəkir.

 Söz burda dir ki mende size tay Fars dilinde ders oxumışam, danışgah qurtarmışam amma menim öz dilimdə təhsilim olmadığı üçün, heş vaxt, öz dilimi fars dili kimi başarmıram.

Niyə,

Çün fars dilində 20 il dərs oxumuşam və dərsdən daha çox əsərli olan, azad vaxtımda, fars dilində minlər cild kitab mütaliə eləmişəm. Bunun üçündə, fars dilində dərinləşmişəm. Hətta farslardan belə dərinəm. Öz Türkü dilimdə isə, o qədə kasıb və əli böşam.

Başqa tərəfdən, sən bir Türksən. Hər hankı dili örgənirsən, örgəş, amma təbii ki öyrəndiyin dəldə, o dilin üşaqları kimi danışanmazsan. Farsı dilidə bu qaidədən istisna deyil və təbii dir ki fars dilin, bir fars kimi danışanmazsan.

Necə ki Farslar heş vaxt biz Turkler kimi Türk dilin danışanmazlar.

Niyə?

Əvvəla farslar Türkümüzdə dərs oxumurlar. Bəs, biz niyə farsların dilində dərs oxuyax?

İikincisi o ki heş görmüsən bir Turk ayilənin, fars damadı ya fars gəlini Türkcə öyrənə və sənə tay Türkünün danışa?

Bunun qabağında, bilirux ki Farslara damad ya gəlin olan Türk kişi ya xanım, nə ki özü farscanı yaxcı öyrənməyə çalışar bəlkə onun savadsiz ata anasi belə “gəlinimi, damadımi yaxcı düşünümın” diyə, farsını öyrənməyə cəhd edər.

Bu halda, farslar niyə ər ya arvadlarının Türkü dilin öyrənməyə çalışmırlar? bu soruyada sən cavab ver!