الف- تئوری- ژورنالیستین مسئولییت لری
بو درسده، هر بیر ژورنالیستین مسئولییتلرینه بارماق باشئرام. گئچمیش درسده، خاطئرلادئم کی ژورنالیست اوچ جور دور. 1. موحافیظه کار و آینا 2. مونتقید و ایصلاحچی 3. اینقیلابچی و دئوریمچی.
بو آندان سونرا، بیزیم بحث لریمیز "اینقیلابی ژورنالیسم" اوزرینده داوام تاپاجاق دیر و من چالئشیرام بو ژورنالیسمین مسئولییتلرین آچیقلایام اما بو، او آنلامدا دئییل کی موحافیظه کار و مونتقید ژورنالیسم، بو مسئولییت لری داشئمئر، بلکه اونلاردا بو مسئولییتلری آز-چوخ داشئرلار.
اینقیلابچی ژورنالیستین مسئولییت لری:
1. فردی اما روانی و فیکیر مسئولییتی: یانی، اینقیلابچب ژورنالیست چالئشئر ائوزونون فیکیرلرین و دوشونجه لرین، اوخوجولارا یئتیرسین اما دیققتلی اومالی دئر کی اوخوجولاری زده اتمه سین.
هر جوره توهین و تحقیر کی بیر حقیقی یا حقوقی فرده یازا و نیسبت وئره، ان باشدا، اوخوجویا مونتقیل اولور. اوخوجونون روان و روحونا تاثیر قویور. یازار و ژورنالیستین وظیفه سی دیر کی اوخوجوسون، هر جور اوستونلوک و اخلاقسئزلئقدان قوروسون. عینی حالدا اونون دونیا و سیاسی گوروشون، اینقیلابی گوروشه ساری یونلتسین.
2. ایجتیماعی مسئولییت: هر بیر اینقیلابی ژورنالیستین بیر ایجتیماعی مسئولییتی وار. اونون بیر اینجی وظیفه سی بودور کی ایجتیماعنئن سسینه قولاق وئرسین و دیققت ایله ایجتماعنئن درینلیگینده آخان حرکتلری، دوشونجه لری، اعتیراض لاری، ماراقلاری، و ... گورسون و دینله سین.
بو آندان، او ایجتیماعسئنئن سسی اولور و او سس لری، دوشونجه لری، اعتیراض لاری و ... جامعه یه یئتیریر. طبیعی کی بوردا، اینقیلابچی فیکیرلری خالقا یئترمکده درین یئری و مووقعی وار.
3. سیاسی مسئولییت: اینقیلابچی ژورنالیستین، سیستیم دئییشمک دوشونجه سی وار. مجبور دور، غیر اینقیلابی آداملار ایله گوروشسون و یاواش یاواش اونلارا اثر قویوب، فیکیرلرین، اینقیلابی باخئشا طرف چئویرسین.
بوردادیر کی او، سیاست مئیدانئندا، سیاسی اویونلاری اوینور آمما چوخ یاواش و دوشونجه لی ایره لیلیر تا بیردن بیره، قارشئسئنداکی(لاری) اولکوتمه سین.
بو ایشین سیاسی آدی، "لابیچیلیک" دیر و بیر ژورنالیست، سیستیمی دئییشدیرمک اوچون، هر کس ایله لابیلیک ادیر.
4. دین و مذهب مسئولییتی: هر اینقیلابی بیر فرد و ژورنالیست، حتتا اگر دین و مذهب ایله ضید اولورسا، یا سکولار اولورسا، دینین قارشئسئندا مووقع توتمالی دیر.
اینقیلابچب یازاز و ژورنالیست بیر جامعه ده یاشئر کی اینسانلارین بیر چوخونون دینه درین اینانجلاری وار. بو ژورنالیست مجبور دور، او اینانجلارا باش اگسین، حورمت گوسترسین تا او اینانج صاحیب لری اونو اشیتسین لر. یوخسا، اونلار قولاقلارئن توتوب، قاچارلار و چابالار بوشا گئدر.
او بیلمه لی دیر کی دین و دین آداملاری، بو جامعه نین قاطارئنئن سوروجوسو دورلر. بیلمه لی دیر کی دینچی لر، ائوز فیکیرلری ایله بو جامعه نین قاطارئن، ساخلئر یا حرکته گتیریرلر.
اینقیلابچی ژورنالیست بو حقیقتی بیلدیکدن سونرا، دینین قارشئسئندا موخالف اولمور بلکه مذهب و دیندن یئنی و اینقیلابچی بیرسرگیله مهگه مجبور دور.
بو دئوریمچی باخئشلار، اگر ایکی اوچ دینچی فیکیر صاحیبین، حرکته گتیریر ایسه، دینچیلرین شکست یولو آچئل دی. بو قاطارئن سوروجوسو، داها موللا یا موحافیظه کارلار دئییل، بلکه او باخئش دیر کی اینقیلابی یازار و ژورنالیست وئردی.
5. میللی مسئولییت: بو مسئولییت ان اونملی و باشدا گلن مسئولییت دیر. اینقیلابچی ژورنالیست و یازار بیلیر کی هر بیر دوشونجه، فیکیر و دین، بو جامعه نی حرکته گتیرمک یا اونو دایاندئرماق اوچون دور و جامعهنینبیر وسیله و آلتی دیر.
هر یازار و ژورنالیست، ائوز میللت، وطن و گنل میللی منافعی دوشونور. بیر گونلوک، بیر ایللیک یا مین ایللیک منفعتلری، وطن و میللیتی اوچون نظرده آلئر و اونلار اوچون فداکارلئق ادیر.
بو فدا کارلئقلارئن گئنیشلیگی، اونون هدف لرینین اهمییتینه باغلئ دیر. او بیلیر کی ائوز جانئندان، مالئندان و فیکیریندن نه قدر بو میللی منافع یوولوندا قوربان وئرمه لی دیر.
6. تشکیلات و اورگوت مسئولییتی: بو ان سون مسئولییت دیر کی هر بیر اینسانئن سون اخلاق وظیفه سین آچئق لئر.
هر کیم کی بیر میدیا یا بیر حیزب یا بیر تشکیلاتا گیریر، اونون اوصوللارئن قبول ادیر و گرکیر کی او اوصوللارئن گولگه سینده یوروسون.
یازار و ژورنالیست گرک کی او میدیا یا تشکیلاتا یوزده یوز فایئز، وفالی قالئب و حورمتین قوروسون.
او زامانکی هر بیر آدام اولدوقو تشکیلاتلا تضاددا گلدی، اوندا، تشکیلاتدان چئخمالی و او تشکیلاتئن اسرارئن و ایشلرین قورومالئ دیر. یوخسا خیانته ال وورار. بودا اینقیلابچی اخلاق و اوصوللار ایله ضید و ترسه دیر.
بو درسی ایزله مه نیزی رجا ادیرم. نیه؟
چون منیم عیب و ایرادلارئمئ منه یازیب و بیر دوست کیمی، منه اینقیلابی فیکیرلریزی یئتیره سیز.
انثافعلی هدایت
تورنتو - کانادا
ایگیرمی بئش ژانویه 2018
hedayat222@yahoo.com
No comments:
Post a Comment